اثرات گردوغبار بر زیست بوم طبیعی
گردوغبار می‌تواند باعث تغیرات در مقیاس جهانی و محلی، تغییر در چرخه بیولوژیکی، زمین شناسی ویا محیط زیست انسان شود. آئروسل های معدنی حاصل از گردوغبار می‌تواند بر تشکیل ابر، خصوصیات ابر ومیزان نزولات جوی اثر گذارد. غبار اتمسفری مانع از نفوذ نور خورشید شده و می‌تواند منجر به کاهش تولیدات کشاورزی به میزان۵-۳۰درصدگردد (Krueger:2003:449).
همزمان با وقوع پدیده گردوغبار غلظت برخی فلزات سنگین ازجمله سرب تا۳درصد افزایش می‌یابد. غلظت عناصری مانندآلومینیوم، آهن، پتاسیم، منیزیم به بیش از۵۰۰ میکروگرم در مترمکعب می‌رسد وغلظت عناصر منگنز، باریم، وانادیوم بین ۱۰۰-۵۰۰ میکروگرم درمترمکعب می‌رسد(۲۰۰۴:۱۱۸۹٫Holms).
گردوغبار باعث تخریب۷۳ درصدکل مراتع جهان، افت توان خاک در ۴۷درصد از نقاط خشک جهان، غیرقابل استفاده شدن ۵۰ تا۷۰ هزارکیلومتر مربع از اراضی حالخیز در سال،۴۲ میلیارد دلار خسارت به محصولات کشاورزی جهان می شود.
پدیده گردوغبار حائز اهمیت جهانی است زیراذرات گردوغبار ازطریق جذب و پراکنده نمودن انرژی خورشید بر دمای هوا اثر می‌گذارند، همچنین از تشکیل ابرها جلوگیری نموده واز این طریق برغلظت دی اکسید کربن وگوگردموجود درجو اثر می‌گذارند (ریگ ول،۲۰۰۳:۱۱۸) انتقال مواد ناشی ازاین پدیده تا مسافت های بسیار طولانی می تواندبرخصوصیات خاک محل ته نشست نیز اثرگذار باشد. ذرات معدنی که باطوفان های گردوغبار حمل می‌شوند می‌توانند بطورجهانی منتقل می شوندو اثرات عمده ای بر روی اقلیم جهانی بگذارند ( بیشوپ،۲۰۰۲:۷۶ ؛ بوسک،۱۹۹۹:۹۸۷).
آلودگی بادی
هرگرم از خاک حاوی ۱۰ به توان ۷ باکتری با تنوع ۱۰ هزار نوع باکتری و حاوی ۱۰ به توان ۶ نوع قارچ است. عبور گردوغبار ساهارا از مناطق بوکیستی وآهن دار باعث جذب P ، AL ،Ni در سطح ذرات گردوغبار می شود ته نشینی آن ها درمناطقی مانند آمازون مرگ ومیرهای مرتبط یا این عناصر شده اند و در خوزستان باعث شیوع تب برفکی در بین احشام شده است. تحقیقات نشان داده است که ذرات تیره گردوغبار باعث گرم شدن هوا و ذرات روشن باعث سرد شدن هوا می شود.
اکوسیستم دریایی
انتقال گردوغبار در اتمسفر و رسیدن آن ها به آب ها باعث ورود فلزات سنگین وسمی زیادی به درون آب دریاها می شود مرجان ها وصخره های مرجانی در اواخرسال۱۹۷۰ درکارائیب کاهش یافته اند و در سال ۱۹۸۳ تغییرات قابل ملاحظه ای درآن ها دیده شده است. به طوری که پوشش آن ها از بین رفته ورو به زوال می‌باشند(Reheis ،۱۹۹۷:۱۰۲).
شکل۶- نابودی مرجان ها دراثر گردوغبار
یکی ازمنابع اصلی تامین کننده آب شیرین در جهان پوشش برفی در کوهستان ها است.گردوغبار باعث افزایش سرعت ذوب شدن برف وکاهش تداوم پوشش برف،کاهش دبی پایه وافزایش خشکسالی می شود. ورود عناصر سنگین به درون آب ها باعث ایجاد تغییرات وسیعی در بیوژئوشیمیایی محیط دریایی می شود. بیشتر غلظتAL در خلیج فارس دراثر ورود وته نشست گردوغبارها بوده است که باعث ایجاد کشند قرمز در خلیج فارس شده است وهمچنین دراستان خوزستان بین افزایشTDS آب رودخانه کارون با روزهای گردوغباری در استان یک رابطه مستقیم وجود دارد. نشست گردوغبار بر روی منابع آبی موجب کاهش اکسیژن ومرگ آبزیان می شود(واین ،۱۹۸۷:۴۸۱).
