حضورآمریکا پس از ۱۱ سپتامبر به نحو چشمگیری در منطقه افزایش داشته است. در حالی که به نظر می رسد ازبکستان، قرقیزستان و تاجیکستان مایل به کمک در جنگ علیه تروریسم باشند، بعید به نظر می رسد تا در خصوص نحوهی رفتار این دولت ها در داخل اعتراض شود. ایالات متحده بعد از ۱۱ سپتامبر برنامه هایی را برای توسعهی مشارکت سیاسی و نهادهای دموکراتیک ایجاد کرد. با وجود این، تا سال ۲۰۰۳، کمک های مالی در خصوص مسائل امنیتی و نظامی متمرکز بود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در حالی که ناظران از سرکوبی و تعدی حکومت های محلی آگاهند، مشکل این است که گروه های اسلامگرا این مشکل را به ایالات متحده و سیاست « نبرد گزینشی» آن نسبت می دهند. افزون بر این، با وجود این حقیقت که چنین گروه هایی قادر به سرنگونی رژیم ها نیستند، آن ها یک شرایط عقیدتی ضد آمریکایی جدید را ایجاد می کنند که ممکن است مشکلات عدیده ای را در آینده سبب شود.
این موضوع به ویژه در رابطه با حزب التحریر مطرح است. در حالی که حزب التحریر قادر به روی صحنه آوردن نیروهای مسلح علیه هر یک از سه دولت درهی فرغانه نیست اما در خصوص جنگ آینده میان مسلمانان و غرب به ویژه ایالات متحده تبلیغ می کند. حزب التحریر جهان را به دو قسمت مومنان و کافران تقسیم کرده و بر این ایده اصرار می ورزد که کافران آمادهی جنگ علیه اسلام هستند که نه تنها شامل عملیات نظامی است بلکه در برگیرندهی جنگ اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، مذهبی و جنسی است. در این جنگ، یک دشمن آشکار و اصلی وجود دارد. این دشمن، قرقیزستان، تاجیکستان یا ازبکستان نیست. بدون تردید، دشمن اصلی برای حزب التحریر ایالات متحده آمریکاست. در نتیجه، حزب التحریر ممکن نیست که چاشنی بمب باشد اما به طور مسلم فضا و شرایط را فراهم می سازد. این مسأله در فراخوان حزب التحریر از مسلمانان آشکار است: شما حافظ تمام جامعهی خود هستید. برای حقیقت و عدالت بمیرید. زمان برای تمایز قائل شدن بین مرگ و زندگی فرا رسیده است. آمریکا و غرب کافر، حاکمان شما از جمله مشاوران، تجار و سیاستمداران را در تله و گودال بی انتها قرار دارند. آن هایی که برای اسلام می جنگند فرزند اسلام خواهند بود و شما خود را در مسیر درست خواهید یافت. این خواستهی همهی مسلمانانی است که به خدا و پیامبر اعتقاد دارند. ^[۴۲۶]
۳-۴ جمهوری اسلامی ایران و بنیادگرایی اسلامی در آسیای مرکزی
پس از استقلال کشورهای آسیایی مرکزی و قفقاز، زمامداران آمریکا همواره به این کشورها در مورد گرفتار شدن در دیدگاه های ضد غربی ج.ا.ایران هشدار داده اند. به ادعای آنان ایران می کوشد حکومتی همچون جمهوری اسلامی در این مناطق برقرار کند. برای نمونه در ۱۹۹۳ تحلیلگران در زمینهی امنیت ملی آمریکا دورنمایی از منطقه در سال ۲۰۰۰ ترسیم کردند که نشان دهندهی مناطقی پهناور به رنگ سبز در برابر یک نقطهی قرمز رنگ یعنی تهران به عنوان خاستگاه خطر برای منطقه بود. ^[۴۲۷]
کارشناسان عوامل برتری ایران در منطقه را نزدیکی جغرافیایی، زبان مشترک و میراث اسلامی میدانند. از هنگام استقلال کشورها در آسیای مرکزی و قفقاز ایران در پی دو هدف بوده است. نخست و مهمتر از همه، تقویت همبستگی های مذهبی و فرهنگی در منطقه و کمک به این کشورها برای بازیابی میراث اسلامی خود. در سال ۱۹۹۲ وزیر امور خارجه وقت ایران این هدف را چنین بیان کرد: « ایران در میراث اسلامی با کشورهای همسایهی خود شریک می باشد. عاملی که برای استقلال بسیار مهم بوده و می تواند خلاء فرهنگی و اقتصادی موجود را پر کند. بنابراین ایران از تمام کشورهایی که به این منظور فعالیت می کنند استقبال می کند.» ایران پس از استقلال این کشورها، مبلغانی به این منطقه فرستاد و کتاب های مذهبی نیز در اختیارشان گذاشت. همچنین کمک های مستقیم و غیر مستقیم برای بازگشایی مدارس مذهبی و مساجد به این کشورها کرد. با این همه حضور و فعالیت ایران در منطقه در سنجش با کشورهایی مانند پاکستان و عربستان چندان برجسته نبوده است.^[۴۲۸]
حقیقت این است که با وجود اشتراکات فرهنگی- اسلامی، ایران اهرم فشار چندانی در منطقه ندارد. رسمی شدن تشیع به عنوان مذهب برتر در ایران در سدهی ۱۶ میلادی، شکافی فرهنگی میان ایران و کشورهای منطقه پدید آورد و در آسیای مرکزی و قفقاز که بیشتر مذهب سنی و صوفی گری حاکم بود، تلاش ایران برای نفوذ با ایستادگی روبه رو شد. امروزه نیز رهبران مذهبی، زمامداران و همچنین مخالفان، بیشتر آموزش های خود را در کشورهای عرب و سنی مذهب دیده اند. بدین سان ایران چندان تمایلی به پشتیبانی از گروه های نظامی اسلام گرا در منطقه ندارد زیرا به تفاوت های ژرف عقیدتی خود با این جمهوری ها و همچنین رهبران غیر مذهبی آن ها به خوبی آگاه است.^[۴۲۹]
در واقع سیاست خارجی ایران در منطقه گسترش روابط دوجانبه با هر یک از کشورها در زمینه ی اقتصادی از جمله ترانزیت و خطوط انتقال نفت و گاز است. از دیدگاه زمامداران ایران، کشورمان می تواند پل ارتباطی میان مناطق بستهی آسیای مرکزی و قفقاز و بازارهای خلیج فارس باشد.
در واقع ایران گذشته از افزایش نفوذ عقیدتی در منطقه، گسترش روابط دوجانبه در زمینه های اقتصادی را نیز مهم ارزیابی می کند. با توجه به این که در سیاست خارجی ایران، عنصر پان اسلامیسم برجسته است و حتی قانون اساسی ایران به روشنی بر ضرورت پشتیبانی از ملت های زیر ستم در هر گوشه از جهان تأکید دارد. برخی کشمکش ها در تاجیکستان را فرصتی برای ایران پنداشتند تا از راه آن، عقاید اسلامی خود را در منطقه پیاده کند. ناظران غربی و همچنین زمامداران روسی در دوران جنگ داخلی تاجیکستان ایران را متهم کردند که می خواهد با پشتیبانی از اسلام گرایان افراطی حکومتی بنیادگرا برپا کند. این دیدگاهی بسیار ساده انگارانه بود زیرا شرایط اجتماعی و سیاسی تاجیکستان به هنگام استقلال یافتن به گونه ای بود که به جنگ داخلی انجامید و این را نمی توان به تلاش ایران برای برپا کردن انقلابی همچون انقلاب اسلامی در آنجا نسبت داد.
با توجه به سیاست های ایران در منطقه پس از ۱۹۹۰، باید گفت که این کشور خواهان آن نیست که خطری برای منطقه شمرده شود و از همین رو سیاستی معتدل در پیش گرفته است. با توجه به اولویت های سیاست خارجی ایران در منطقه باید گفت که تهران از گسترش بنیادگرایی و افراطگرایی اسلامی پشتیبانی نمیکند.
