نام بانک

جامعه

نمونه آماری

تعداد شعبه

تعداد کارمند

تعداد شعبه

تعداد کارمند

اقتصاد نوین

۸

۱۳۰

۱

۱۲

پارسیان

۱۴

۲۰۰

۲

۱۷

کارآفرین

۴

۴۳

۱

۷

سامان

۵

۵۲

۱

۷

پاسارگاد

۱۱

۱۲۰

۲

۱۹

سرمایه

۸

۷۰

۱

۶

سینا

۲۷

۱۹۱

۳

۲۴

آینده

۲

۲۶

۱

۵

شهر

۵

۶۳

۱

۷

دی

۲

۱۴

۱

۷

انصار

۳۵

۲۹۱

۴

۵۷

تجارت

۱۲۰

۱۰۴۵

۱۲

۱۰۳

رفاه کارگران

۸۴

۶۲۳

۸

۶۰

صادرات

۲۳۱

۲۱۰۰

۲۳

۱۶۹

ملت

۱۳۸

۱۱۲۵

۱۴

۹۷

قوامین

۴۶

۳۲۰

۵

۴۳

کل بانک­های خصوصی

۷۴۰

۶۴۱۳

۸۰

۶۴۰

۳-۵- ابزار گردآوری داده ­ها

در مرحله اصلی تحقیق از ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده ­ها استفاده شد. در ابتدا برای انتخاب ابزار اندازه ­گیری مناسب، مروری جامع ‌در مورد ابزارهای گزارش شده در ادبیات پژوهش صورت گرفت. ابزارهای بالقوه با نظرخواهی از خبرگان دانشگاهی و صنعت بانکداری با توجه به زمینه مورد مطالعه مورد نقد قرار گرفت و در نهایت ابزار­های مناسب انتخاب گردید. ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر مقیاس عدم اطمینان محیطی ادراک شده برای محیط تجاری (میلر، ۱۹۹۳)، مقیاس مشتری مداری (دوناوان و همکاران، ۲۰۰۴) و مقیاس گرایش کارآفرینانه (هاگس و مورگان، ۲۰۰۷) به همراه پرسشنامه­ای برای گردآوری اطلاعات فردی بود.

پس از انتخاب ابزار، تعدیلات لازم برای استفاده در بانک­های خصوصی روی ابزار صورت گرفت. سپس روایی صوری و محتوایی ابزار با نظر خواهی از خبرگان دانشگاهی و چند تن از مدیران بانک­های خصوصی مورد بررسی قرار گرفت و تغییرات لازم اعمال گردید. در ادامه پرسشنامه تنظیم شده توسط ۳۰ کارمند بانک تکمیل گردید و ضریب آلفای کرونباخ مقیاس­ها با توجه به مقادیر به دست آمده که بالای ۷/۰ قرار داشت مورد تأیید قرار گرفت. در ادامه به تشریح مختصات ابزار مورد استفاده پرداخته می­ شود:

۳-۵-۱- پرسشنامه اطلاعات فردی

برای گردآوری مشخصات شرکت­کننده­ های تحقیق از یک پرسشنامه چهار سوالی به ترتیب برای تعیین سن، جنسیت، سطح تحصیلات، سابقه کار استفاده شد (پیوست).

۳-۵-۲- مقیاس عدم اطمینان محیطی

برای اندازه ­گیری عدم اطمینان محیطی از مقیاس ساخته شده توسط میلر (۱۹۹۳) استفاده شد (پیوست). این مقیاس عدم اطمینان محیطی را ‌بر اساس منابع تولید کننده سازه مورد سنجش قرار می­دهد و برای محیط­های تجاری ساخته شده است. این مقیاس دارای ۳۵ عبارت و شش خرده مقیاس شامل دولت و سیاست­ها (عبارت­های ۱ تا ۱۰)، اقتصاد (عبارت­های ۱۱ تا ۱۴)، منابع و خدمات مورد استفاده در سازمان (عبارت­های ۱۵ تا ۲۱)، محصولات، بازارها و تقاضا (عبارت­های ۲۲ و ۲۵)، رقابت (عبارت­های ۲۶ و ۳۱) و فناوری در صنعت (عبارت­های ۳۲ و ۳۵) ‌می‌باشد که در مجموع ۶۵ درصد از واریانس سازه مشتری مداری را توضیح می­ دهند (میلر، ۱۹۹۳). پاسخ­های مقیاس روی پیوستار پنج درجه­ای لیکرت از ۱ (قابل پیش ­بینی) تا ۵ (غیرقابل پیش ­بینی) درجه بندی می­ شود. در واقع، پاسخ دهنده قابلیت پیش ­بینی تغییرات مؤلفه‌­ها را ‌بر اساس درک خود از محیط بیرونی سازمان درجه­بندی می­ کند. در ایران، رشیدی (۱۳۹۰) با بهره گرفتن از تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که ساختار شش عاملی این مقیاس برازش بالایی با داده ­های گردآوری شده از بانک­های خصوصی (بانک ملّت) دارد (۹۱/۰= GFI , 12/0= RMR , 045/0= RMSEA , 082/0= p , 39/18= χ ^۲). همسانی درونی خرده مقیاس­های این ابزار با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ در مطالعات خارج از ایران توسط میلر (۱۹۹۳) در دامنه ۷۹/۰ تا ۸۳/۰ و همسانی درونی درونی کل مقیاس در داخل ایران توسط رشیدی (۱۳۹۰) برابر با ۹۷/۰ گزارش شده است. در تحقیق حاضر، همسانی درونی مقیاس عدم اطمینان محیطی ۹۳/۰ و همسانی خرده مقیاس­های دولت و سیاست­ها ۷۴/۰، اقتصاد ۷۸/۰، منابع و خدمات مورد استفاده در سازمان ۸۹/۰، محصولات، بازارها و تقاضا ۷۷/۰، رقابت ۸۱/۰ و فناوری در صنعت ۸۸/۰ به دست آمد.