شکل۷- ایجاد کشندقرمز در خلیج فارس براثر ریزگردها
اثرات زیانبار ریزگردها بر بهداشت و سلامت انسان
بر اساس گزارش های سازمان بهداشت جهانی سالانه ۵۰۰۰۰۰ نفر دراثر ذرات آلاینده معلق دچار مرگ زودرس می‌گردند(کولز،۲۲،۲۰۰۳).
دلیل اینکه گردوغبار به عنوان یک مخاطره برای سلامت انسان محسوب می شود ناشی از ترکیبات شیمیایی، عناصر سمی،قطر ذرات یا میکرو ارگانیسم هایی است که این ذرات باخود حمل کرده وباعث بروز مشکلات بسیاری برای مناطق درگیربا این پدیده می شود. به طورنمونه غلظت متوسط کادیوم درگردوغبارهای خاورمیانه بیش از۲۴ppm بوده است(العباس و همکاران،۲۰۱۰:۴۵).درحالی که حد مجاز این عنصر۰٫۰۵ میکروگرم درمترمکعب است(who ،۲۰۰۴:۷۹). یا به ازای افزایش هر۱۰ میکروگرم درمترمکعب در غلظتذرات معلق کوچکتر از۱۰ میکرون درزمان گردوغبار، میزان مرگ ومیر نیز۱ درصد افزایش می‌یابد(لارا و همکاران،۸۰۵،۲۰۰۸).
میکروارگانیسم ها وعناصر آلاینده موجود در توفان های گردوغبارسبب بروز وتشدید مشکلاتی مانند آسم،برونشیت،بیماری های تنفسی،مشکلات قلبی عروقی وبروز حساسیت های چشمی می‌گردند (الهربان والاستاد،۲۰۰۹،۱۷۷؛ نیلسون، ۲۰۰۵، ۱۴۴۴؛ کلوگ وگریفین،۲۰۰۶،۶۴۱).
گردوخاک همچنین مکن است دارای میکرو ارگانیسم های زنده مانند باکتری وقارچ باشد ونیز دارای ترکیبات شیمیایی باشد که دربرابر تجزیه ارگانیسم ها مقاومند، آن ها بعد از ایجاد لارو وایجاد ترکیبات زهردار باعث بروز بیماری می‌شوند(Vine ،۱۹۸۷:۱۷۵).
اسپرژیلوس قارچی که ازطریق گرد وغبار افریقا به کارائیب رسید باعث مرگ و میرهای گسترده ای شد. میکروبdost borne می‌تواند به مکان های دور حمل وایجاد یک نوع عفونت جدید در هر ثانیه از روز می کند. خاک به تنهایی می‌تواند باعث بیماری به نام سیلیکوزیس شود که ازطریق تنفس ذرات شن و ماسه وکوارتز از خاک کویر وارد بدن می شود از علائم این بیماری تنگی نفس، تب و خستگی و در موارد شدیدتر این بیماری می‌تواند کشنده باشد.
وجود میکرو ارگانیسم های مختلف همراه با ذرات گردوغبار ازدیگرعوامل منفی برسلامت انسان می‌باشند.ذرات گردوغبار به دلیل خاصیت جذب زیاد، دارای پتانسیل بالایی برای حمل انواع عوامل بیماری‌زا هستند. هرگرم خاک بیابان حاوی ۱۰۷ باکتری است که مشتمل بر ۱۰۴ نوع باکتری مختلف می‌باشد(مایر،۲۰۰۴:۲۷۳).
از طرف دیگر بیشترین میزان اسپور قارچی،درطوفان های گردوغباری درنواحی گرمسیری۱۰۶ اسپور در هرمتر مکعب گزارش شده است که مشتمل بر۴۴ جنس و۱۰۲ گونه می‌باشد (اکاتا و همکاران،۲۰۰۷:۷۹۵).
فرم در حال بارگذاری ...
