کاراهان[۹۴] (۲۰۰۷) در پژوهشی با عنوان بررسی اثربخشی برنامه مهارت های ارتباطی زوجی بر تعارضات انفعالی زوجین در طرحی آزمایشی با گروه کنترل و آزمایش با نمونه ای به حجم۲۸ زوج (۱۴ زوج در گروه کنترل و ۱۴ زوج در گروه آزمایش) به این نتایج دست یافت که گرایش به تعارض انفعالی در زوجینی که برنامه مهارت های ارتباطی زوجی را دریافت کرده بودند کمتر از گروهی که این برنامه را دریافت نکرده بودند، بود. همچنین نتایج نشان داد تغییر آماری معناداری بین پیش آزمون و پس آزمون در گروه کنترل مشاهده نشد. همچنین نتایج پیگیری[۹۵] ۳ تا ۶ ماهه نشان داد اثرگذاری برنامه مهارت‌های ارتباطی زوجی ماندگاری قابل توجهی دارد. با توجه به این یافته می توان استنباط کرد تفاوت آماری معناداری بین نمره پیگیری ۶ ماهه و نمره به دست آمده بعد از اجرای برنامه مهارت های ارتباطی زوجی وجود ندارد. با توجه به این نتایج می توان نتیجه گرفت که برنامه مهارت های ارتباطی زوجی دارای اثرات مثبت و دائمی بر کاهش تمایل به تعارض انفعالی در زوجین می‌باشد.
هانسون و لندبلند[۹۶](۲۰۰۶) در پژوهش خود نشان دادند که آموزش ارتباطی، باعث بهبود ویژهای در روابط زوجین و توانایی کنار آمدن با مشکلات و سلامت روان آن ها شده است.
ریچ، هنریگز و کنچونگ[۹۷] (۲۰۰۳) با آموزش مهارت های ارتباطی به برخی خانواده ها نشان دادند که آموزش مهارت ها منجر به افزایش رضایتمندی، افزایش ارتباط باز، بهبود مهارت‌های حل مسئله و افزایش همدلی شده است.
هالفورد مارکمن و استنلی[۹۸](۲۰۰۳) در پژوهشی، ۱۲ برنامه آموزش ارتباط بر مبنای مهارت آموزی را با پیگیری۶ ماه بعد مورد بررسی قرار دادند. تحلیل و مرور این نتایج نشان داد که آموزش ارتباط تاثیر مثبتی بر الگوهای ارتباطی زوجین داشته است.
ویشمن و کورتانگ[۹۹](۲۰۰۳) در پژوهشی نشان دادند که بین نشانه های افسردگی و سبک های ارتباطی، رابطه وجود دارد. نتایج این تحقیق پیشنهاد می کند که بهبود این سبکهای ارتباطی می تواند در کاهش علایم افسردگی مؤثر باشد.
فصل سوم
روش پژوهش
در این فصل به روش اجرایی پژوهش پرداخته می شود. در آغاز این فصل به معرفی جامعه پزوهش (زوجین مرکز مشاوره) سپس به نمونه و روش نمونه گیری پرداخته شده است. در ادامه ابزار به کار گرفته شده جهت به دست آورده داده های مورد نیاز معرفی شده و روایی و پایایی آن ها به صورت مبسوط شرح داده شده است. در آخر روش ها وآزمون های مورد استفاده جهت تجزیه وتحلیل داده ها آورده شده است.
روش پژوهش:
در این پژوهش از روش تحقیق تجربی طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه استفاده شده است. گروه های آزمایش و گواه به روش تصادفی معادل شده‌اند و قبل از اعمال مداخلههای تجربی در مورد گروه آزمایش، پیش آزمونی برای هر دوگروه اجرا شد، پس از آموزش مهارت های ارتباطی بر روی گروه آزمایش، پس آزمون در پایان مداخله برای هر دو گروه اجرا می شود. تفاوت بین پیش آزمون و پس آزمون هر گروه از نظر معنادار بودن آماری مورد بررسی قرار می‌گیرد. بدین صورت آموزش مهارت های ارتباطی به شیوه گروهی به عنوان متغیر مستقل اعمال می شود تا تأثیر آن بر کارایی خانواده زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره شهرستان سنندج به عنوان متغیر وابسته مشخص گردد.