۳-۵ نتیجه
طلوع اسلام در منطقهی آسیای مرکزی نه پدیده ای واحد و نه ساده است. بلکه از راه های گوناگون توسعهی تاریخی گذر کرده است. در حقیقت اکثر ویژگیهای ملّی چیزی نیست، جز محصولی از تنشها و رابطه بین مذهب و مکان جغرافیایی.
توسعهی اسلام در آسیای مرکزی به قرن اول هجری بر می گردد و در قرن سوم هجری به عنوان دین اصلی در منطقه مطرح بوده است. از این دوران به بعد آسیای مرکزی یکی از کانون های اصلی فرهنگ و تمدن اسلامی شد. در قرون بعدی نیز توسعهی اسلام ادامه یافت و پیوند آداب و تعالیم اسلامی با فرهنگ و تمدن ایرانی در نقاط مختلف ایران و مناطق آسیای مرکزی و خراسان بارور شد و شهرهای سمرقند و بخارا به مراکز فرهنگ و تمدن اسلامی تبدیل شد. در همین دوران طریقت های صوفیه رواج پیدا می کنند. صوفیان نقش مدافعان از ایمان و باورهای اسلامی را پذیرفتند و تا حد نهضتی توده ای و مردمی متشکل از طریقت های گوناگون برجستگی یافت.
روند تضعیف شدهی مسلمانان در آسیای مرکزی پس از حمله مغول به تدریج بنیان قبلی خود را گرفت تا این که نفوذ روسیه به سواحل دریای خزر، سبب ورود آسیای مرکزی به عصر انزوا و جدایی فزاینده از جهان اسلام شد. در مقابل سیاست های ضد مذهبی در منطقهی آسیای مرکزی از زمان روسیه تزاریسم تا به امروز نهضت ها و قیام هایی توسط مسلمانان صورت گرفته، که مقابله با حفظ اسلام و برتری بخشیدن به آن را با شیوه هایی متفاوت مورد توجه قرار می دادند. از جمله مهمترین آن ها می توان به، نهضت جدیدی ها که جنبش اصلاح طلبی فرهنگی- آموزشی و سیاسی و قیام باسماچها، که سیاسی و ضد شوروی بودند، اشاره کرد.
تجدید حیات اسلام در آسیای مرکزی در اواخر دههی ۱۹۸۰ شروع شد، زمانی که با اعمال سیاست گورباچف، یعنی پرسترویکا و گلاسنوست، برای اولین بار در سراسر دوران سلطه شوروی، به مردم اجازهی فعالیت در اتحاد جماهیر شوروی داده شد. تجدید حیات زندگی مذهبی مسلمانان در جهت محدود کردن اعمال مذهبی، احیای ناگهانی و تجدید حیات اسلام در همهی جمهوری ها اتفاق افتاد. در طی دوران سلطه شوروی، مسلمانان آسیای مرکزی آرام بودند. اکثریت جمعیت آن ها مسلمان سنی مذهب وابسته به فرقهی حنفی بودند. در دسامبر۱۹۹۱، فروپاشی غیر منتظرهی اتحاد شوروی کمونیستی مقدمات احیای بیشتر سنت های اسلامی در آسیای مرکزی را فراهم آورد. نمود بیشتری از اجرای احکام مذهبی، قبول و اتخاذ شکل اسلامی معاشرت و ازدواج های مذهبی، انجام نمازهای یومیه و تمایل بیشتر به مساجد رونق گرفت. همچنین ایجاد و بنای مساجد و مدارس اسلامی به شکل قابل توجهی آغاز گردید. در سال ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۱ تعداد مساجدی که افتتاح گردید، از ۱۶۰ مسجد به ۵۰۰۰ مسجد رسید. ایجاد مساجد و مدارس جدید توسط کشورهای عربی تأمین مالی می شد و ایران و ترکیه، که بر سر حمایت از مسلمانان آسیای مرکزی در رقابت بودند، نیز در این امر مشارکت داشتند. عربستان سعودی تعداد بسیار زیادی از نسخ قرآن کریم را به منطقه فرستاد. ترکیه، ایران و عربستان سعودی گروه های مذهبی به این منطقه اعزام کردند. رفته رفته احزاب اسلامی قدرت و گسترش یافتند و رنسانس اسلامی احزاب در تمام جمهوری ها شکل گرفت. اسلام اهمیت زیادی در آسیای مرکزی پس از فروپاشی یافت و تمام جمهوری های آسیای مرکزی به طور رسمی دولت های خود را اسلامی اعلام کردند.
این اصلاحات ( اصلاحات گورباچف) نیز بر گسترش فعالیت گروه های بنیادگرا در منطقه مؤثر بوده است. به طور کلی از دههی ۱۹۴۰ اسلام رسمی – اسلام مورد حمایت حزب کمونیست اتحاد شوروی – نهادهای خود را به صورت محدود به وجود آورد. اسلام موازی به شکل بنیادگرایانهی خود نیز که از قرن نوزدهم به وجود آمده بود، به گونه ای حمایت خود را ادامه می داد. این نگرش با طرفداران محمد عبدالوهاب که از قرن نوزدهم در شبه جزیرهی عربستان ایده های خود را مطرح کرده بود، ارتباط داشتند. بنیادگراها در دوران اتحاد شوروی نیز به اشکال گوناگون ارتباط خود را با وهابیون در عربستان حفظ کرده و از منابع مالی آن ها بهره می بردند. آن ها در پی پالایش اندیشه های دینی از باورهایی بودند که طی قرون به اسلام افزوده شده بودند.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، بنیادگرایی اسلامی از عوامل بی ثباتی در آسیای مرکزی معرفی شده است. در آغاز برخی از کارشناسان بر آن بودند که اسلام افراطی از عوامل فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی بوده است و از این رو پیش بینی می کردند که اسلام می تواند عاملی چالش برانگیز برای حکومت های پس از دوران کمونیسم باشد. اوضاع در آسیای مرکزی نیز نشان دهندهی افراطی شدن جنبش های اسلامی بود. بمب گذاری در تاشکند در فوریهی ۱۹۹۹، رویدادهای تروریستی در قرقیزستان در سال ۲۰۰۰ تا اندازهای این گمان را پیش میآورد که بنیادگرایی اسلامی می تواند کنترل منطقه را به دست گیرد. فروپاشی الگوی توسعهی کمونیستی و حضور میلیون ها مسلمان، زمینهی مناسبی برای افزایش گرایش های اسلامی در منطقه فراهم میآورد. رهبران جمهوری های منطقه که، جز قرقیزستان، همان نخبگان دوران شوروی هستند، پیروان اسلام سیاسی را جدیترین رقیبان خود برآورد کردهاند. مسلمانان این منطقه که در دوران کمونیسم پیوسته در برابر تبلیغات سنگین ضد اسلامی قرار داشتند، در پایان این دوران، بازگشت به اسلام را بخشی از هویت تازهی خود دانستهاند. دگرگونی های سیاسی و نظامی در تاجیکستان و درگیریهای خونین در این جمهوری ها به زودی تهدید اسلامی را – که رهبران آمریکا و روسیه از یک سو و نخبگان بومی از سوی دیگر برای بزرگ جلوه دادن آن می کوشیدند- برجسته کردند.
بیشتر گروه های افراطی اسلامی از درهی فرغانه که میان سه کشور ازبکستان، قرقیزستان و تاجیکستان قرار گرفته است، در منطقه پراکنده شدند. آسیای مرکزی از سال های پیش از فروپاشی شوروی زمینه های مساعدی را جهت پذیرش عقاید افراطی مذهبی در مناطق مختلف خود دارا بوده است. در سال های پیش از فروپاشی شوروی چهار گروه عمدهی اسلامگرا در منطقهی آسیای مرکزی به ویژه در درهی فرغانه ایجاد شد که عبارتند از: عدالت، برکه، توبه و اسلاملشکرلاری. در سال های پس از فروپاشی شوروی نیز گروه هایی مانند جنبش اسلامی ازبکستان، جنبش اسلامی آسیای مرکزی، حزب التحریر، گروه اکرمه و حزب النصرت در منطقه ظهور کردند.
