سؤالات دارای مقیاس لیکرت ۶ درجه ای از کاملاً غلط (۱) تا کاملاً درست (۶) میباشد. نمره بالا در یک خرده مقیاس معین، احتمال وجود یک طرحواره ی غیر انطباقی را برای آن فرد نشان میدهد. پایایی این پرسشنامه با محاسبه آلفای کرونباخ۹۴/۰ گزارش شده است (غیاثی و همکاران،۱۳۸۷).همچنین، پایایی پرسشنامه طرحواره یانگ با ۷۵ گویه توسط صدوقی و همکاران (۱۳۸۷)؛ والر، مایر و اوهانیان(۲۰۰۱)؛ آهی و همکاران(۱۳۸۵)؛ ریجکبور، ون دن برگ و ون دن بوت (۲۰۰۵)؛ ولبورن و همکاران(۲۰۰۲)؛ گلاسر و همکاران(۲۰۰۲) در مقیاس کلی از ۹۴/۰ تا ۹۶/۰ و در زیر مقیاسها به طور کل بین ۶۲/۰ تا ۹۳/۰ بوده است. در پژوهش حاضر، ضریب پایایی با محاسبه آلفای کرونباخ ۹۴/۰ به دست آمد.
پرسشنامه صفات شخصیت (BFI-44)
پرسشنامه پنج عامل بزرگ[۱۷۷]، ویژگی های اصلی پنج عامل (برونگرایی، روان رنجورخویی، سازگاری، وظیفه شناسی، پذیرش) را به وسیله عبارات کوتاه اندازه گیری میکند. به عبارت دیگر، احساس نیاز به اندازه گیری مؤلفه های اصلی پنج عامل شخصیت از طریق عبارات کوتاه، جان، دوناهو و کنتل(۱۹۹۱؛ به نقل از کورتکو و هانا، ۲۰۰۴) را بر آن داشت تا پرسشنامه BFI را بسازند. این پرسشنامه امکان اندازه گیری مؤثر و منعطف ابعاد پنج گانه شخصیت را، وقتی که اندازه گیری متمایز وجوه فردی مدّ نظر نیست، فراهم میکند (جان و سریواستاوا[۱۷۸]، ۱۹۹۹). پرسشنامه پنج عامل (جان و همکاران، ۱۹۹۱؛ جان و سریواستاوا، ۱۹۹۹؛ به نقل از کورتکو و هانا، ۲۰۰۴)، شامل ۴۴ سؤال کوتاه است که در ایران توسط شکری(۱۳۸۳)، مورد استفاده قرار گرفته که بر اساس مقیاس پنج درجه ای از کاملاً مخالف (۱) تا کاملاً موافق (۵) درجه بندی می شود. سؤالات با اجماع نظر متخصصان و به کمک تحلیل های تجربی سؤال، برای دست یابی به صفات اصلی که به پنج عامل بزرگ شخصیت اشاره میکنند انتخاب شدند (رامستد و جان، ۲۰۰۷؛ نقل از تقی لو، زارع بهرام آبادی و آرین، ۱۳۸۹). گراوند، شکری، افضلی و طولابی (نقل از شکری و همکاران،۱۳۸۷) در پژوهشی در ۴۱۹ دانشجو (۱۶۶ پسر،۲۵۳ دختر) با هدف بررسی ساختار عاملی BFI به وسیله تحلیل عاملی اکتشافی، الگوی پنج عامل را نشان دادند. در این پژوهش، نتایج تحلیل عاملی تأییدی نیز، ضمن تأیید ساختار عاملی به دست آمده از تحلیل عاملی اکتشافی، نشان داد که الگوی پنج عامل با داده ها برازندگی قابل قبولی دارد. شکری و همکاران(۱۳۸۷)، ضریب آلفای کرونباخ برای عوامل وظیفه شناسی، روان رنجورخویی، پذیرش، برونگرایی و سازگاری را به ترتیب ۸۵/۰ ، ۸۴/۰ ، ۷۶/۰ ، ۶۰/۰ گزارش کردند. در پژوهش تقی لو، زارع بهرام آبادی و آرین (۱۳۸۹)، آلفای کرونباخ برای عامل های روان رنجورخویی، برونگرایی، پذیرش، سازگاری و وظیفه شناسی به ترتیب ۸۰/۰ ، ۷۰/۰ ، ۷۷/۰ ، ۵۶/۰ ، ۸۲/۰ به دست آمد. در پژوهش شکری و همکاران (۱۳۸۷)، آلفای کرونباخ برای عوامل روان رنجورخویی و برون گرایی به ترتیب ۸۴/۰ و ۷۲/۰ به دست آمد. پژوهش عبداله پور و همکاران (۱۳۹۱)، آلفای کرونباخ را برای عامل های روان رنجورخویی و برونگرایی به ترتیب ۸۷/۰ و ۸۵/۰ نشان داد. در پژوهش حاضر نیز، ضریب آلفای کرونباخ برای عامل های روان رنجورخویی، برونگرایی، پذیرش، سازگاری و وظیفه شناسی به ترتیب ۷۳/۰، ۶۹/۰، ۷۵/۰، ۷۱/۰ و ۷۷/۰ به دست آمد.