۳-۵-۳- مقیاس مشتری مداری

برای اندازه ­گیری سازه مشتری مداری از مقیاس ساخته شده توسط دوناوان و همکاران (۲۰۰۴) استفاده شد (پیوست ). این مقیاس در زمینه مشتری مداری کارکنان بانک و مؤسسات مالی ساخته شده و دارای ۱۳ عبارت است. ‌بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی، مقیاس دارای چهار بُعد نیاز به مشتری نوازی (عبارت­های ۱ تا ۴)، نیاز به استنباط نیازهای مشتری (عبارت­های ۵ تا ۸)، نیاز به خدمت­رسانی (عبارت­های ۹ تا ۱۱)، و نیاز به ارتباط (عبارت­های ۱۲ و ۱۳) ‌می‌باشد که در مجموع ۶۳ درصد از واریانس سازه مشتری مداری را توضیح می­ دهند. پاسخ­های مقیاس روی پیوستار پنج درجه­ای لیکرت از ۱ (کاملاً مخالفم) تا ۵ (کاملاً موافقم) درجه بندی می­ شود. در ایران، رشیدی (۱۳۹۰) با بهره گرفتن از تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که ساختار چهار عاملی این مقیاس برازش بالایی با داده ­های گردآوری شده از بانک­های خصوصی (بانک ملّت) دارد (۹۷/۰= GFI , 086/0= RMR , 041/0= RMSEA , 168/0= p , 37/5= χ ^۲). همسانی درونی مقیاس با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ ۸۸/۰ گزارش شده است (دوناوان و همکاران، ۲۰۰۴). علاوه براین، همسانی درونی مقیاس برای کارکنان بانکی نیوزیلند با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ ۸۶/۰ گزارش شده است (یاواس و باباکوس، ۲۰۱۰). در داخل ایران، همسانی درونی مقیاس مشتری مداری با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ ۹۱/۰ گزارش شده است (رشیدی، ۱۳۹۰). در پژوهش حاضر، همسانی درونی مقیاس مشتری مداری ۸۹/۰ به دست آمد و همسانی درونی خرده مقیاس­های مشتری نوازی ۸۱/۰، استنباط نیازهای مشتری ۷۴/۰، خدمت­رسانی ۹۳/۰ و ارتباط ۸۵/۰ محاسبه شد.

۳-۵-۲- مقیاس گرایش کارآفرینانه

افرادی چون: (Pinchott(1985); Fry(1993); Kuratko and Hodgetts (1989 بیشتر به استراتژی نوع اول پرداخته‌اند. در حالی که افرادی چون: Guth and Ginsberg,1990; Buden-Fuller..; Shapiro,1980 بر نوع دوم تأکید ‌می‌کنند.

اگر بخواهیم به طور ساده یک طبقه بندی از کارآفرینی وشاخه های مربوط به آن را ارائه دهیم به صورت زیر می­ شود:

کارآفرینی

فردی

گروهی

مستقل

درون سازمانی

کل سازمانی

“شکل (۲-۳)، طبقه بندی کارآفرینی در حوزه کسب و کار”^[۴۲] (Hayton, James,2005).

کارآفرینی سازمانی دو بعد دارد . یکی بعد فردی یا گروهی در سازمان و دیگری بعد سازمانی به صورت یک هویت کلی.هر چند ما به هر دو مبحث کارآفرینی در دو بعد اشاره خواهیم کرد، ولی تمرکز اصلی بر روی مباحث مرتبط با کارآفرینی سازمانی است، یعنی حالتی که در آن کارآفرینی به عنوان یک ارزش و باور در کلیه سازمان جاری باشد.

به طور کلی در استراتژی نوع اول تأکید بر کارآفرینی فردی یا گروهی خاص از افراد است، که نهایتاً ختم به تکمیل و اجرای یک تفکر خلاق در سازمان می شود. در حالی که در استراتژی نوع دوم محور اصلی تأکید، خود سازمان است و به عبارتی تغییراتی در ساختار، فرهنگ و رفتار سازمان ایجاد می‌گردد تا در نهایت یک بینش و فهم مشترک در بین مدیران و کارکنان نسبت به کارآفرینی و فعالیت‌های کارآفرینانه شکل بگیرد.

به عبارتی اگر فرد یا گروه خاصی آغاز کننده فعالیت‌های کارآفرینانه در سازمان باشد، ‌به این فرد یا افراد لقب کارآفرین درون سازمانی و فرایند کاری آنان را کارآفرینی درون سازمانی می‌نامند.

اگر کارآفرینی درون سازمانی را ایجاد واحدها، محصولات، خدمات و فرآیندها جدید در سازمان، تعریف کنیم، و کارآفرینی سازمانی را تعمیم و ترویج روحیه کارآفرینی در کل سازمان بدانیم، آنگاه:

در حال حاضر بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها توسط رقبا از بین می‌روند، لزوم ایجاد واحدهای جدید که محصولاتی نوآورانه را در سازمان ارائه دهند، ضروری است (کارآفرینی سازمانی) و در اکثر مواقع این کار توسط فرد یا گروهی در سازمان که لقب کارآفرین یا کارآفرینان سازمانی به آن ها داده می شود، انجام می شود. حال اگر فرد یا گروهی که دارای روحیه کارآفرینی هستند، و پروژه های کارآفرینانه را در سازمان به مرحله ظهور می رسانند، به هر طریقی از سازمان خارج شده، آنگاه چه سرنوشتی را می توان برای سازمان متصور شد؟؟ قائدتا وضعیت چندان خوشایندی پیش روی آن نخواهد بود. این اتفاقی است که در شرایط امروز بسیار محتمل است. افراد خلاق و کارآفرین به دلیل ویژگی های خاص شخصیتی و همچنین شرایط سازمان، و با توجه به اینکه در حال حاضر دسترسی به سرمایه اولیه برای راه اندازی کسب و کار مستقل راحت تر شده، بسیاری از این افراد تمایل زیادی ‌به این کار نشان می‌دهند. چاره چیست؟ کارآفرین سازمانی… وقتی که باورها و ارزش‌های کارآفرینی در کل سازمان جاری باشد، آنگاه با خروج یک یا چند فرد از سازمان، آثار مخرب تاثیر کمتری بر سازمان خواهند داشت. (هزار جریبی ،۱۳۸۳)^[۴۳]

کارآفرینی سازمانی در بعد کلی در نوآوری و فعالیت‌های پر خطر قابل تجسم است و تنها به معنی کارآفرینی مدیران ارشد اجرایی و یا هر فرد خاص دیگری در سازمان نیست, بلکه به معنای کارآفرینی کل نیروهای صفی در سازمان است.

تاریخچه و تعاریف کارآفرینی سازمانی

در سال ۱۹۷۰ برای اولین بار دو محقق به نام های “کالینز و^[۴۴] مور” بین کارآفرینان مستقل و کارآفرینانی که در یک سازمان فعالیت می‌کردند، تمایز قائل شدند و این گروه را “کارآفرینان اداری” نام نهادند. در طی تاریخ تکامل مفهوم کارآفرینی سازمانی افراد و محققان مختلف از واژه های متفاوت برای این مفهوم استفاده کرده‌اند: کارآفرینی اداری، شرکتی، جمعی، سازمانی، درون شرکتی و …

واژه کارآفرینی سازمانی برای اولین بار توسط پینکات^[۴۵](۱۹۸۵) به کار رفت، و بعد این سال بود که سیر مطالعات کارآفرینی در سازمان شدت یافت و محققان زیادی را به خود جذب کرد.

۲-۶-۱ تعاریف کارآفرینی سازمانی

کارآفرینی سازمانی فرایندی است که در آن محصولات یا فرآیندهای نوآوری شده از طریق القا و ایجاد فرهنگ کارآفرینانه در یک سازمان از قبل تأسيس شده به ظهور می‌رسد. به عبارت دیگر، مجموعه فعالیت هایی است که از منابع و حمایت سازمانی به منظور دستیابی به نتایج نوآورانه می‌باشد (فرهنگی و صفرزاده، ۱۳۸۶)^[۴۶]. همچنین کارآفرینی سازمانی فرآیندی که سازمان طی می‌کند تا همه کارکنان بتوانند در نقش کارآفرینان انجام وظیفه کنند و تمام فعالیت های فردی یا گروهی به طور مستمر، سریع و راحت در سازمان مرکزی به ثمر برسانند. همچنین شامل پرورش رفتار کارآفرینانه در سازمانی است که قبلا تأسيس شده، و فرآیندی است که محصولات (خدمات) یا فرآیندهای نوآورانه و خلق فرهنگ کارآفرینانه در یک سازمان ایجاد می شود. در این نوع کارآفرینی، یک شرکت یا سازمان، محیطی را فراهم می‌سازد تا اعضا بتوانند در امور کارآفرینی مشارکت نمایند (همان منبع، ۵۱).

۲-۶-۲ گرایشات کارآفرینانه و ابعاد کارآفرینی

گرایشات کارآفرینانه در سازمان به درگیری شرکت در فعالیت‌های کارآفرینانه اشاره دارد. هر چند برای کارآفرینی ابعاد زیادی توسط محققان مختلف ارائه شده است، ولی مبنای کار ما در این تحقیق بر اساس مطالعات است:

1. 1. توانایی بهره برداری از فرصت

1. 1. پذیرش پروژه هایی با ریسک بالا

1. عکس العمل سریع نسبت به رقبا و سرعت در ارائه کالا و خدمات جدید با توجه به فرصت‌های موجود.

این سه شاخص برای کارآفرینی در اکثر نوشته های مربوط به کارآفرینی وجود دارد، به خصوص دو عامل ریسک و فرصت، برای مثال:

الف) ابعاد کارآفرینی از نظر هیسریچ (۲۰۰۱):

– مخاطره‌پذیری کسب و کار جدید

– نوآوری

– پیشگامی

۱- مخاطره‌پذیری کسب و کار جدید ویژگی‌های برجسته کارآفرینی است چون از طریق تعریف مجدد محصولات یا خدمات شرکت یا توسعه بازارهای جدید. منجر به ایجاد کسب و کار جدید داخل یک سازمان موجود می شود و در شرکت‌های برزگ باعث شکل دهی بیشتر واحدهای مستقل یا نیمه مستقل، ایجاد واحد کسب و کار مستقل و جریان‌های جدید می‌باشد. در همه سازمان‌ها بدون توجه به اندازه شان بعد مخاطره پذیری کسب و کار جدید اشاره به ایجاد کسب و کار جدید داخل سازمان موجود بدون توجه به سطح استقلال می‌کند.

۲- ‌ بعد نوآوری به نوآوری در خدمات و محصول با تأکید بر توسعه و نوآوری در تکنولوژی اشاره می‌کند. کارآفرینی سازمانی شامل توسعه محصول جدید،‌ بهبود محصول و فرآیندهای جدید تولید می‌باشد .

