وبلاگ

جدول ۴-۱: نوع قرارداد کار فعلی متناسب با قوانین حاکم می‌باشد؟ Frequency Percent Valid موافقم ۲۰ ۱۸٫ ۵ تاحدودی ۷۲ ۶۶٫ ۷ نظری ندارم ۶ ۵٫ ۶ مخالفم ۱۰ ۹٫ ۳

Total

۱۰۸

۱۰۰٫ ۰

نمودار ۴-۱: نمودار مربوط به جدول شماره ۴-۱

جدول ۴-۲: برخورد کارفرما در رعایت حقوق کارگری مناسب است؟

Frequency Percent Valid موافقم ۱۳ ۱۲٫ ۰ تاحدودی ۹۰ ۸۳٫ ۳ نظری ندارم ۳ ۲٫ ۸ مخالفم ۲ ۱٫ ۹

Total

۱۰۸

۱۰۰٫ ۰

نمودار ۴-۲: نمودار مربوط به جدول ۴-۲

جدول ۴-۳: احساس امنیت شغلی دارید؟ Frequency Percent Valid تاحدودی ۱۴ ۱۳٫ ۰ نظری ندارم ۱۴ ۱۳٫ ۰ مخالفم ۸۰ ۷۴٫ ۱

Total

۱۰۸

۱۰۰٫ ۰

نمودار ۴-۳: نمودار مربوط به جدول۴-۳

جدول ۴-۴: ساعات کاری موجود متناسب با امنیت شغلی شما است؟ Frequency Percent Valid موافقم ۲۶ ۲۴٫ ۱ تاحدودی ۳۳ ۳۰٫ ۶ نظری ندارم ۲۰ ۱۸٫ ۵ مخالفم ۲۹ ۲۶٫ ۹

Total

۱۰۸

۱۰۰٫ ۰

نمودار ۴-۴: نمودار مربوط به جدول۴-۴

جدول ۴-۵: حجم کار وارده متناسب با امنیت شغلی است؟ Frequency Percent Valid موافقم ۸ ۷٫ ۴ تاحدودی ۵۰ ۴۶٫ ۳ نظری ندارم ۱۷ ۱۵٫ ۷ مخالفم ۳۳ ۳۰٫ ۶

Total

۱۰۸

۱۰۰٫ ۰

نمودار ۴-۵ : نمودار مربوط به جدول۴-۵

جدول ۴-۶: حقوق و مزایای دریافتی مناسب با شرایط زندگی است؟ Frequency Percent Valid موافقم ۱ . ۹ تاحدودی ۲۲ ۲۰٫ ۴ نظری ندارم ۱۵ ۱۳٫ ۹ مخالفم ۷۰ ۶۴٫ ۸

Total

۱۰۸

۱۰۰٫ ۰

نمودار ۴-۶: نمودار مربوط به جدول ۴-۶

جدول ۴-۷: اضافه کاری در حد مطلوب است؟ Frequency Percent Valid موافقم ۲ ۱٫ ۹ تاحدودی ۵۰ ۴۶٫ ۳ نظری ندارم ۸ ۷٫ ۴ مخالفم ۴۸ ۴۴٫ ۴

Total

۱۰۸

۱۰۰٫ ۰

نمودار ۴-۷: نمودار مربوط به جدول ۴-۷

جدول ۴-۸: امکان تشویق و ترفیع است؟ Frequency Percent Valid موافقم ۴ ۳٫ ۷ تاحدودی ۱۸ ۱۶٫ ۷ نظری ندارم ۸ ۷٫ ۴ مخالفم ۷۸ ۷۲٫ ۲

Total

۱۰۸

۱۰۰٫ ۰

نمودار ۴-۸: نمودار مربوط به جدول ۴-۸

جدول ۴-۹: از سیاست ملی و قوانین کار در چه حدی مطلع هستید؟ Frequency Percent Valid موافقم ۳ ۲٫ ۸ تاحدودی ۶۶ ۶۱٫ ۱ نظری ندارم ۲۹ ۲۶٫ ۹ مخالفم ۱۰ ۹٫ ۳

Total

۱۰۸

۱۰۰٫ ۰

نمودار ۴-۹: نمودار مربوط به جدول ۴-۹

جدول ۴-۱۰: میزان رضایت مندی شما از کارتان در چه حد است؟ Frequency Percent Valid موافقم ۲۴ ۲۲٫ ۲ تاحدودی ۵۸ ۵۳٫ ۷ نظری ندارم ۱۵ ۱۳٫ ۹ مخالفم ۱۱ ۱۰٫ ۲

Total

۱۰۸

۱۰۰٫ ۰

نمودار ۴-۱۰: نمودار مربوط به جدول۴-۱۰

حال به بررسی دقیق تر میزان احساس امنیت شغلی و میزان رضایت مندی کارکنان از شغل­شان می پردازیم.

ابتدا میزان امنیت شغلی را بررسی می‌کنیم. برای این منظور در بین سئوالات پرسشنامه چند سوال را که رابطه زیادی با احساس امنیت شغلی کارکنان دارد را انتخاب و آن ها را با هم تلفیق کرده و مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهیم. برای این فاکتور سه سوال اول، سوم و هشتم انتخاب شده اند. نحوه تلفیق این سوال بدین صورت است که پاسخ های کدگذاری شده هر فرد برای تک تک این سه سئوالات را با هم دیگر جمع و میانگین گرفته می شود. به طور مثال اگر فردی به سوال اول پاسخ مخالفم (۴) و برای سوال سوم پاسخ تا حدودی (۲) و برای سوال هشتم پاسخ موافقم (۱) را داده باشد در این صورت نمره حاصل از تلفیق این سه سوال برابر با {۲٫ ۳۳ = ۳ / (۱+۲+۴} خواهد بود این روند را برای تمامی پرسشنامه‌ها توسط نرم افزار انجام داده و داده های مورد نیاز را به دست خواهیم آورد. داده های به دست آمده به حالت پیوسته و رقمی (Scale) تبدیل شده و امکان تجزیه و تحلیل بیشتری را فراهم می آورد.