پرسشنامه بهزیستی ذهنی
این پرسشنامه به وسیله کییز و همکاران (۲۰۰۲) تهیه شده و به وسیله شکری و همکاران (۱۳۸۷) در ایران مورد استفاده قرار گرفته است. در این پرسشنامه بهزیستی ذهنی به نمرات به دست آمده از مقیاس عاطفه مثبت، عدم وجود عاطفه منفی و رضایت کلّی از زندگی اشاره میکند (کییز و همکاران، ۲۰۰۲). مؤلفه رضایت کلّی از زندگی، به وسیله یک مقیاس تک سؤالی و مؤلفه های عاطفه مثبت و منفی به ترتیب به کمک ۶ عبارت مثبت و منفی ارزیابی می شود. در این پرسشنامه، شرکت کنندگان باید میزان رضایت مندی خود از زندگی را در مجموع بر روی یک مقیاس ۱۰ درجه ای از صفر (بدترین شرایط ممکن) تا ۱۰ (بهترین شرایط ممکن) مشخص نمایند. در مقیاس عاطفه مثبت شرکت کنندگان باید با بهره گرفتن از ۶ نشانگر از قبیل ” بشاش[۱۷۹] “، ” دارای روحیه خوب[۱۸۰] ” و … وضعیت خود را بر روی یک مقیاس ۵ درجه ای از هیچ وقت (۱) تا تمام وقت (۵) مشخص نمایند. در مقیاس عاطفه منفی شرکت کنندگان وضعیت خود را در ۳۰ روز گذشته بر روی ۶ نشانگر ” آنقدر غمگین ام که هیچ چیز نمی تواند مرا سرحال بیاورد “، ” عصبی[۱۸۱] “، ” ناآرام یا بی قرار[۱۸۲] ” و … بر روی یک مقیاس ۵ درجه ای از هیچ وقت (۱) تا تمام وقت (۵) مشخص می نمایند. گویه های مقیاس عاطفه منفی به صورت معکوس نمره گذاری می شود. بنابرین، نمرات مثبت بالاتر در این مقیاس نشان دهنده تجربه عاطفی منفی کمتر میباشد و در گویه های مقیاس عاطفه مثبت، نمرات بالاتر نشان دهنده تجربه عاطفه مثبت بیشتر است. به منظور ایجاد هر مقیاس نمرات با یکدیگر جمع میشوند. شکری و همکاران (۱۳۸۶)، اعتبار عاطفه مثبت و عدم وجود عاطفه منفی این مقیاس را با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب ۸۱/۰ و ۸۳/۰ گزارش نمودند. در پژوهش حاضر نیز، ضریب آلفای کرونباخ برای عاطفه مثبت ۸۳/۰ و عدم وجود عاطفه منفی ۸۰/۰ به دست آمد.
روش تجزیه و تحلیل داده ها
روش تحقیق مورد استفاده در پژوهش حاضر از نوع توصیفی – همبستگی میباشد. روش تحلیل اصلی این پژوهش، مدل یابی معادلات ساختاری SEM است. مدل یابی معادلات ساختاری، به عنوان یک مدل خطّی کلّی[۱۸۳] بسط یافته، میتواند به مثابه یک جایگزین قوی برای رگرسیون چندگانه، مورد استفاده قرار گیرد. در مقایسه با رگرسیون چندگانه، SEM از قابلیت های زیر برخوردار است: با داشتن چندین نشانگر برای هر متغیر مکنون، قادر است خطای اندازه گیری را کاهش دهد، اجازه میدهد چندین متغیر وابسته و میانجی گر در یک مدل برآورد شود، اجازه میدهد روابط بین متغیرهای مکنون و متغیرهای اندازه گیری شده و اثرات مستقیم و غیرمستقیم یک متغیر بر دیگری(بحث میانجیگری) اندازه گیری شود و در نهایت قادر است علاوه بر محاسبه ضرایب، شاخص های برازندگی مدل کلّی را نیز برآورد کند (وستون و گور[۱۸۴]، ۲۰۰۶؛ نقل از تقی لو، ۱۳۸۸).
فرم در حال بارگذاری ...