اثرات گردوغبار بر زیست بوم طبیعی

گردوغبار می‌تواند باعث تغیرات در مقیاس جهانی و محلی، تغییر در چرخه بیولوژیکی، زمین شناسی ویا محیط زیست انسان شود. آئروسل های معدنی حاصل از گردوغبار می‌تواند بر تشکیل ابر، خصوصیات ابر ومیزان نزولات جوی اثر گذارد. غبار اتمسفری مانع از نفوذ نور خورشید شده و می‌تواند منجر به کاهش تولیدات کشاورزی به میزان۵-۳۰درصدگردد (Krueger:2003:449).

همزمان با وقوع پدیده گردوغبار غلظت برخی فلزات سنگین ازجمله سرب تا۳درصد افزایش می‌یابد. غلظت عناصری مانندآلومینیوم، آهن، پتاسیم، منیزیم به بیش از۵۰۰ میکروگرم در مترمکعب می‌رسد وغلظت عناصر منگنز، باریم، وانادیوم بین ۱۰۰-۵۰۰ میکروگرم درمترمکعب می‌رسد(۲۰۰۴:۱۱۸۹٫Holms).

گردوغبار باعث تخریب۷۳ درصدکل مراتع جهان، افت توان خاک در ۴۷درصد از نقاط خشک جهان، غیرقابل استفاده شدن ۵۰ تا۷۰ هزارکیلومتر مربع از اراضی حالخیز ‌در سال‌،۴۲ میلیارد دلار خسارت به محصولات کشاورزی جهان می شود.

پدیده گردوغبار حائز اهمیت جهانی است زیراذرات گردوغبار ازطریق جذب ‌و پراکنده نمودن انرژی خورشید بر دمای هوا اثر می‌گذارند، همچنین ‌از تشکیل ابرها جلوگیری نموده واز این طریق برغلظت دی اکسید کربن وگوگردموجود درجو اثر می‌گذارند (ریگ ول،۲۰۰۳:۱۱۸) انتقال مواد ناشی ازاین پدیده تا مسافت های بسیار طولانی می تواندبرخصوصیات خاک محل ته نشست نیز اثرگذار باشد. ذرات معدنی که باطوفان های گردوغبار حمل می‌شوند می‌توانند بطورجهانی منتقل می شوندو اثرات عمده ای بر روی اقلیم جهانی بگذارند ( بیشوپ،۲۰۰۲:۷۶ ؛ بوسک،۱۹۹۹:۹۸۷).

آلودگی بادی

هرگرم از خاک حاوی ۱۰ به توان ۷ باکتری با تنوع ۱۰ هزار نوع باکتری و حاوی ۱۰ به توان ۶ نوع قارچ است. عبور گردوغبار ساهارا از مناطق بوکیستی وآهن دار باعث جذب P ، AL ،Ni در سطح ذرات گردوغبار می شود ته نشینی آن ها درمناطقی مانند آمازون مرگ ومیرهای مرتبط یا این عناصر شده اند و در خوزستان باعث شیوع تب برفکی در بین احشام شده است. تحقیقات نشان داده است که ذرات تیره گردوغبار باعث گرم شدن هوا ‌و ذرات روشن باعث سرد شدن هوا می شود.

اکوسیستم دریایی

انتقال گردوغبار در اتمسفر و رسیدن آن ها به آب ها باعث ورود فلزات سنگین وسمی زیادی به درون آب دریاها می شود مرجان ها وصخره های مرجانی در اواخرسال۱۹۷۰ درکارائیب کاهش یافته اند ‌و در سال ۱۹۸۳ تغییرات قابل ملاحظه ای درآن ها دیده شده است. به طوری که پوشش آن ها از بین رفته ورو به زوال می‌باشند(Reheis ،۱۹۹۷:۱۰۲).

شکل۶- نابودی مرجان ها دراثر گردوغبار

یکی ازمنابع اصلی تامین کننده آب شیرین در جهان پوشش برفی در کوهستان ها است.گردوغبار باعث افزایش سرعت ذوب شدن برف وکاهش تداوم پوشش برف،کاهش دبی پایه وافزایش خشکسالی می شود. ورود عناصر سنگین به درون آب ها باعث ایجاد تغییرات وسیعی در بیوژئوشیمیایی محیط دریایی می شود. بیشتر غلظتAL در خلیج فارس دراثر ورود وته نشست گردوغبارها بوده است که باعث ایجاد کشند قرمز در خلیج فارس شده است وهمچنین دراستان خوزستان بین افزایشTDS آب رودخانه کارون با روزهای گردوغباری در استان یک رابطه مستقیم وجود دارد. نشست گردوغبار بر روی منابع آبی موجب کاهش اکسیژن ومرگ آبزیان می شود(واین ،۱۹۸۷:۴۸۱).

شکل۷- ایجاد کشندقرمز ‌در خلیج فارس براثر ریزگردها

اثرات زیانبار ریزگردها بر بهداشت و سلامت انسان

‌بر اساس گزارش های سازمان بهداشت جهانی سالانه ۵۰۰۰۰۰ نفر دراثر ذرات آلاینده معلق دچار مرگ زودرس می‌گردند(کولز،۲۲،۲۰۰۳).

دلیل اینکه گردوغبار به عنوان یک مخاطره برای سلامت انسان محسوب می شود ناشی از ترکیبات شیمیایی، عناصر سمی،قطر ذرات یا میکرو ارگانیسم هایی است که این ذرات باخود حمل کرده وباعث بروز مشکلات بسیاری برای مناطق درگیربا این پدیده می شود. به طورنمونه غلظت متوسط کادیوم درگردوغبارهای خاورمیانه بیش از۲۴ppm بوده است(العباس و همکاران،۲۰۱۰:۴۵).درحالی که حد مجاز این عنصر۰٫۰۵ میکروگرم درمترمکعب است(who ،۲۰۰۴:۷۹). یا به ازای افزایش هر۱۰ میکروگرم درمترمکعب ‌در غلظتذرات معلق کوچکتر از۱۰ میکرون درزمان گردوغبار، میزان مرگ ومیر نیز۱ درصد افزایش می‌یابد(لارا و همکاران،۸۰۵،۲۰۰۸).