نتایج حاصل به شرح زیر است:

در هر سوال میانگین پاسخ های کدگذاری شده ۱، ۲، ۳ و ۴ برابر با {۲٫ ۵= ۴ / (۴+۳+۲+۱} می‌باشد. لذا اگر میانگین داده های به دست آمده از تلفیق سه سوال اول و سوم و هشتم که برای بررسی میزان احساس امنیت شغلی در نظر گرفته ایم بیشتر از ۲٫ ۵ باشد در اینصورت می توان نتیجه گرفت که میزان احساس امنیت شغلی در بین کارکنان به مقدار مخالفم (یعنی عدد ۴) نزدیک تر بوده و این نشان دهنده آن خواهد بود که میزان احساس امنیت شغلی در بین کارکنان پائین است. جدول زیر مقدار میانگین برای تلفیق سه سئوال مورد نظر را نشان می‌دهد:

One-Sample Statistics جدول ۴-۱۱: N Mean

میانگین

امنیت شغلی

۱۰۸

۳٫ ۰۴۹۴

اطلاع رسان کد۶: ما قبل از آموزش بستر کار را آماده نکردیم و به طور ناگهانی کتاب درسی را تغییر دادیم. در واقع قبل از اجرای آن به درستی فرهنگ سازی نکرده ایم.

عدم آماده سازی حرفه ای معلمان برای تغییر

اطلاع رسان کد۳: به نظر من بزرگترین مشکل این بود که معلم هایی که برای پایه ششم استفاده کردند کارشناسی شده نبودند و از معلم‌هایی استفاده شده که سواد ریاضی کافی برای تدریس کتاب ریاضی پایه ششم که بسیار سنگین بود را نداشته اند.

اطلاع رسان کد۵: تغییرات کتاب درسی ریاضی هفتم در شرایطی اجرا می شود که معلم‌های ما را آماده نکردند، نه هیچ آموزشی به معلمان دادند و نه هیچ ابزاری در اختیار آن ها قرار داده‌اند. معلم های ما اصلا آماده نشده بودند تا چند وقت قبلش اصلا نمی‌دانستند که چه باید درس بدهند.

عدم تناسب محتوا با توانایی دانش آموزاناطلاع رسان کد۳: تغییرات کتاب درسی ریاضی پایه هفتم اصلاً خوب نبود، کتاب درسی که نوشته شد، کتابی بالاتر از سطح متوسط بود و جوابگوی دانش‌آموزان متوسط به پایین نبود.نداشتن پیش سازمان دهنده در کتاب درسیاطلاع رسان کد۴: کتاب درسی جدید بدون هیچ مقدمه ای درس را شروع می‌کند.مطالب و درس اصلاً توضیح داده نشده است.

تحلیل محتوای مصاحبه پیرامون نوع مواجهه معلمان نسبت به تغییرات کتاب درسی ریاضی پایه هفتم نشان داد که آنان دو طیف از رفتار را از خود نشان داده‌اند: پذیرش کامل و مقاومت و عدم پذیرش. در جدول( ۲-۴ )‌به این موضوع پرداخته خواهد شد:

جدول ۴-۳٫ تحلیل محتوای مصاحبه با معلمان پیرامون نوع مواجهه آنان نسبت به تغییرات کتاب درسی ریاضی پایه هفتم در سال تحصیلی ۹۳-۱۳۹۲

مفاهیم
ابعاد
مصادیق
پذیرش کامل

تلاش در جهت افزایش دانش روانشناسی در کنار دانش تخصصی و مهارت عملی به منظور ارتقای کیفیت تدریس و توجه بیشتر به جنبه‌های عاطفی یادگیری

اطلاع رسان کد۱:یک معلم باید بداند که داشتن تخصص و مهارت علمی کافی نیست و بایددانش روان شناسی داشته باشد تا از نظر عاطفی رابطه مناسبی با دانش آموزان برقرار کند. من همیشه سعی می کنم در کنار مطالعه تخصصی برای تدریس بهتر، در زمینه روان شناسی هم مطالعه داشته باشم.

اختصاص زمان بیشتر و تلاش و کوشش مضاعف‌تر جهت سازگاری با تغییرات ایجاد شده

اطلاع رسان کد۲:برای اینکه بتوانی خودت را با کتاب تطبیق دهی نیاز به تلاش و کوشش و گذاشتن وقت بیشتر در منزل خواهدداشت.

تلاش در جهت استفاده از شیوه های نوین تدریس ، فعال کردن دانش آموزان در جریان تدریس واستفاده از ابزار برای درگیر کردن حس های مختلف دانش آموزان

اطلاع رسان کد۵: من احساس می کنم ما معلم ها ، خیلی خوب برخورد کردیم و خوب کنار آمده ایم. در واقع ما با بهره گرفتن از ابزار و درگیر کردن حس های مختلف دانش آموزان واستفاده از روش های تدریس نوین سعی در جذاب کردن مطالب کتاب درسی برای دانش آموزان داشتیم.