در این پژوهش تأکید اصلی بر حزب التحریر است. حزب التحریر به علت مخالفت آشکار خود با کاربرد خشونت جایگاهی متمایز از جنبش های اسلام گرای افراطی که بیشتر شناخته شده اند، دارد؛ اما دیدگاه های این حزب به طورعمیق افراطی است. حزب التحریر مدافع سرنگونی دولت ها در سرتاسر جهان اسلام و جایگزینی دولت های اسلامی در قالب احیای خلافت است. این حزب به سرعت در آسیای مرکزی رشد کرده و با سرکوب دولت ها مواجه بوده است. چنین اقداماتی اعضای این حزب را هر چه بیشتر افراطی می نماید و بذرهای افراط گرایی اسلام گرایانه را بیش از گذشته در منطقه می پروراند. حزب التحریر برای اولین بار در اوایل دههی ۱۹۵۰ و در میان فلسطینیان ساکن اردن ظهور کرد. این حزب پیروانی اندک اما به شدت متعهد، در تعدادی از کشورهای خاورمیانه به دست آورد و در میان مسلمانان اروپای غربی و اندونزی محبوبیت کسب کرده است. حزب فعالیت های خود را در آسیای مرکزی از اواسط دههی ۱۹۹۰ آغاز کرد و پیروانی راستین در درون ازبکستان دارد. وسعت فعالیت های حزب التحریر در کشورهای همسایهی ازبکستان یعنی قرقیزستان، تاجیکستان و قزاقستان کمتر است. رقم تقریبی آن در سرتاسر آسیای مرکزی بین ۱۵ تا ۲۰ هزار نفر است. این حزب در مجموع بزرگترین جنبش اسلام گرای افراطی در منطقه است. حزب التحریر یک سازمان مذهبی نیست، بلکه یک حزب سیاسی است که مبنای عقیدتی آن اسلام است.
ارزیابی تأثیرات و پیامدهای فعالیت های حزب در منطقه امر دشواری است. حزب التحریر مدعی است که در گسترش عقاید خود و تأثیر گذاری بر سرتاسر جامعه موفقیت فراوانی کسب کرده است. بسیاری دیگر از افراد اظهار می دارند که نفوذ حزب رو به زوال است. گسترده ترین حمایت از حزب احتمالاً بدین دلیل است که آنان قربانیان یک رژیم غیر مردمی سرکوبگر هستند. همزمان با افزایش نارضایتی از دولت ازبکستان، همدلی با حزب التحریر افزایش یافته است. دیدگاه های موجود در مورد عمق حمایت از حزب التحریر در قرقیزستان نیز متفاوت است. به طور طبیعی اعضاء، مدعی پشتیبانی عمومی فزاینده هستند. یکی از آنان گفت: « اکنون همه، آزادانه اعلامیه های حزب را دریافت می کنند. به ندرت برای کسی پیش می آید که به پلیس اعلامیه بدهد؛ بعضی اوقات پلیس ها اعلامیه ها را می فروشند و به جایش ودکا می گیرند.» عضو دیگری ادعا کرد: « قبلاً هنگامی که مردم در مورد خلافت می شنیدند می ترسیدند، اما اکنون می گویند: آرزو می کنیم که خلیفه زودتر بیاید.»^[۴۳۰]
برخی دیگر از حمایت هایی که از حزب التحریر به عمل می آید ناشی از اقتداری است که معدودی از رهبران حزب التحریر در جامعه کسب می کنند، این امر به خصوص هنگامی اتفاق می افتد که آنان افرادی پارسا، دارای نفوذ معنوی و صاحب مؤسسات تجاری باشند. یک پلیس می گوید: وقتی مولودجانف دستگیر شد، آنان به ما گفتند: او به اینجا آمده تا زندگی کند، عده زیادی از مردم اینجا را سرکار فرستاد، یک کارخانه بستنی سازی و یک کافه تریا باز کرد؛ الان اینجا هیچ میکده ای وجود ندارد، جوانان حشیش نمی کشند. او ۲۰۰۰۰ نفر را صاحب شغل کرد. به نظر می رسد این برداشت از حزب – به عنوان جنبشی که از طریق کمک به رفع مشکلات شخصی مردم موجب ارتقای جامعه می شود- محدود به بخش کوچکی از مردم باشد که به طور مستقیم تأثیر این امر را تجربه کرده باشند. حزب التحریر نیز از این طرز تلقی حمایت نمی کند، زیرا این حزب فعالیت های اجتماعی یا خیریه را عامل آشفتگی خاطر و دور ماندن از نبرد سیاسی می داند.^[۴۳۱]
یکی از علت های گسترش فعالیت حزب التحریر، عدم توانایی ساختارهای قدرتی و ضعف حکومت است. به عنوان مثال در زمانی که در اوایل دههی ۱۹۹۰ در قرقیزستان تعقیب و بازداشت اعضای حزب التحریر آغاز شد. بازداشت و زندانی کردن اعضای یک گروه منجر به ایجاد پایگاه اجتماعی برای آنان در میان جامعه شد. روش و راه‌کار منطقی در برخورد با حزب التحریر کار عقیدتی و تبلیغاتی با این گروه می‌باشد. چرا که اعضای حزب افرادی نیستند که از خارج به قرقیزستان آمده باشند. همهی آنان شهروندان کشور هستند. البته شاید مبارزه با برخی از رهبران و افراد افراطی در حزب التحریر امر ضروری ‌باشد و ساختارهای قدرتی باید در این مورد وارد عمل شوند. اما این نوع مبارزه نیز باید در چارچوب قوانین و با روش های کاملاً منطقی و حقوقی و بدون نقض حقوق شهروندان انجام گیرد.
بنیانگذار حزب التحریر یعنی النبهانی دقیقاً فهمیده است، که چه چیزی مانع گسترش جنبش وی خواهد شد: اگر رفاه حاکم باشد، حقوق طبیعی افراد تضمین و سعادت آنان تأمین گردد و آنان بر مبنای شایستگی های خود برای تصدی موقعیت های مهم برگزیده شوند، جنبش های بنیادگرا به وجود نمی آیند. کسانی که در مقابل حزب التحریر عکس العمل نشان می دهند باید سخنان این فرد را در نظر بگیرند. رفاه، سعادت و پایان فساد در رأس سیاست هایی باشد که برای کاهش پشتیبانی از جنبش های اسلام گرای افراطی در منطقه صورت می گیرد.^[۴۳۲] انجام اصلاحات اقتصادی- اجتماعی و سیاسی واقعی در سراسر منطقه و همچنین فرایند آزاد سازی فعالیت این گروه، برای تضعیف پشتیبانی از حزب التحریر ضروری است. سیاست های فعلی کشورهای منطقه، به ویژه در ازبکستان، بیشتر موجب ایجاد شرایطی خواهد شد که در قالب آن افراط گرایی به جای آن که ریشه کن گردد، رونق خواهد گرفت.
واکنش دولت ها به حزب التحریر متناقض و اغلب بی حاصل بوده است. زیرا سوق دادن حزب التحریر به زیرزمینی شدن، تنها آن را مخفی تر و مرموزتر و افراطی تر خواهد کرد. به جای این کار، به نفع غرب است تا دولت هایی مانند ازبکستان را زیر فشار قرار دهد که اقدامات اضطراری را به منظور تغییر محیط رشد و نمو حزب التحریر انجام دهد. نظام سیاسی بسته، نبود آزادی بیان، عدم پیشرفت اقتصادی و سرویس های امنیتی بی رحم و اصلاح نشده، همگی به رشد گروه های افراطی مخالف کمک می کنند.
وضعیت کنونی کشورهای واقع درآسیای مرکزی حاکی از آن است که تحولات سیاسی- نظامی در تاجیکستان و شکل گیری جنگ داخلی و حضور اسلامگرایان به عنوان یک طرف منازعه، ظهور طالبان در افغانستان و گسترش فعالیت های گروه های افراطی مذهبی (غالباً مرتبط با طالبان و القاعده)، نگرانی مشترک مراکز قدرت رقیب حاضر در منطقه از جمله ایالات متحده، روسیه، جمهوری اسلامی ایران و حتی چین بوده است. در سال های اخیر از یک طرف به علت سهل انگاری دولت های