میکروارگانیسم ها وعناصر آلاینده موجود در توفان های گردوغبارسبب بروز وتشدید مشکلاتی مانند آسم،برونشیت،بیماری های تنفسی،مشکلات قلبی عروقی وبروز حساسیت های چشمی می‌گردند (الهربان والاستاد،۲۰۰۹،۱۷۷؛ نیلسون، ۲۰۰۵، ۱۴۴۴؛ کلوگ وگریفین،۲۰۰۶،۶۴۱).

گردوخاک همچنین مکن است دارای میکرو ارگانیسم های زنده مانند باکتری وقارچ باشد ونیز دارای ترکیبات شیمیایی باشد که دربرابر تجزیه ارگانیسم ها مقاومند، آن ها بعد از ایجاد لارو وایجاد ترکیبات زهردار باعث بروز بیماری می‌شوند(Vine ،۱۹۸۷:۱۷۵).

اسپرژیلوس قارچی که ازطریق گرد وغبار افریقا به کارائیب رسید باعث مرگ و میرهای گسترده ای شد. میکروبdost borne می‌تواند به مکان های دور حمل وایجاد یک نوع عفونت جدید در هر ثانیه از روز می کند. خاک به تنهایی می‌تواند باعث بیماری به نام سیلیکوزیس شود که ازطریق تنفس ذرات شن ‌و ماسه وکوارتز از خاک کویر وارد بدن می شود از علائم این بیماری تنگی نفس، تب ‌و خستگی و در موارد شدیدتر این بیماری می‌تواند کشنده باشد.

وجود میکرو ارگانیسم های مختلف همراه با ذرات گردوغبار ازدیگرعوامل منفی برسلامت انسان می‌باشند.ذرات گردوغبار به دلیل خاصیت جذب زیاد، دارای پتانسیل بالایی برای حمل انواع عوامل بیماری‌زا هستند. هرگرم خاک بیابان حاوی ۱۰^۷ باکتری است که مشتمل بر ۱۰^۴ نوع باکتری مختلف می‌باشد(مایر،۲۰۰۴:۲۷۳).

‌از طرف‌ دیگر بیشترین میزان اسپور قارچی،درطوفان های گردوغباری درنواحی گرمسیری۱۰^۶ اسپور در هرمتر مکعب گزارش شده است که مشتمل بر۴۴ جنس و۱۰۲ گونه می‌باشد (اکاتا و همکاران،۲۰۰۷:۷۹۵).

۳-۶- ابزار پژوهش

۳-۶-۱- مهارت زندگی:

مهارت زندگی به صورت آموزش زنان معلم و خانه­دار شهرستان رشت در جلسات اولیاء و مربیان انجام گشت.

۳-۶-۲- پرسشنامه سرسختی روان شناختی:

اعتبار و پایایی مقیاس سرسختی روان شناختی، در چهارچوب طرح اعتبارسنجی، طراحی و اجرا گردید و با بهره گرفتن از نتایج به دست آمده به بررسی و تبیین ابعاد روان سنجی مقیاس مورد نظر پرداخته شد. بدین منظور اعتبار و پایایی پرسشنامه تحقیق بر روی نمونه ای ۵۵۰ نفری از دانشجویان دانشگاه های شاهد، تهران و شهید بهشتی به روش نمونه برداری تصادفی خوشه ای به شرح ذیل مورد مطالعه قرار گرفت. پس از ترجمه پرسشنامه تحقیق به زبان فارسی و به منظور رفع مشکلات احتمالی در ترجمه مقیاس ۳۰ نفر از دانشجویان دانشکده علوم انسانی دانشگاه شاهد به تصادف انتخاب شدند و نسخه فارسی مقیاس بر روی آن ها اجراء گردید. اعتبار پرسشنامه در قالب بررسی اعتبار سازه و به سه روش تحلیل عامل، همبستگی با آزمون های دیگر(اعتبار سازه) و اعتبار افتراقی اندازه گیری شد. به منظور سنجش پایایی مقیاس نیز از روش های آماری محاسبه ضریب همسانی درونی (آلفای کرونباخ)؛ روش دونیمه سازی و روش بازآزمایی استفاده گردید.

این پرسشنامه زیرمقیاس ندارد.

۳-۶-۳- پرسشنامه بهزیستی اجتماعی:

حیدری (۱۳۸۷) نشان داد که پایایی پرسشنامه با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ، برابر با ۰٫۸۳ است. اعتبار سازه ای تست نیز، از طریق تحلیل عاملی نشان داد که تست مورد استفاده از ۵ عامل به نام های شکوفایی اجتماعی، پذیرش اجتماعی، انطباق اجتماعی، انسجام اجتماعی و مشارکت اجتماعی اشباع شده است که سهم عامل نخست، بیشتر از دیگر عامل هاست.

۳-۷- روش‏های تجزیه و تحلیل آماری:

در این پژوهش از آزمون های آمار توصیفی و استنباطی و با نرم افزار spss ورژن ۲۰ بهره برده شد. در این پژوهش هر دو متغیر پارامتریک هستند. از این رو از آزمون های پارامتریک کواریانس، T مستقل و T همبسته بهره برده شد.