اختصاص زمان بیشتر و تلاش و کوشش مضاعف‌تر جهت سازگاری با تغییرات ایجاد شده

اطلاع رسان کد۶: چون دانش آموزان ما از نظر سطح اطلاعات مانند گذشته نیستند و باسوادتر شده اند ‌بنابرین‏ برای اینکه بتوانم جوابگوی آن ها باشم نیاز به مطالعه و تلاش بیشتر را در خودم احساس می کنم.

ترکیب مطالب کتاب درسی جدید با مطالب سرگرمی و کتابچه غنی‌سازی جهت جذاب ساختن و قابل فهم ساختن مطالب کتاب درسی ریاضی

اطلاع رسان کد۲: من مطالب کتاب جدید را با غنی سازی ریاضی که قبلا داشتیم ترکیب می کردم و کتاب درسی را تدریس می کردم.

شرکت در جلسات نقد و بررسی کتاب واستفاده از نظرات همکاران برای تدریس بهتر کتاب

اطلاع رسان کد۷: من برای اینکه بتوانم مفاهیم را به بهترین شکل به دانش آموزان تفهیم کنم به طور مستمر در جلسات نقد و بررسی شرکت کرده و از نظرات همکاران با سابقه استفاده می کردم.

اطلاع رسان کد۸: من سعی می کردم با جستجو در سایت های مختلف ، شرکت در جلسات گروه آموزشی ‌و مشورت با همکاران و اساتید دانشگاه ، اشکالات را برطرف کرده و کتاب را به خوبی تدریس کنم.

مقاومت و عدم پذیرش

کاهش انگیزه معلمان و تصمیم به انتقال به سوی مناطق کم جمعیت و روستاها

اطلاع رسان کد۱: معلمان ما بی انگیزه شده اند و به دنبال این هستند که به مدارس مناطق کم جمعیت و روستاها بروند.

مقاومت و عدم پذیرش

کاهش انگیزه معلمان و تصمیم به انتقال به سوی مناطق کم جمعیت و روستاها

اطلاع رسان کد۱: معلمان ما بی انگیزه شده اند و به دنبال این هستند که به مدارس مناطق کم جمعیت و روستاها بروند.

مقاومت در برابر تغییرات انجام گرفته و تدریس به روش کتاب درسی قبلی

اطلاع رسان کد۳: من اصلا به روش کتاب درسی جدید پیش نمی روم. مانند گذشته ابتدا درس می دهم، جزوه می دهم و در پایان از دانش آموزان می خواهم به حل ‌کار در کلاس ها بپردازند.

ممنوع کردن استفاده از ماشین حساب و حذف بخش‌های مستلزم استفاده از ماشین حساب

اطلاع رسان کد۴: کتاب درسی استفاده از ماشین حساب را تأکید می کرد ولی من آن را ممنوع کردم، چون به نظر من استفاده از آن بی مورد بود.

همان‌ طور که جدول( ۴-۴)نشان می‌دهد معلمان ریاضی پایه هفتم دو طیف از رفتار را از خود نشان می‌دهند که در قبال این رفتارهای خود ، توجیهاتی نیز دارند که در ادامه به تحلیل محتوای مصاحبه پیرامون توجیهات معلمان پیرامون رفتار خود در مواجهه با تغییرات کتاب های درسی ریاضی پایه هفتم پرداخته خواهد شد:

جدول ۴-۴٫ تحلیل محتوای مصاحبه پیرامون توجیهات معلمان پیرامون رفتار خود در مواجهه با تغییرات کتاب های درسی ریاضی پایه هفتم در سال تحصیلی ۹۳-۱۳۹۲

مفاهیم
ابعاد
مصادیق
پذیرش کامل

رشد دانش آموزان و ضرورت تغییر

اطلاع رسان کد۱:بچه ها از نظر سطح علمی و همچنین تحصیلات خانوادگی رشد کرده‌اند و با توجه به اینکه دانش آموزان ما به انواع تکنولوژی های روز مجهز هستند، کتابی که پانزده یا بیست سال پیش نوشته شده بود جوابگوی نیاز دانش آموزان امروز ما نبوده است.همچنین روش تدریس خشک و سنتی جوابگوی دانش آموز امروز ما نیست.

نارضایتی از تکرار در تدریس

اطلاع رسان کد۲: من از اینکه بیست سال یک سری مطالب تکراری را تدریس می کردم احساس پوچی می کردم و باتغییرات جدید پویا تر شده ام .زیرا

مباحی به کتاب درسی جدید مثل مبحث احتمال اضافه شد، که ما طی این بیست سال چنین مبحثی را در دوره راهنمایی نداشتیم و در سطح دبیرستان بود ‌بنابرین‏ برای اینکه بتوانم به خوبی از عهده تدریس مباحثی اینچنینی برآیم نیاز به مطالعه بیشتر را در خودم احساس می کنم.