جامعه آماری
جامعه مورد نظر این پژوهش، شامل کلیه زوجین مراجعه کننده به مرکزمشاوره شهرستان سنندج، طی ماههای خرداد و تیرسال ۱۳۹۳ است. از این جامعه ۳۲ زوج انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه ( ۱۶ زوج گروه گواه و ۱۶ زوج گروه آزمایش) تقسیم شده‌اند.
نمونه و روش نمونه گیری:
برای برآورد حجم نمونه با راهنمایی استاد راهنما تحقیق تعداد ۳۲ نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده‌اند به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه‌های کنترل و آزمایش جایگزین شدند.
روش جمع آوری اطلاعات:
به منظور اندازه گیری و سنجش عملکرد خانواده از ابزار سنجش خانواده(FAD) استفاده شده است.
ابزار سنجش خانواده (FAD):
این ابزار یک پرسشنامه ۶۰ سئوالی است که برای سنجیدن عملکرد خانواده بنا بر الگوی مک مستر[۱۰۰] تدوین شده است. الگوی کارکرد خانواده مک مستر در اوایل دهه۱۹۶۰ توسط اپستین[۱۰۱] بیشاپ[۱۰۲] و لوین[۱۰۳] (۱۹۷۸؛ یه نقل از امینی، ۱۳۸۵) در دانشگاه مک مستر رشد یافت. الگوی درمانی مربوط به آن، درمان سیستمی مشکل مدار خانواده نامیده می شود. مدل مک مستر یک مدل رفتاری است و خصوصیات ساختاری، شغلی و تعاملی خانواده را معین نموده و شش بعد از عملکرد یا کارایی خانواده را مشخص می‌کند، که شامل ابعاد حل مشکل، ارتباط، نقش ها، همراهی عاطفی[۱۰۴] ، آمیختگی عاطفی[۱۰۵] و کنترل رفتار می‌باشند. ابزار سنجش خانواده متناسب با این شش بعد از شش خرده مقیاس برای سنجیدن آن ها، به علاوه یک خرده مقیاس هفتم مربوط به عملکرد خانواده تشکیل شده است.
۱)حل مشکل:
عبارت است از توانایی خانواده برای حل مسائل و مشکلات عاطفی و ابزاری خانواده به گونه ای که تعاملات مؤثر خانواده استمرار یابد. سئوالاتی که خرده مقیاس حل مشکل را در پرسشنامه ابزار سنجش خانواده اندازه می گیرند عبارتند از پرسش‌های شماره ۲، ۱۲ ، ۲۴، ۳۸ ، ۵۰ و ۶۰ در کل ۶ سئوال است.
۲) نقش ها:
عبارتند از الگوهای تکراری از رفتار که افراد به وسیله آن ها کنش های خانواده را تحقق می بخشند. ناکاراترین شکل ایفای نقش ها وقتی است که خانواده قادر به ایفای نقش های ضروری خود نباشد و در مورد تخصیص نقش ها در مسئولیت های مربوط به آن شدیداًً مصالحه شود. سئوالاتی که خرده مقیاس نقش‌ها را در پرسشنامه ابزار سنجش خانواده اندازه می‌گیرند عبارتنداز: ،۴۵،۴۰،۳۴،۳۰،۲۳،۱۵،۱۰،۴ ،۵۳ و در کل ۹ سئوال است.
۳)ارتباط:
یعنی چگونگی مبادله اطلاعات و داد و ستد ارتباط عاطفی. مولفین ارتباط را به دو بخش کلامی و غیر کلامی تقسیم کرده‌اند.
سئوالاتی که خرده مقیاس ارتباط را در پرسشنامه ابزارسنجش خانواده اندازه می گیرند عبارتند از: ۵۲،۴۳،۲۹،۱۸،۱۴،۳ ، ۵۹ و درکل ۷ سئوال است.
۴) همراهی عاطفی(پاسخ دهی):
به توانایی اعضای خانواده برای دادن پاسخ هیجانی مناسب به احساسات ،چه احساسات منفی و چه احساسات مثبت اشاره دارد. خانواده کارا در این بعد قادر است متناسب با موقعیت هر نوع احساسی را که لازم است ابراز کند. سئوالاتی که خرده مقیاس همراهی عاطفی را در پرسشنامه ابزار سنجش خانواده اندازه می‌گیرند عبارتند از : ۵، ۹، ۱۹، ۲۸، ۳۹، ۴۹، ۵۷ و در کل ۷ سئوال است.
۵)آمیختگی عاطفی:
فرم در حال بارگذاری ...