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل داده ها

۴-۱- آمار توصیفی:

جدول ۴-۱- فراوانی سازه‌ها

سازه
گروه
میانگین
انحراف استاندارد
واریانس

پیش آزمون

سرسختی روان شناختی

شاغل

۹۳۳۳/۳۷

۴۴۶۵/۹

۲۳۶۸/۸۹

خانه دار

۳۰/۴۳

۴۱۸۱/۹

۷۰/۸۸

بهزیستی اجتماعی

شاغل

۸۰/۵۷

۳۶/۷

۱۰/۵۴

خانه دار

۲۳/۵۸

۸۹/۱۴

۷۷/۲۲۱

پس آزمون

سرسختی روان شناختی

شاغل

۰۳۳۳/۵۳

۰۹۲۱/۸

۴۸۱۶/۶۵

خانه دار

۹۳۳۳/۵۶

۸۳۲۶/۶

۶۸۵۱/۴۶

بهزیستی اجتماعی

شاغل

۵۰/۷۹

۱۲/۵

۱۹/۲۶

خانه دار

۳۰/۷۷

۹۱/۷

۵۶/۶۲

نمودار ۴-۱- فراوانی سازه‌ها

جدول و نمودار ۴-۱- نشان می‌دهد که میانگین نمره آزمودنی ها در پس آزمون نسبت به پیش آزمون افزایش داشته و پراکنش نمره آزمودنی‌ها کاهش یافته است. این نکته نشان می‌دهد که آموزش مهارت‌های زندگی از پراکندگی سرسختی و بهزیستی اجتماعی آزمودنی‌ها کاسته و آزمودنی‌ها را همگنتر نموده است.

۴-۲- آمار استنباطی

پیش فرض های کواریانس

پیش فرض۱: نرمال بودن توزیع داده ها

جدول ۴-۲- آزمون کولمو اسمیرنو

متغیر

کولمو اسمیرنو

سطح معناداری
بهزیستی
۳۱۸/۱
۰۶۲/۰
سرسختی
۸۴۳/۰
۴۷۷/۰

با توجه به جدول ۴-۲- هر دو متغیر پارامتریک می‌باشند.

پیش فرض۲: همگونی واریانس

جدول ۴-۳- آزمون لون

متغیر

لون

سطح معناداری
بهزیستی
۲۸۶/۴
۰۴۱/۰
سرسختی
۴۵۳/۴
۰۳۷/۰

با توجه به اینکه سطح معناداری در آزمون لون که در جدول ۴-۳- نشان داده شده بیشتر از ۰۵/۰ می‌باشد می توان گفت واریانس متغیرها، از تجانس برخوردار است.

پیش فرض۳: پایا بودن همپراش (پیش آزمون)

با توجه به اینکه پاسخ نامه ها به صورت ۰ و ۱ نبوده است، اجرای آزمون کودر ریچاردسون میسر نیست.

پیش فرض۴: اجرای آزمون همپراش پیش از شروع تحقیق

پیش از شروع تحقیق هر دو متغیر بهزیستی و سرسختی به صورت پیش آزمون اجرا گردیده اند.

پیش فرض۵: همبستگی متعارف پیش فرض ها با یکدیگر

جدول ۴-۴- آزمون همبستگی

بهزیستی
متغیر
همبستگی
سطح معناداری
سرسختی
**۶۵۶/۰
۰۰۰/۰

با توجه به جدول ۴-۴- همبستگی متغیرها بیشتر از ۸۰% می‌باشد.

پیش فرض۶: همگونی شیب رگرسیون

جدول ۴-۵- آزمون شیب رگرسیون

متغیر
F
سطح معناداری
شغل
۵۸۲/۷۴
۲۰۱/۰
بهزیستی
۹۰۶/۳۸
۳۵۴/۰
سرسختی
۰۴۶/۱
۹۱۵/۰

مقدار F تعامل متغیرهای مستقل و همپراش ۲۵۴/۱ و ۳۹۲/۲ می‌باشد که معنادار نیست. (۰۵/۰ < P)، ‌بنابرین‏ می توان نتیجه گرفت که فرضیه صفر (پوچ) مورد قبول و فرضیه مقابل رد شده و پیش فرض همگونی شیب رگرسیون رعایت شده است.

پیش فرض۶: خطی بودن همبستگی متغیر همپراش و مستقل

جدول ۴-۶- همبستگی

متغیر
F
سطح معناداری
بهزیستی
۹۳۱/۱۲۰
۳۵۴/۰
سرسختی
۰۴۶/۱
۹۱۵/۰

خط سوم تأثیر متغیر همپراش را نشان می‌دهد. این مقدار F معنادار نیست که نشان می‌دهد اجرای آزمون کواریانس صحیح است.

خط چهارم خروجی اصلی کواریانس است. مقدار F در بهزیستی معنادار نیست. ‌بنابرین‏ می توان ادعا کرد که پس از خارج کردن اثر پیش آزمون اختلاف معناداری بین میانگین نمرات گروه ها در بهزیستی مشاهده نشده است، اما در متغیر سرسختی نمی توان چنین ادعایی نمود.

فرضیه اصلی ۱:

آموزش مهارت­ های زندگی بر سرسختی روانشناختی اثربخش می‌باشد.

جدول ۴-۷- نتایج آزمون کواریانس اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر سرسختی روانشناختی

سازه
گروه
میانگین
انحراف استاندارد
واریانس
F
سطح معناداری

سرسختی

پیش آزمون

۳۰/۴۳

۴۱۸۱/۹

۷۰/۸۸

۹۴۸/۸۵

۰۰۰/۰

پس آزمون

۹۳۳۳/۵۶

۸۳۲۶/۶

۶۸۵۱/۴۶

برپایه جدول بالا سطح معناداری به دست آمده برای اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر سرسختی روانشناختی در زنان (۰۰۰/۰) کوچکتر از ۰۱/۰ می‌باشد. ‌بنابرین‏ فرضیه پژوهش با خطای یک صدم پذیرفته می شود. از این رو با اطمینان ۹۹% می توان گفت آموزش مهارت های زندگی بر سرسختی روانشناختی در زنان اثربخش ‌می‌باشد.