بُعد پیامدی : این بعد در میان ابعاد مدل دینداری گلارک و استارک پس از مدتی حذف شد ، چون بیشترین انتقادات را به خود جلب کرده بود . از جمله این که گفته می‌شود ، بعد پیامدی فی‌نفسه پیامد دینداری است نه بعدی از ابعاد آن می‌باشد . بعد پیامدی دینداری که با این انتقاد از مدل دینداری کنار گذاشته شد ، به اعمالی گفته می‌شود که از عقاید ، احساسات و اعمال مذهبی ریشه می‌گیرد و از ثمرات و نتایج ایمان در زندگی و کنش‌های بشر است . این بعد ، نقش چندانی در جهت‌گیری انسان ندارد بلکه خود ، تابع ساختار‌های اجتماعی است . از نظر این دو محقق «بعد پیامدی جدا از سایر ابعاد قابل بررسی نیست . رفتارهای دینی می‌توانند در معنای پیامدی سنجه‌ای از دینداری باشد، که منجر به استواری ایمان مذهبی می‌شود . آن‌جا که سبب شود تا از باور، اعمال، تجربه و دانش دینی پیروی شود (گلاک و استارک^[۳۲]،۵۳:۱۹۶۳) .

تحقیقات نشان می‌دهد که مهم‌ترین پیامدهای جنبی دینداری ، سلامت روانی ، جسمی ، نشاط و آرامش است که هر یک از این پیامدها ، خود بر سطح اصلی دینداری فرد تأثیر می‌گذارد و هم از آن تأثیر می‌پذیرد(کورن وال و آبرچت^[۳۳]،۲۳۲:۱۹۸۶) .

مدل دینداری گلارک و استارک، از نخستین مدل‌هایی است که بسیاری از مدل‌های دینداری بَعدی ، ابعاد خود را از آن وام گرفته‌اند . در ایران هم مدلی شناخته شده است و در برخی از تحقیقات سنجش دینداری به عنوان چارچوب نظری مبنا ، مورد استفاده قرار گرفته است .

مدل گلارک و استارک پس از طراحانش ، بیشترین نقد و اصلاحات را به خود دیده است. با وجود این استخراج مدل‌های مشابه پس از مدت زمان کوتاه نشان دهنده اهمیت این مدل دینداری است، با این حال، می‌توان عمده‌ترین ضعف‌های این مدل را به شرح زیر بیان کرد:

– اگر برای اندازه‌گیری بعد معرفتی یا همان دانش دینی، سنجه‌هایی مانند مطالعه متون دینی، آگاهی از احکام و تفاسیر، داشتن آگاهی و دانش دربارۀ آموزه‌های دینی و… را به کار گرفته شود ، نمره این سنجه‌ها ممکن است چندان واقعی نباشد، به خصوص در ایران که به دلیل حاکمیت نظام دینی و ‌بر اساس آموزش‌های رسمی و غیر رسمی مجبورند از کودکی بسیاری از آموزه‌ها را بیاموزند . به همین دلیل افرادی هستند که در دوران مدرسه و دانشگاه از واحدهای درسی بینش اسلامی و معارف اسلامی ، نمرات بالایی کسب می‌کنند ، اما این افراد از نظر سایر ابعاد دینداری مانند اعتقادی و مناسکی ، نمره پایینی می‌گیرند و بر این مبنا ، دیندار محسوب نمی‌شوند . در جامعه‌ ایران ، بسیاری از افراد در بحث‌های دینی شرکت می‌کنند ، آموزه‌های دینی را می‌شناسند ، در زمینه‌ی تاریخ اسلام مطالعات گسترده‌ای دارند ، اما به آن چه دانش دارند ، اعتقادی ندارند و به آن چه آموخته‌اند ، عمل نمی‌کنند .

با وجود چنین ایرادی به بعد دانشی یا معرفتی، این بُعد از مدل دینداری قابل حذف نیست ، توجیه مناسب این‌که ، مطالعه ، نقد ، تفسیر و تلاش در فهم و درک متون دینی در دنیای امروز از مؤلفه‌های بارز دینداری است . بدون توجه به آن ، دینداری افراد در سطح باقی می‌ماند و امکان لغزش افراد دیندار بالا می‌رود ، ‌بنابرین‏ بعد معرفتی ـ نه به تنهایی ـ که در کنار سایر ابعاد نشانه دینداری است و بسیاری اوقات علت سستی در عقیده و عمل حاصل ضعف دانش دینی است .

– ابزار سنجش گلاک و استارک به لحاظ طبقه بندی مقولات دارای اشکالاتی است . مانند این که بعد معرفتی و عقیدتی (باور) هم‌پوشانی دارند و هر دو جزئی از بعد ایدئولوژیک محسوب می‌شوند (بوروول،۲۷۹:۱۹۹۹) . از سوی دیگر بعد عقیده و دانش ، هر یک شاخص‌ها و سنجه‌های خاص خود را دارند و هم‌پوشانی این دو بعد ایرادی است که با تعریف هر یک و توضیح سنجه‌های هر کدام مرتفع می‌شود . در بعد عقیده یا همان باور از اصول دین بحث می‌شود و در بعد دانش میزان علاقه فرد به مطالعه متون دینی و آگاهی او از آموزه‌ها و نقد آن‌ ها مطرح است ، ‌بنابرین‏ این دو بعد کاملاً از هم مستقل هستند .

– انتقاد دیگر که تقریباً تمام مدل‌های دینداری را نیز شامل می‌شود این است که اساساً مدل‌های دینداری ، به مفهوم دگرگون شده‌ امروز دینداری کمتر به آن توجه کرده‌اند . آن چه در این مدل‌ها، اصل است تظاهرات بیرونی دیندار بودن و نه جنبه باطنی آن است در این مدل‌ها غالباً چند پرسش برای سنجش یک بعد مانند عقیده، طرح می‌شود و این بعد با تمام گستردگی ، به چنین پرسش‌های محدودی تقلیل داده می‌شود . در حالی که فردی ممکن است خود را دیندار بداند ، اما باورهایش یا جنبه رفتاری دینداری‌اش منطبق نباشد .