■ باورهای عامیانه و خرافی
_____________
■ سایر عناصر
_________
۳-۴۴- احمدخان و علی ولی
* خلاصهی قصه
دو برادر بودند که یکی پادشاه و دیگری وزیر بود. هیچکدام فرزندی نداشتند. یک روز پادشاه مشغول دعا کردن بود. در همین موقع علیولی به شکل درویشی کنار دروازهی قصر آمد و دو سیب به پادشاه داد که یکی را خودش بردارد و دیگری را به بردارش بدهد. پس از مدتی، هر دو بردار صاحب فرزند شدند. پادشاه و وزیر قرار گذاشتند که دختر و پسرشان را به عقد هم درآورند. پس از مدتی وزیر مرد و پسر یتیم و بیچیز شد. سالها گذشت و پسر به خواستگاری دختر پاشاه رفت. پادشاه گفت: «زر بیاور تا دختر به تو بدهم». پسر که چیزی نداشت، سرگردان و بیهدف رفت تا به غاری رسید. داخل غار شد و دید داخل غار طلای فراوان هست. موقع رفتن، صاحب غار آمد و میخواست پسر وزیر را بکشد. پسر وزیر ماجرای خود را برای مرد که نامش احمدخان بود، تعریف کرد. احمدخان خود نامزدی داشت، به همین دلیل دلش بر پسر وزیر سوخت وگفت که وی هم نامزدی دارد. آن دو با هم پیمان برادری بستند و قرار گذاشتند اول به سراغ نامزد احمد، بعد هم به سراغ نامزد پسر وزیر بروند. روزی که احمد خان برای آوردن نامزدش رفته بود، پسر در غار ماند. ناگهان دید از یکی از شمشیرهایی که احمد خان به پسر وزیر داده بود، قطرههای خون میچکد. فهمید که احمد خان به دردسر افتاده، فوری سوار اسب شد و به یک مجلس عروسی رسید. در آنجا فهمید عروس، نامزد احمدخان و او در زندان است. پسر وزیر با کمک دختر، احمدخان را نجات داد و هر سه با هم فرار کردند. در راه لشکریان پدر دختر با این سه نفر درگیر شدند و احمد خان اشتباهاً به دست دختر کشته شد. بعد از اینکه احمدخان را به خاک سپردند، دختر فرصتی پیدا کرد و خود را کشت. پسر وزیر او را به خاک سپرد و رفت تا به غار رسید. سالها آنجا ماند و بر مرگ احمدخان و نامزدش غصه خورد. تا اینکه روزی قاصدی از طرف علیولی آمد و او را نزد علیولی برد. پسر داستان خود را تعریف کرد. علیولی با پسر به سر قبر احمدخان و نامزدش رفتند. علیولی دعا کرد، آن دو زنده شدند و پسر وزیر هم جوان شد و به خواستگاری دختر پادشاه رفت. پادشاه قبول کرد و بساط عروسی را به راه انداخت.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