فرضیه اصلی ۲:

آموزش مهارت­ های زندگی بر بهزیستی اجتماعی اثربخش می‌باشد.

1. 1. .شیخاوندی داور، تلویزیون و خشونت، نشریه نوروز، ۱۸/۲/۸۱، ص ۱ ↑

1. 1. . اکبری، یوسف، نقش رسانه در پیشگیری از جرم، پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشکده علوم انسانی گروه حقوق پیام نور، ۱۳۹۱، ص ۱۷۰ ↑

1. 1. .مظلومان، رضا، منبع پیشین، ص ۶۱ ↑

1. 1. .اطلاعات، روزنامه، چهارشنبه ۱۹ آبان‌ماه ۱۳۵۲، شماره ۱۴۲۴۲، به نقل از رضا مظلومان، منبع پیشین، ص ۱۷ ↑

1. 1. .صدیق سروستانی، رحمت‌الله، منبع پیشین، ص ۱۹۹ ↑

1. 1. .مظلومان، رضا، منبع پیشین، ص ۷۰ ↑

1. 1. . ، همان، ص ۱۹۹ ↑

1. 1. .مرادی مدیران، رضا، منبع پیشین، ص ۱۳۲ ↑

1. 1. .اکبری، یوسف، منبع پیشین، ص ۱۶۸ ↑

1. 1. .مظلومان، رضا، منبع پیشین، ص ۶۴ ↑

1. 1. . شیرین راکیا، جنایت واقعی و طریق کشف آن ها، انتشارات الباب، چاپ اول ۱۳۷۸، ص ۱۷۸ ↑

1. 1. .دیویدجی، راهکارهای پیشگیری و مقابله با جرایم رایانه‌ای، ترجمه‌ی اکبر استرکی و همکاران، تهران دانشگاه علوم انتظامی ناجا معاونت و پژوهش، چاپ اول ۱۳۸۳، ص ۱۲۶ ↑

   

1. 1. .اکبری، یوسف، منبع پیشین، صص ۹۸ـ۹۷ ↑

1. 1. .کی‌نیا، مهدی، مبانی جرم‌شناسی، منبع پیشین، ص ۱۱۵۰ ↑

1. 1. .انریک ملون، مارتینر، منبع پیشین، ص ۵۶ ↑

1. 1. .مظلومان، رضا، منبع پیشین، ص ۱۱ ↑

1. 1. .اکبری، یوسف، منبع پیشین، ص ۱۶۸ ↑

1. 1. . اکبری، یوسف، منبع پیشین، ص ۱۶۸ ↑

1. 1. .کی‌نیا، مهدی، مبانی جرم‌شناسی، منبع پیشین، ص ۱۱۵۲ ↑

1. 1. .شیخاوندی، داور، منبع پیشین، ص ۳۴۴ ↑

1. 1. . ستوده، هدایت‌الله، آسیب‌شناسی اجتماعی، انتشارات آوای نور، چاپ دوازدهم ۱۳۸۱، ص ۵۸ ↑

1. 1. . ساروخانی، باقر و محسنی، منوچهر، منبع پیشین، ص ۱۵۵ ↑

1. 1. . انریک ملون ـ مارتینز، تلویزیون در خانواده و جامعه نو، ترجمه جمشید ارجمند، نشر سروش، چاپ اول ۱۳۵۴، ص ۱۱۰ ↑

1. 1. . ستوده، هدایت‌الله، منبع پیشین، ص ۵۹ ↑

1. 1. . شیخاوندی، داور، جامعه‌شناسی انحرافات و آسیب‌شناسی اجتماعی، نشرو پخش کتاب، چاپ دوم ۱۳۸۳، ص ۱۷۱ ↑

1. 1. . علیخواه، فردین و نجیبی ربیعی، مریم، زنان و ترس از جرم در فضاهای شهری، ‌فصل‌نامه رفاه اجتماعی، شماره ۲۲، ۱۳۸۵، ص ۱۳۱ ↑

1. 1. . شریفی، کامران، تأثیر رسانه در پیشگیری از بزهکاری کودکان و نوجوانان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشکده حقوق، دانشگاه تهران، ۱۳۹۰، ص ۵۹ ↑

1. 1. . صلاحی، جاوید، بزهکاری اطفال و نوجوانان، نشر میزان، چاپ دوم، ۱۳۸۷، ص ۱۷ ↑

1. 1. . همان، ص ۲۵ ↑

1. 1. . نیل پستمن، نقش رسانه های تصویر در زوال دوران کودکی، ترجمه صادق طباطبایی، انتشارات اطلاعات، چاپ سوم سال ۱۳۸۸، ص ۱۵۴ ↑

1. 1. . همان، ص ۱۵۴ ↑

1. 1. . نجفی ابرندآبادی، علی حسین، جزوه درسی جرم‌شناسی (پیشگیری) شهرام ابراهیمی، مجتمع آموزش عالی قم، ۱۳۸۱، ص ۲۲۳ ↑

1. 1. . هاشمی سیدمحمد، حقوق اساسی ایران، حاکمیت و نهادهای اساسی، انتشارات میزان، جلد دوم، چاپ چهاردهم ۱۳۸۶ ص ۵۲۴ ↑