واقعیت این است که مدل‌های دینداری امروز ، معرف انواع دینداری و نه ابعاد آن هستند ، فردی ممکن است به مسجد برود ، نماز بخواند ، ‌در مراسم دعا و عزاداری شرکت کند و در مفهوم سنتی (کلاسیک) ، دیندار نامیده شود. درحالی که مفهوم دینداری، امروزه نسبی است و سنجش آن هم دشوار است . به همین دلیل مدل‌های دینداری با مشکل کمی‌سازی همه ابعاد دینداری ، حتی با جنبه باطنی آن رو به رو هستند . به عنوان نمونه ؛ رفتارهای مناسکی (بُعد عمل) ممکن است صرفاً به دلایل تظاهر ، مشارکت اجتماعی ، منفعت اقتصادی و سایر انگیزه های فردی بروز پیدا کند .

با توجه به اینکه مدل‌های دینداری که پس از دهه ۱۹۶۰ ظهور کردند ، به شدت تحت تأثیر مدل دینداری گلارک و استارک بوده‌اند ، اما برای سنجش دینداری ‌بر اساس آموزه‌های اسلام ـ آن چه تحقیق حاضر به دنبال آن است ـ مدل گلاک و استارک نیازمند یک بُعد ضروری با عنوان «شرعیات» یا همان احکام عملی واجب است که مدل‌های برگرفته شده از مدل گلاک و استارک نیز به دلیل سنجش دینداری در دین مسیحیت ، فاقد این بعد هستند. به همین خاطر مدل گلاک و استارک با کمی دخل و تصرف در این پایان نامه، مورد استفاده قرار خواهد گرفت .

مدل‌های دینداری در ایران : طراحان مدل‌های دینداری اغلب عقیده دارند که مدل پیشنهادی آنان ، منحصر به سنجش دینداری پیروان دین خاصی نیست . با این حال یکی از مهم‌ترین ایرادهایی که در بیشتر موارد ‌به این مدل وارد شده است ، محدود ماندن سنجه‌ها و گویه‌های پرسشنامه‌های آنان ، در حد محتوای درونی یک دین خاص است. بر این اساس ، محققان مسلمان نیز در پی دستیابی به مدلی متناسب با قابلیت‌های درونی اسلام بوده و هستند.

با کمی دقت در محتوا و قابلیت‌های درونی ادیان بزرگ و از جمله اسلام ، آن‌ ها را بسیار شبیه به هم است ، به همین دلیل مدل‌های سنجش دینداری در بسیاری از ابعاد محتوای یکسانی پیدا می‌کنند و غالباً در سه سطح به سنجش دینداری افراد می‌پردازند : «اولین سطح مماس با زندگی افراد یا همان اعمال و شعائر است . سطح درونی‌تر ایده ها و عقاید و بالاخره درونی‌ترین بخش تجربه دینی افراد است» (مجتهد شبستری، ۱۳۷۹ : ۱۱۸) .

در این پژوهش ابعاد دینداری اعتقادی ، مناسکی ، پیامدی و عاطفی ملحوظ شده است که سنجش این ابعاد با این پیش فرض که بر باروری مؤثر می‌باشد مورد توجه قرار گرفته است .

جامعه پذیری جنسیتی

کاراهان^[۹۴] (۲۰۰۷) در پژوهشی با عنوان بررسی اثربخشی برنامه مهارت های ارتباطی زوجی بر تعارضات انفعالی زوجین در طرحی آزمایشی با گروه کنترل و آزمایش با نمونه ای به حجم۲۸ زوج (۱۴ زوج در گروه کنترل و ۱۴ زوج در گروه آزمایش) ‌به این نتایج دست یافت که گرایش به تعارض انفعالی در زوجینی که برنامه مهارت های ارتباطی زوجی را دریافت کرده بودند کمتر از گروهی که این برنامه را دریافت نکرده بودند، بود. همچنین نتایج نشان داد تغییر آماری معناداری بین پیش آزمون و پس آزمون در گروه کنترل مشاهده نشد. همچنین نتایج پیگیری^[۹۵] ۳ تا ۶ ماهه نشان داد اثرگذاری برنامه مهارت‌های ارتباطی زوجی ماندگاری قابل توجهی دارد. با توجه ‌به این یافته می توان استنباط کرد تفاوت آماری معناداری بین نمره پیگیری ۶ ماهه و نمره به دست آمده بعد از اجرای برنامه مهارت های ارتباطی زوجی وجود ندارد. با توجه ‌به این نتایج می توان نتیجه گرفت که برنامه مهارت های ارتباطی زوجی دارای اثرات مثبت و دائمی بر کاهش تمایل به تعارض انفعالی در زوجین می‌باشد.

هانسون و لندبلند^[۹۶](۲۰۰۶) در پژوهش خود نشان دادند که آموزش ارتباطی، باعث بهبود ویژه­ای در روابط زوجین و توانایی کنار آمدن با مشکلات و سلامت روان آن ها شده است.

ریچ، هنریگز و کنچونگ^[۹۷] (۲۰۰۳) با آموزش مهارت های ارتباطی به برخی خانواده ­ها نشان دادند که آموزش مهارت ها منجر به افزایش رضایتمندی، افزایش ارتباط باز، بهبود مهارت‌های حل مسئله و افزایش همدلی شده است.