■ عناصر اساطیری
¨ شخصیتهای اساطیری
___________
¨ کنشهای اساطیری
-زنده کردن مرده، جوان کردن پیر
زنده کردن مرده، از کنشهایی ست که در اساطیر همهی ملل دیده میشود.
در اساطیر یونان اسکلیپوس طبیبی بود که حتی طرز زنده کردن مردگان را در لحظات پس از مرگ کشف کرده بود و زئوس به همین دلیل او را کشت. پیگمالیون، شاه قبرس، که عاشق مجسمه زنی شده بود. از افرودیت خواست تا آن مجسمه را برایش زنده کند و افرودیت نیز آن را زنده کرد. همچنین زئوس خدای بزرگ یونان، پس از آنکه لوکائن پسرش نوکتیموس را تکه تکه کرد و خورد، نوکتیموس را زنده کرد و فرمود تا به جای پدر بنشیند. در اساطیر آفریقایی در داستانی آمده است که دونگو یکی از ارواح آسمانی، عدهای روستایی را میکشد و سپس با ظرف سفالی آب بر آن مردگان میریزد و همه را زنده میسازد. در اساطیر چین نیز لینوجا به دست پارسایان دائوگرا زنده شد (رستگار فسایی، ۱۳۸۳: ۱۱۴-۱۱۷).
در این قصه هم علیولی با دعا کردن احمدخان و نامزدش را زنده میکند.
مطلب دیگری که در قصه دیده میشود، جوان کردن پیر است. بازپس گرفتن جوانی و جوان ماندن از آرزوهای اسطورهای بشر است. در اساطیر یونان و ایران نمونههایی از آن را میبینیم.
در اساطیر یونان آتنا با عصایش به اولیس میزند و با این تماس پوست صاف و جوان اولیس چروکیده و پیر میشود؛ سپس بار دیگر عصای طلایی خود را به او میزند و این بار اولیس جوانی و درخشندگی جوانی را با زیبایی قامت بهدست میآورد. در شاهنامه در ضمن داستان اسکندر و کید میخوانیم که کید طبیبی را به نزد اسکندر گسیل میدارد که با درست کردن داروهایی اسکندر را نیرومند وجوان نگه میدارد ( همان:۸۶).
در این قصه هم علیولی، پسر وزیر را جوان میکند.
¨ موجودات و پدیده های اساطیری
-غار
یکی از مکانهایی که در اسطورهها بسیار تکرار شده، غار است. در ادبیات جهان، غارها نقش مهمی دارند.
غارها مکان دفن مردگان، پناهگاه و محل زندگی بودند، هم‌چنین غارها به نوعی عبادت‌گاه و پرستش‌گاه محسوب می‌شدند و سابقه‌ی آن به آیین میترائیسم باز می‌گردد. علاوه بر آن غارها از جمله مکان‌هایی هستند که قهرمان قصه‌ها در آن گنج می‌یابد. (حسینی، ۳۶:۱۳۸۸-۴۳).
در این قصه، غار هم مکانی برای پناه گرفتن و زندگی کردن است و هم جایگاهی که قهرمان به گنج دست مییابد.
-سیب
در این قصه هم سیب رمز باروری است( رجوع شود به قصهی۳۰).
– شمشیر جادویی
در این قصه، شمشیری جادویی وجود دارد که با گرفتار شدن احمد خان، خونین شده و پسر وزیر از این طریق به کمک وی می‌شتابد. این شمشیر خاصیتی اسطوره‌ای دارد؛ چرا که بدون دلیل منطقی هنگام گرفتار شدن احمد خان خونین می‌شود؛ یعنی به نوعی قدرت پیش‌گویی از حوادث را دارد. با این حال نگارنده در هیچ‌یک از منابع و اساطیر ایرانی نمونه‌ای برای آن مشاهده نکرده است.
■ عناصر اجتماعی
¨ طبقات اجتماعی، شخصیتها و روابط بین آنها
جملهی اول قصه نشان میدهد که طبقات اجتماعی که در این قصه حضور دارند، طبقات مرفه هستند؛ اما بعد از چند پاراگراف متوجه میشویم که با مرگ وزیر پسرش در فقر زندگی میکند و دوباره تقابل طبقات فرادست و فرودست جامعه را شاهدیم.
شخصیتهای این قصه را میتوان به دو دستهی اصلی و فرعی تقسیم کرد. احمدخان، پسر وزیر و علیولی شخصیتهای اصلی هستند. شاه، وزیر و نامزد احمدخان شخصیتهای فرعی محسوب میشوند.
در میان شخصیتهای اصلی، علیولی شخصیتی جالب توجه دارد، او که ظاهراً فردی مقدس و مرتبط با نیروهای غیبی است، خود را به صورت درویشی به مردم نشان میدهد و این امر درویشی را که مارزلف وصف میکند، به یاد میآورد.
درویش مردی است تهیدست و مؤمن، اغلب در سیر وگشت که رابطه خاصی با خدا دارد و این امر باعث شده که وی بهعنوان مددکار، مساعد و یا حداقل بهعنوان واسطه وارد ماجرا میشود. همین رابطه با خدا سبب گردیده که گاه دارای صفاتی سحرآسا باشد. بدین ترتیب است که شاه بی‌فرزند سیب متبرک را که میتواند زنی را آبستن کند، از درویش برای زن خود میگیرد (مارزلف،۱۳۷۱: ۴۴).
این علیولی علاوه بر دادن سیب متبرک به شاه، قدرتهای دیگری نیز دارد از جمله: زنده کردن مرده و جوان کردن پیر که بیشتر از اولیاء و قدیسین برمیآید. پسر وزیر و احمدخان که بیشتر قصه پیرامون این دو و کارهایشان شکل میگیرد، در ابتدا رابطهیی خصمانه با هم دارند؛ اما بعد پیمان برادری می‌بندند.
در میان شخصیتهای فرعی نامزد احمدخان نقش مهمی در روند قصه دارد. وی نه تنها به پسر وزیر کمک میکند تا احمدخان را از زندان نجات دهد، بلکه مانند پهلوانان میجنگد و در پایان نیز به خاطر اینکه احمدخان را اشتباهاً کشته است، خود را میکشد.
مسئلهی به زور شوهر دادن دختران در جوامع گذشته که گاه منجر به فرار دختر از مجلس عروسی میشد، از لحاظ اجتماعی بیانگر حاکم بودن روحیهی مردسالار بر جامعه است. مسئلهی دیگر درخواست طلا و نقدینگی از داماد هنگام خواستگاری و عروسی است به گونهای که تا داماد این طلا را تهیه نکند، نمیتواند با دختر ازدواج کند. البته این مسئله تا حدودی با رسوم کردی، قصه اصلی کردی دارد، مطابقت دارد.
¨ آدب و رسوم
در کردستان رسم بر این بوده که از داماد مبلغی نقدینگی بابت شیربها می‌خواهند و تا زمانی که داماد این پول را فراهم نکند، پدر دختر به ازدواج دخترش رضایت نمی‌دهد. واسیلی نیکتین در این‌باره چنین می‌نویسد: «در حین عقد ازدواج، گلیم یا شیربها را به پدر عروس می‌پردازند و آن مبلغی پول با یک ماده گاو، چند رأس گوسفند و … است» (نیکیتین، ۲۴۶:۱۳۶۶).
علاوه بر این در میان کردان رسم است که هر کس باید حتماً با افراد قبیله‌ی خود ازدواج کند، به ویژه از ازدواج دخترعمو و پسرعمو که بسیار مرسوم است. آن‌ها برای این کار از کودکی، دختر و پسر را به نام هم نامزد می‌کنند. «ازدواج مرجحاً بین یک قبیله صورت می‌گیرد. سابقاً بچه‌ها را از همان گهواره برای یکدیگر نامزد می‌کردند» (همان: ۱۴۶).
در این قصه، هم به رسم پرداخت شیربها و هم به رسم نامزد کردن دختر و پسر به نام هم از کودکی اشاره شده است.
از دیگر رسومی که در قصه به گونه‌ای تلویحی اشاره شده، رسم دزدیدن عروس است. واسیلی نیکیتین در کتاب کرد و کردستان چنین می‌گوید: «شیربهای عروس که به پدر و مادر او پرداخت می‌شود، به همان نامی خوانده می‌شود که به جریمه‌ی ربودن دختر می‌گویند، استعمال این واژه منعکس‌کننده‌ی نوعی ازدواج است که از طریق ربودن دختر انجام می‌گرفته است» (همان، ۲۵۶). در این قصه هم نامزد احمد خان در مجلس عروسی دزدیده می‌شود.
¨ وضیعت اقتصادی ورابطه با قدرت وثروت
از مواردی که در جامعه در رابطه با مراکز قدرت و ثروت به چشم میخورد، همسانی از لحاظ وضعیت اقتصادی است. در این قصه هم تا زمانی که پسر وزیر به مکنت نمیرسد، پادشاه حاضر نمیشود دخترش را به عقد وی درآورد.
■ عناصر روانشناسی
آنچه در این قصه از لحاظ روانشناسی قابل بررسی است، پناه گرفتن در غار و یافتن گنج در آنجا توسط قهرمان است. به طور کلی غار در روانشناسی معرف ناخودآگاه و یافتن گنج در آن به معنی دست یافتن به ناخودآگاه یا تولد دوباره است. قهرمان قصه مدتی از عمرش را در غار سپری میکند تا اینکه به یاری نیروی غیبی پیری از آنجا بیرون آمده و زندگی عادیاش را پی میگیرد یا به تعبیری دیگر قهرمان به تولد دوباره همراه با معرفت دست می‌یابد (به قصه‌ی ۱ رجوع شود).
■ باورهای عامیانه و خرافی
________
■ سایر عناصر
________
۳-۴۵- احمد صیاد
* خلاصهی قصه
روزی از روزها احمد، برادرزادهی پادشاه، برای صید به صحرا رفت. آهوی خوشخط و خالی به دامش افتاد. تصمیم گرفت آن را برای شاه ببرد. در راه وزیر و وکیل خواستند، آهو را از او بگیرند؛ اما احمد آهو را به آنها نداد، بنابراین آن دو تصمیم گرفتند از احمد انتقام بگیرند. به همین دلیل، شاه را تحریک کردند که از احمد چیزهای عجیب بخواهد، مانند جفت آهوی خوش خط و خال، شیر شیر به پوست شیر به پشت شیر، گربهی چنگ نواز، درخت چهل ساز، تختی از استخوان فیل و دختر شاه چین.
احمد هر بار به یاری پیرمردی نورانی همهی خواسته های شاه را برآورده کرد و در هر بار مقداری از مال وزیر و وکیل را برای انجام کار از آنها میگرفت. احمد برای برآورده کردن آخرین خواستهی پادشاه، از شش نفر که نام هرکدام از آنها احمد بود و ویژگیهای عجیب داشتند، کمک گرفت. در راه بازگشت احمدها از احمد صیاد جدا شدند و به سر کار خود رفتند. دختر شاه چین که میخواست فقط زن احمد شود، به شاه خشم گرفت و وزیر و وکیل را که برای راضی کردن او آمده بودند به ضرب خنجر کشت. آن وقت، شاه صورت احمد را بوسید و احمد را جانشین خود کرد و دختر را به وی داد.
■ عناصر اساطیری
¨ شخصیتهای اساطیری
– پیرمرد نورانی
این پیر نورانی، همان پیر فرزانه است که در اسطورهها قهرمان را یاری میکند (رجوع شود به قصهی۱). این پیر نورانی در باورهای اسلامی خضر نبی(ع) است که در بیابانها، مسافران را راهنمایی میکند؛ اما با توجه به سیاق قصه توضیح آن با رویکرد اسطورهای درستتر است.