1. 1. . معظمی، شهلا، منبع پیشین، ص ۹۴ ↑

1. 1. . پروین، ستار، پیشگیری ار جرم با تأکید بر پیشگیری اجتماعی از جرم، ‌فصل‌نامه مطالعات امنیت اجتماعی، شماره هشتم و نهم، معاونت اجتماعی و ارشاد ناجا ۱۳۸۶، ص ۱۴۷ ↑

1. 1. . عباسی، مریم، پیشگیری از بزهکاری و بزه‌دیدگی کودکان، مجله حقوق دادگستری، شماره ۴۷، تابستان ۸۶، ص ۵۹ ↑

1. 1. . نجفی ابرندآبادی، علی حسین، پیشگیری عادلانه از جرم، مجله علوم جنایی، مجموعه مقالات در تجلیل از دکتر آشوری، انتشارات سمت، چاپ اول ۱۳۸۳، ص ۵۷۰ ↑

1. 1. . همان، ص ۵۷۰ ↑

1. 1. . نیازپور، امیرحسین، پیشگیری از بزهکاری در قانون اساسی ایران و لایحه قانون پیشگیری از وقوع جرم، مجله حقوقی دادگستری، شماره ۴۵، ۱۳۸۲، ص ۱۳۰ ↑

1. 1. . نجفی ابرندآبادی، علی حسین، پیشگیری از بزهکاری و پلیس محلی مجله امنیت، ۱۳۷۹، شماره ۱۹ و ۲۰، ص ۱۷ ↑

1. 1. . گسن، ریموند، جرم‌شناسی کاربردی، ترجمه مهدی کی‌نیا، انتشارات علامه طباطبایی، چاپ نخست ۱۳۷۰، ص ۱۳۳ ↑

1. 1. . شهمیری چپانی، داوود، نهاد پیشگیری از وقوع جرم، مجموعه مقالات همایش علمی کاربردی پیشگیری از وقوع جرم، ۱۳۸۲، ص ۴ ↑

1. 1. . هاشمی سیدمحمد، منبع پیشین، ص ۵۳۴ ↑

1. 1. . مرادی مدیران، رضا، منبع پیشین، ص ۱۷۵ ↑

1. 1. . مرادی مدیران، رضا، منبع پیشین، ص ۱۷۷ ↑

1. 1. . نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین، جزوه درسی جرم‌شناسی (پیشگیری) منبع پیشین، ص ۱۲۳۵ ↑

1. 1. . رجبی‌پور، محمود، درآمدی بر پیشگیری مقتدرانه پلیس از جرم، ‌فصل‌نامه دانش انتظامی، شماره ۲، ۱۳۸۳، ص ۵ ↑

1. 1. . مرادی مدیران، رضا، منبع پیشین، ص ۱۷۸ ↑

1. 1. . نجفی ابرندآبادی، علی حسین، مجله پلیس محلی امنیت، منبع پیشین، ص ۱۷ ↑

1. 1. . خدمتگذار وثوقی، شهربانو، نقش نهادهای آموزشی در پیشگیری از وقوع جرم، مجموعه مقالات همایش علمی ـ کاربردی پیشگیری از وقوع جرم، ۱۳۸۳، ص ۲۸۵ ↑

1. 1. . مرادی مدیران، رضا، منبع پیشین، ص ۱۸۳ ↑

1. 1. . دادستان، پریرخ، روان‌شناسی جنایی، انتشارات سمت، چاپ هشتم ۱۳۸۹، ص ۲۸۵ ↑

1. 1. . اکبری، یوسف، منبع پیشین، ص ۹۷ ↑

1. 1. . اکبری، یوسف، منبع پیشین، ص ۹۸ ↑

1. 1. . همان، ص ۱۵۰ ↑

1. 1. . اکبری، یوسف، منبع پیشین، صص ۱۶۸ ـ ۱۶۷ ↑

1. 1. . ‌فرجی‌ها، محمد، کاربرد یافته های جامعه‌شناسی در الگوی پیشگیری مجموعه مقالات نخستین همایش ملی پیشگیری از جرم، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، معاونت آموزش ناجا اداره کل منابع و متون درسی، سال ۱۳۸۸، ص ۷۳ ↑

1. 1. . اکبری، یوسف، منبع پیشین، ص ۱۱۵ ↑

1. 1. . مظلومان، رضا، منبع پیشین، ص ۲۰ ↑

1. 1. . منوچهری، امیربهادر، کالبدشکافی یک انتقام، خشونت در تلویزیون، جنایت در جامعه، سروش ش ۹۸۵، ۱۳۷۸، ص ۲۰ ↑

1. 1. . مظلومان، رضا، منبع پیشین، ص ۲۱ ↑

1. 1. . نعمتی، رضایی، داود، بررسی اثرات رسانه های تصویری بر بزهکاری کودکان و نوجوانان، مجله اصلاح و تربیت، ۱۳۸۵ ش ۶۱، ص۶ ↑

1. 1. . کی‌نیا مهدی، روان شناسی جنایی جلد اول بخش روان‌شناسی کودک، انتشارات رشد، چاپ ششم ۱۳۸۸، ص ۷۶۹ ↑

1. 1. . شریفی، کامران، منبع پیشین، صص ۴۷ ـ ۴۶ ↑

1. 1. . همان، ص ۴۸ ↑

1. 1. . انریک ملون، مارتینز، منبع پیشین، ص ۱۲۶ ↑

1. 1. . نجفی توانا، علی، منبع پیشین، ص ۲۰۹ ↑

1. 1. . آسیایی، رویا، نقش رسانه ها در پیشگیری از جرم، پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشکده حقوق واحد تهران مرکز ۱۳۸۵، ص ۲۰۱ ↑