هالفورد مارکمن و استنلی^[۹۸](۲۰۰۳) در پژوهشی، ۱۲ برنامه آموزش ارتباط بر مبنای مهارت آموزی را با پیگیری۶ ماه بعد مورد بررسی قرار دادند. تحلیل و مرور این نتایج نشان داد که آموزش ارتباط تاثیر مثبتی بر الگوهای ارتباطی زوجین داشته است.

ویشمن و کورتانگ^[۹۹](۲۰۰۳) در پژوهشی نشان دادند که بین نشانه­ های افسردگی و سبک های ارتباطی، رابطه وجود دارد. نتایج این تحقیق پیشنهاد می­ کند که بهبود این سبک­های ارتباطی می ­تواند در کاهش علایم افسردگی مؤثر باشد.

فصل سوم

روش پژوهش

در این فصل به روش اجرایی پژوهش پرداخته می شود. در آغاز این فصل به معرفی جامعه پزوهش (زوجین مرکز مشاوره) سپس به نمونه و روش نمونه گیری پرداخته شده است. در ادامه ابزار به کار گرفته شده جهت به دست آورده داده های مورد نیاز معرفی شده و روایی و پایایی آن ها به صورت مبسوط شرح داده شده است. در آخر روش ها وآزمون های مورد استفاده جهت تجزیه وتحلیل داده ها آورده شده است.

روش پژوهش:

در این پژوهش از روش تحقیق تجربی طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه استفاده شده است. گروه ­های آزمایش و گواه به روش تصادفی معادل ‌شده‌اند و قبل از اعمال مداخله­های تجربی ‌در مورد گروه آزمایش، پیش آزمونی برای هر دوگروه اجرا شد، پس از آموزش مهارت­ های ارتباطی بر روی گروه آزمایش، پس آزمون در پایان مداخله برای هر دو گروه اجرا می­ شود. تفاوت بین پیش آزمون و پس آزمون هر گروه از نظر معنادار بودن آماری مورد بررسی قرار ‌می‌گیرد. بدین صورت آموزش مهارت­ های ارتباطی به شیوه گروهی به عنوان متغیر مستقل اعمال می­ شود تا تأثیر آن بر کارایی خانواده زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره شهرستان سنندج به عنوان متغیر وابسته مشخص گردد.

جامعه آماری

جامعه مورد نظر این پژوهش، شامل کلیه زوجین مراجعه کننده به مرکزمشاوره شهرستان سنندج، طی ماه­های خرداد و تیرسال ۱۳۹۳ است. از این جامعه ۳۲ زوج انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه ( ۱۶ زوج گروه گواه و ۱۶ زوج گروه آزمایش) تقسیم ‌شده‌اند.

نمونه و روش نمونه گیری:

برای برآورد حجم نمونه با راهنمایی استاد راهنما تحقیق تعداد ۳۲ نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب ‌شده‌اند به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در ‌گروه‌های کنترل و آزمایش جایگزین شدند.

روش جمع‌ آوری اطلاعات:

به منظور اندازه ­گیری و سنجش عملکرد خانواده از ابزار سنجش خانواده(FAD) استفاده شده است.

ابزار سنجش خانواده (FAD):

این ابزار یک پرسشنامه ۶۰ سئوالی است که برای سنجیدن عملکرد خانواده بنا بر الگوی مک مستر^[۱۰۰] تدوین شده است. الگوی کارکرد خانواده مک مستر در اوایل دهه۱۹۶۰ توسط اپستین^[۱۰۱] بیشاپ^[۱۰۲] و لوین^[۱۰۳] (۱۹۷۸؛ یه نقل از امینی، ۱۳۸۵) در دانشگاه مک مستر رشد یافت. الگوی درمانی مربوط به آن، درمان سیستمی مشکل مدار خانواده نامیده می شود. مدل مک مستر یک مدل رفتاری است و خصوصیات ساختاری، شغلی و تعاملی خانواده را معین نموده و شش بعد از عملکرد یا کارایی خانواده را مشخص می‌کند، که شامل ابعاد حل مشکل، ارتباط، نقش ها، همراهی عاطفی^[۱۰۴] ، آمیختگی عاطفی^[۱۰۵] و کنترل رفتار می‌باشند. ابزار سنجش خانواده متناسب با این شش بعد از شش خرده مقیاس برای سنجیدن آن ها، به علاوه یک خرده مقیاس هفتم مربوط به عملکرد خانواده تشکیل شده است.

۱)حل مشکل:

عبارت است از توانایی خانواده برای حل مسائل و مشکلات عاطفی و ابزاری خانواده به گونه ای که تعاملات مؤثر خانواده استمرار یابد. سئوالاتی که خرده مقیاس حل مشکل را در پرسشنامه ابزار سنجش خانواده اندازه می گیرند عبارتند از پرسش‌های شماره ۲، ۱۲ ، ۲۴، ۳۸ ، ۵۰ و ۶۰ در کل ۶ سئوال است.

۲) نقش ها:

عبارتند از الگوهای تکراری از رفتار که افراد به وسیله آن ها کنش های خانواده را تحقق می بخشند. ناکاراترین شکل ایفای نقش ها وقتی است که خانواده قادر به ایفای نقش های ضروری خود نباشد و ‌در مورد تخصیص نقش ها در مسئولیت های مربوط به آن شدیداًً مصالحه شود. سئوالاتی که خرده مقیاس نقش‌ها را در پرسشنامه ابزار سنجش خانواده اندازه می‌گیرند عبارتنداز: ،۴۵،۴۰،۳۴،۳۰،۲۳،۱۵،۱۰،۴ ،۵۳ و در کل ۹ سئوال است.