در این بخش به جهت برقرار بودن پیش‌فرض‌های استفاده از رگرسیون خطی مرکب، به‌تبع تحقیقات مشابه یا مرتبط از این روش به‌منظور تعیین ارتباط بین متغیر وابسته “هزینه آورده صاحبان سهام ” و متغیرهای نه‌گانه مستقل استفاده شده است. در این تحقیق بر مبنای مدل تحقیق به شرحی که در فصل سه ذکرشده است، رابطه ریاضی بین متغیرها به‌صورت رابطه خطی مرکب زیر تعریف‌شده است:
Y=α+β_۱X₁+ β_۲X₂ + β_۳X₃+β_۴X₄+ β_۵X₅+ β_۶X₆ + β_۷X₇+β_۸X₈+ β_۹X₉+ ε
که با جای گذاری نمادهای اصلی معرف متغیرهای مستقل و وابسته بر مبنای پیشینه تحقیق، رابطه بین متغیرها به‌صورت زیر تعریف‌شده است:
K=α+β_۱ CYCLEOFOL + β_۲ CYCLEBOLOGH + β_۳ CYCLEROSHD +β_۴ SIZE + β_۵ BM + β_۶ RISK + β_۷ LOSS +β_۸ Z + β_۹ LEV+ ε
که در آن هزینه آورده صاحبان سهام به‌عنوان متغیر وابسته و مراحل چرخه عمر به‌عنوان متغیر مستقل اصلی و متغیرهای اندازه شرکت و ارزش دفتری به ارزش بازار و ریسک سیستماتیک و زیان و اهرم مالی و ورشکستگی به‌عنوان سایر متغیرهای مستقل تعریف‌شده‌اند. در این بخش‌بر مبنای این معادله پارامتری، در ابتدا متغیرهای مورداستفاده مشتمل بر هزینه آورده صاحبان سهام و مراحل چرخه عمر و اندازه شرکت و ارزش دفتری به ارزش بازار و ریسک سیستماتیک و زیان و اهرم مالی و ورشکستگی برآورد گردیده، سپس با بهره گرفتن از رگرسیون خطی مرکب پارامترهای معادله فوق‌الذکر برآورد گردیده و بر مبنای آن نوع روابط بین متغیرها تحلیل شده است. درنهایت اعتبار سنجی رابطه برآوردی بر مبنای ضریب تعیین و امکان تعمیم پارامترهای رابطه برآوردی با بهره گرفتن از آماره تی استیودنت و قابلیت تعمیم رابطه برآوردی به جامعه آماری با بهره گرفتن از آنالیز واریانس موردبحث قرارگرفته است.
الف) برآورد پارامترها:
بامنظور نمودن اثرات متغیرهای مستقل بر هزینه آورده صاحبان سهام شرکت، به‌طوری‌که در مدل تحقیق طی فصل سوم ملاحظه شد، رابطه اصلی بین متغیرها به‌صورت پارامتریک زیر تعریف‌شده بود:
K=α+β_۱ CYCLEOFOL + β_۲ CYCLEBOLOGH + β_۳ CYCLEROSHD +β_۴ SIZE + β_۵ BM + β_۶ RISK + β_۷ LOSS +β_۸ Z + β_۹ LEV + ε
در راستای برآورد پارامترهای معادله پارامتریک بیان‌شده در مدل تحقیق که رابطه بین متغیرهای مستقل و هزینه آورده صاحبان سهام را اندازه‌گیری می کند، به‌تبع تحقیقات پیشین از رگرسیون خطی مرکب با تحلیل داده‌های تابلویی استفاده شده است. پیش‌ازاین پیش‌فرض‌های استفاده از این روش مشتمل بر نرمال بودن توزیع تک‌تک متغیرهای مستقل و تابعی، نرمال بودن توزیع باقی‌مانده‌ها یا خطاهای در برآورد رابطه برآوردی، استقلال خطی متغیرهای مستقل منظور شده در رابطه رگرسیونی، استقلال خطی یا فقدان هم خطی بین باقی‌مانده‌ها یا خطاهای در رابطه برآوردی، ثبات یا همگنی واریانس‌ها به‌عنوان پیش‌فرض‌های مدل کلاسیک و آزمون چاو و هاسمن در تعیین نوع مدل تحلیل داده‌های تابلویی به جهت استفاده از نمونه‌های تصادفی وابسته، موردبررسی قرار گرفت. برقراری پیش‌فرض‌ها به شرحی که گذشت، امکان استفاده از رگرسیون خطی مرکب بر مبنای تحلیل داده‌های تابلویی یا تلفیق داده‌های مربوط به یک بازه زمانی ۵ ساله را فراهم ساخت و نوع روش برآوردی رگرسیونی به‌منظور تعیین ارتباط بین متغیرها مشخص نمود.