۳)ارتباط:

یعنی چگونگی مبادله اطلاعات و داد و ستد ارتباط عاطفی. مولفین ارتباط را به دو بخش کلامی و غیر کلامی تقسیم کرده‌اند.

سئوالاتی که خرده مقیاس ارتباط را در پرسشنامه ابزارسنجش خانواده اندازه می گیرند عبارتند از: ۵۲،۴۳،۲۹،۱۸،۱۴،۳ ، ۵۹ و درکل ۷ سئوال است.

۴) همراهی عاطفی(پاسخ دهی):

به توانایی اعضای خانواده برای دادن پاسخ هیجانی مناسب به احساسات ،چه احساسات منفی و چه احساسات مثبت اشاره دارد. خانواده کارا در این بعد قادر است متناسب با موقعیت هر نوع احساسی را که لازم است ابراز کند. سئوالاتی که خرده مقیاس همراهی عاطفی را در پرسشنامه ابزار سنجش خانواده اندازه می‌گیرند عبارتند از : ۵، ۹، ۱۹، ۲۸، ۳۹، ۴۹، ۵۷ و در کل ۷ سئوال است.

۵)آمیختگی عاطفی:

برای دستیابی به اطلاعات مالی شفاف، با کیفیت و به هنگام و به کار گیری آن توسط مدیران در تصمیم گیری های خود، به نظر می‌رسد سامانه های حسابداری تعهدی کامل از قابلیت خوبی برخوردار باشد. در همین راستا دستگاه های اجرائی استان گیلان با بهره گرفتن از اختیارات قانونی حاصل از بند (هـ) ماده(۲۱۴) و ماده (۲۱۹) قانون برنامه پنجم توسعه وتحقق اهداف مندرج دربند (۱)ماده (۲۶) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) استفاده از مبنای روش های متداول حسابداری تعهدی کامل را در کلیه عملیات های خود اعم از وجوه، دارایی ها، بدهی ها، هزینه و بدهی های مالی خود تصویب و الزامی نموده اند. با توجه به سامانه های حسابداری تعهدی کامل در بعضی از دستگاه های اجرائی این پرسش کلی مطرح است که آیا مزایای اجرا و پیاده سازی حسابداری تعهدی در دستگاه های اجرائی استان گیلان می‌تواند بیشتر از مزایای حسابداری مبتنی بر نقدی تعدیل شده باشند؟ و یا اینکه اصلاً لزومی به اجرای حسابداری تعهدی در دستگاه های اجرائی نیست و اطلاعات حاصل از حسابداری نقدی تعدیل شده می‌تواند نیازهای اطلاعاتی مدیران را برای انجام تصمیم گیری های بهینه خود تامین نموده و همچنین دارای همسویی بیشتری با سایر دستگاه های اجرایی می‌باشد. ویا اینکه به دلیل عدم آمادگی دستگاه‌ها و سازمان‌های متولی حسابداری دولتی در ایران، این طرح با شکست رو به رو خواهد شد و چیزی جز هزینه های سنگین اجرای این سامانه نصیب مدیران و بیت المال نخواهد شد.

با توجه به مسئله تحقیق و مطالب گفته شده متغیرهای تحقیق شامل؛ ‌پاسخ‌گویی‌ مدیران، تهیه بودجه ریزی عملیاتی، بهای تمام شده خدمات و فعالیت‌ها، تصمیم گیری بهینه مدیران، اجرای حسابداری تعهدی می‌باشد. و طبق موضوع تحقیق، متغیر مستقل و تاثیرگذار اجرای حسابداری تعهدی و متغیرهای تاثیرپذیر و وابسته ‌پاسخ‌گویی‌ مدیران، تهیه بودجه ریزی عملیاتی، بهای تمام شده خدمات و فعالیت‌ها، تصمیم گیری بهینه مدیران است. ‌بنابرین‏ پژوهش حاضر برای دستیابی به پرسش های زیر انجام می پذیرد:

۱- می توان با اجرا و پیاده سازی حسابداری تعهدی در سازمان‌ها و دستگاه‌ها، بهای تمام شده خدمات و فعالیت های سازمان‌ها را به صورت دقیق و قابل اتکا محاسبه نمود؟

۲- می توان با اجرا و پیاده سازی حسابداری تعهدی در سازمان‌ها و دستگاه‌ها، بودجه ریزی عملیاتی یا همان بودجه ریزی نتیجه) محصول( محور را پیاده نمود؟

۳- با اجرا و پیاده سازی حسابداری تعهدی در سازمان‌ها و دستگاه‌ها می توان، مسئولیت ‌پاسخ‌گویی‌ مدیران را افزایش داد؟

۴- اطلاعات حاصل از سامانه حسابداری و گزارشگری مالی مبتنی بر تعهدی کامل می‌تواند مدیران سازمان‌ها و دستگاه‌ها را در تصمیم گیری های بهینه خود یاری رساند؟

۵- آیا استفاده از سیستم حسابداری تعهدی موجب اعمال نظارت مالی بهتر و کاهش تعارضات سازمانی در سازمان‌ها و دستگاه های اجرائی می شود؟