جدول (۴-۱۲): برآورد پارامترهای رابطه مراحل چرخه عمر و هزینه آورده صاحبان سهام

شرح
نماد
ضریب
خطای استاندارد
آماره T
سطح معنی‌دار
عرض از مبدأ

—

-۲.۰۹

۰.۴۰۲

-۵.۲۰۶

۰.۰۰۰

چرخه عمر در مرحله افول

X₁

۳.۰۲

۹.۳۵

۳.۲۳۲

۰.۰۰۱

چرخه عمر در مرحله بلوغ

X₂

۷.۲۶

۳.۰۹

۲.۳۵۴

۰.۰۱۸

چرخه عمر در مرحله رشد

X₃

۲.۰۶

۷.۵۶

۲.۷۲۴

۰.۰۰۶

۰.۰۲۷

۰.۰۱۳

۰.۰۰۵

۰.۰۰۳

۰.۰۰۴

۰.۰۰۱

۰.۰۰۲

۰.۰۰۱

۰.۰۰۰

Modal Damping Ratio(%)

۱.۰

۳.۰

۴.۷

۶.۹

۸.۹

۱۰.۴

۱۱.۷

۱۴.۶

۱۵.۳

۱۴.۹

۲۵.۲

۱۸.۸

(۳-۵۱) و (۳-۵۲) نشان داده شده است. میزان بالای نسبت میرایی مودهای انتهایی دور شدن محل بارگذاری از پایین ترین طبقه که سهم مودهای بالایی را در پاسخ کاهش می­دهد، این میزان خطا در شناسایی شکل­های مودی مودهای انتهایی حاصل شده است.
حساسیت روش شناسایی به میزان نوفه در شناسایی فرکانس­های قاب ۱۲ طبقه با نامنظمی هندسی میان طبقات ۴ تا ۱۲ با بهره گرفتن از مقدار دقیق پاسخ­های فرکانسی
حساسیت روش شناسایی به میزان نوفه در شناسایی شکل­های مودی قاب ۱۲ طبقه با نامنظمی هندسی میان طبقات ۴ تا ۱۲ با بهره گرفتن از مقدار دقیق پاسخ­های فرکانسی

• قاب ۱۲ طبقه همراه با نامنظمی هندسی و سختی به صورت پله­ای (۴-۸-۱۲)

بارگذاری هارمونیک جارویی با فرکانس ۱۵ تا۴۰ هرتز در امتداد درجه آزادی طبقه اول این قاب اعمال و پس از اندازه گیری پاسخ­های سازه در تمامی درجات آزادی ، به میزان ۱، ۲،۳ درصد نوفه به آنها اضافه شده است. نتایج شناسایی ماتریس­های مشخصه این قاب در شکل (۳-۵۳) نشان داده شده است. نتایج از دقت بالایی برخوردار بوده است. جهت بررسی تأثیر نامنظمی­های در نظر گرفته شده، درصد خطای شناسایی درایه­های قطری ماتریس­های مشخصه در جدول (۳-۱۰) در حالت نوفه ۳%، آورده شده است. نامنظمی­ها تأثیری روی کاهش دقت نتایج نداشته­ و تنها موجب افزایش نسبت میرایی مودهای ۹ و ۱۰ شده ­اند.
حساسیت روش شناسایی به میزان نوفه در شناسایی ماتریس­های مشخصه قاب ۱۲ طبقه با نامنظمی هندسی و سختی پله ای با بهره گرفتن از مقدار دقیق پاسخ­های فرکانسی
درصد خطای شناسایی فرکانس­های مودی این قاب در شکل (۳-۵۴) نشان داده شده است. میرایی بالای مود ۱۰، موجب افزایش خطای شناسایی فرکانس این مود شده است.
حساسیت روش شناسایی به میزان نوفه در شناسایی فرکانس­های قاب ۱۲ طبقه با نامنظمی هندسی و سختی پله ای با بهره گرفتن از مقدار دقیق پاسخ­های فرکانسی
درصد خطای شناسایی درایه­های قطری ماتریس­های مشخصه در حالت نوفه ۳% همراه با پارامترهای دینامیکی قاب ۱۲ طبقه با نامنظمی هندسی و سختی پله ای

در جامعه گرفتار ظلم زن و مرد در تلاش هستند تا راهی برای رهایی بازکنند. زن در این تصویر با خون خود به ادای تکلیف می‌پردازد و آنچه به عهده دارد را انجام می‌‌دهد . مرد با کلام خود که حاوی عصیان است خود را گرفتار قفس و زندان می‌کند :

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

این زن
با خونش مشق می‌نویسد.
این مرد
با دهانش قفس می‌بافد. (همان،ص.۱۶۱)
در نگاه این انسانها، خوشبختی و زندگی مفهومی دیگر دارد که برای یافتن آن رنج‌ها را تحمّل می‌کنند:
با مردم قبیله‌ی آنان
خوشبختی را معنایی دیگر
و زندگانی انسان را دیگرگونیِ دیگری بود
که معیارها را از دست داده بودند
زنجیر را ندیده گرفتند. (همان،ص.۱۱۶)
و این تصاویر چیزی نیست که از نگاه شاعر دور بماند،کودکانی که غریبانه کشته می‌شوند:
دنیایی را چگونه در قلبم پنهان کنم
وقتی که کودکان
با لهجه‌ی غریب
بر ارّابه زمین می‌نشینند. (همان،ص.۱۶۸)
۴-۲-۴-۲- آزادی
آزادی از جمله مفاهیمی اصلی است که از دوره مشروطیّت وارد ادبیّات فارسی شد. این مفهوم اکنون هنوز بر سرزبان‎‌ها، و جزیی از دغدغه‌های شعراست هگل، فیلسوف صاحب مکتب تاریخ فلسفه‌ غرب، معتقد است:«آزادی جوهر حیات است همچنان‎که کشش جوهر آب است.»(دورانت،۱۳۶۹،ص.۲۶۳)
«در ادب معاصر ، بحث آزادی و آزادی‌خواهی شاید گسترده‌تر از موضوع دیگری باشد و طبیعی هم جلوه کند؛ چرا که دامنه این خواسته ها در دوران معاصر با ارتباط گسترده‌ای که بین مردم جهان ایجاد شده وسعتی بیکران یافته است.» (وفایی،۱۳۸۷،ص.۴۵۹)
۴-۲-۴-۲- ۱- عظمت آزادی
صدای آزادی هیچگاه پنهان نمی‌ماند و مانند موجی عظیم به همه جا گسترده می‌شود:
ماه را در گلو پنهان می کنم…
خنجر را در گلو پنهان می‌کنم .
گل سرخ درخشانی که در دل من می‌چرخد
ستاره شفافی که جنگل دلگیر را روشن می‌کند. (لنگرودی،۱۳۹۰،ص.۱۴۳)
پنهان کردن همه چیز ممکن است اما ندای آزادی وجود انسان را در بر می‌گیردو پنهان نمی ماند:
موج عظیم تو اما
آزادی!
در گلو پنهان نمی‌شود. (همان،ص.۱۴۳)
تابلوی شمس لنگرودی از آزادی تصویر گیاهی است که در وجود انسان رشد می‌کند .گیاهی سرسخت و سرکش که هیچ چیز نمی‎تواند مانع رشد او شود و حتی مرگ در مقابل او پریشان است.
گیاهی در خونم می‌روید
گیاهی خزنده و توفانی.
صخره‎ها را سویی می‌افکند.
ماران را فرق می‎شکافد…
و مرگ در نگاهش حیران می‌شود. (همان،ص.۱۴۱)
تشبیه «آزادی» به« آفتابی سرخ»، امید طلوع آن‎را در سرزمین‌هایی که در زیر ظلم هستند بشارت می‌دهد :
پا برهنه و خارو خاک
غرقاب خون و غربت خاموش.
ای آفتاب سرخ رهایی
برخیز. (همان،ص.۱۲۴)
۴-۲-۴-۲- ۲- آزادی‌خواهان
پیراهن انسان‌های آزادی‌خواهی که به شهادت رسیده‌اند ، پیام رسان آزادیست . بدین جهت این لباس روشن و سپید است وپرندگان آزادی را در گستره‌ی بی‌کران وطن به پرواز در می آورد و به سرودن نغمه آزادی دعوت می‌کند :
پیراهن سپید تو
بر کدام آسمان می‌گسترد
که پرندگان آزادی
بر فراز جزیره‌ی ما
پرواز می‌کنند. (همان،ص.۱۳۱)