۱-۳- اهمیت تحقیق

امروزه اطلاعات به عنوان مهمترین دارایی یک مؤسسه‌ تلقی می شود کاملیت و جامعیت اطلاعات در بازارهای رقابتی امروزه می‌تواند ابزار نیرومندی برای مدیران یک سازمان یا مؤسسه‌ برای دستیابی به اهداف یا راهکارهای سازمانی و استفاده کارآمد از منابع محدود و در اختیار سازمان و همچنین افزایش قابلیت پاسخ گویی مدیران تلقی شود، سامانه گزارشگری مالی هر مؤسسه‌ می‌تواند بخش عمده این اطلاعات را در اختیار مدیران و سایر استفاده کنندگان قرار دهد. ‌بنابرین‏ مبنای تهیه این اطلاعات می‌تواند تاثیر بسزایی در مطلوبیت آن داشته باشند. استفاده از حسابداری تعهدی کامل به عنوان مبنایی برای شناسایی رویدادهای مالی و همچنین تهیه صورت‌های مالی اساسی در دستگاه های اجرایی و بخش عمومی کشورهای پیشرفته از جمله امریکا، کانادا، استرالیا و نیوزلند از سال های قبل رایج بوده است. شناسایی و ارزش گذاری ساختمان ها، تجهیزات و سایر اموال به منظور تعیین بهای تمام شده خدمات و فعالیت ها و اخذ بهای آن بر اساس ماده (۲۱۹) قانون برنامه پنجم توسعه از دولت امری ضروری است و همچنین لازمه مدیریت بهینه و کارای منابع عظیم در اختیار استفاده و به کارگیری سامانه های جدید و پیشرفته نوین حسابداری است به نظر می‌رسد مبنای حسابداری مورد استفاده فعلی که نقدی تعدیل شده می‌باشد از کاملیت و جامعیت لازم برای تهیه اطلاعات ضروری، برخوردار نیست. در سال‌های اخیر مؤسسات و نهادهای بین‌المللی و صندوق بین‌المللی پول نیز به کارگیری مبنای تعهدی تعدیل شده و تعهدی کامل را در امور مالی بخش عمومی نیز ضروری دانسته و به اجرا و پیاده سازی آن در دستگاه های اجرایی دولتی تأکید داشته است. ‌بنابرین‏ ارزیابی مزایای استفاده از حسابداری تعهدی در مؤسسات و دستگاه های اجرایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است که موضوع این پژوهش بوده و گویای اهمیت پژوهش حاضر می‌باشد.

۱-۴- اهداف تحقیق

هدف آغازین این پژوهش ارزیابی مزایای اجرا و پیاده سازی سامانه های حسابداری تعهدی از دیدگاه کاربران (ذیحسابان و مدیران مالی ) در دستگاه های اجرائی استان گیلان می‌باشد. و اهداف بعدی آن عبارتند از :

۱- ارزیابی قابلیت حسابداری تعهدی درتعیین بهای تمام شده خدمات و فعالیت های دستگاه های اجرائی استان گیلان.

۲- ارزیابی قابلیت حسابداری تعهدی در کمک به اجرایی شدن بودجه ریزی عملیاتی و دستیابی به اهداف قانونی.

۳- ارزیابی قابلیت حسابداری تعهدی در افزایش مسئولیت ‌پاسخ‌گویی‌ مدیران دستگاه های دولتی استان گیلان

۴- ارزیابی قابلیت اطلاعات ناشی از حسابداری و گزارشگری مبتنی بر تعهدی کامل در افزایش قدرت تصمیم گیری بهینه مدیران دستگاه های دولتی استان گیلان.

۵- استخراج نظر مدیران در خصوص نقش مبنای تعهدی در ارتقای کیفیت گزارشگری مالی.

۶- استخراج نظر مدیران در خصوص نتیجه استفاده از مبنای تعهدی در نظام حسابداری دستگاه های دولتی استان گیلان.

۱-۵- فرضیه های تحقیق

با توجه به پرسش ها، اهداف و علل برگزیدن موضوع پژوهش که به آن اشاره شد، فرضیه های این پژوهش در قالب چهار فرضیه به شرح ذیل تدوین گردیده است :

۱- استفاده از حسابداری تعهدی در مقایسه با حسابداری نقدی می‌تواند قابلیت ‌پاسخ‌گویی‌ مدیران را افزایش دهد.

۲- اجرای حسابداری تعهدی استقرار بودجه ریزی عملیاتی را تسهیل می کند.

۳- استفاده ازحسابداری تعهدی منجر به محاسبه دقیق تر بهای تمام شده خدمات و فعالیت ها می‌گردد.

۴- اطلاعات ناشی از مبنای تعهدی درمقایسه با مبنای نقدی می‌تواند موجب تصمیم گیری های بهینه مدیران گردد.

۱-۶- متغیرهای تحقیق

با توجه به فرضیه های این پژوهش متغیرهای پژوهش را می توان در قالب نگاره زیر بیان نمود به طوری که تاثیر متغیر پنجم بر روی چهار متغیر دیگر در این پژوهش مورد بررسی قرار خواهد گرفت :

1. ‌پاسخ‌گویی‌ مدیران ۲- تهیه بودجه ریزی عملیاتی ۳- بهای تمام شده خدمات و فعالیت ها ۴- تصمیم گیری بهینه مدیران ۵- اجرای حسابداری تعهدی.

طبق موارد گفته شده مدل تحلیلی تحقیق به شرح زیر است:

تصمیم گیری بهینه مدیران

تهیه بودجه ریزی عملیاتی

اجرای حسابداری تعهدی

بهای تمام شده خدمات و فعالیت‌ها