همچنین ماده ۴۱ آئین نامه مأموران پلیس که برای رسیدگی به محل اعزام می‌شوند را موظف کرده‌است ، پس از معاینه وضعیت حادثه گزارش حاوی نکات ذیل را برای ارجاع به مقام قضایی تهیه خواهند کرد : « تاریخ و ساعت وقوع حادثه ، محل وقوع حادثه ، نوع و سیستم وسایل ترابری متصادم و صدمه دیده ، شماره آن ها ، تعداد مقتولان و مجروحان ، تخمین خسارات وارده به وسیله یا وسایل ترابری ، شرح مختصری از حادثه ، شماره گواهی نامه و نشانی دقیق راننده متصادم و صدمه دیده ، تهیه کروکی صحنه تصادف ، نام مأمور یا مأموران تهیه گزارش و نظیریه آن ها . » همان طور که گفته شد این مهمترین وظیفه ضابط در گزارشات تصادف است در راستای این مهم ماده ۲۳ ق . ا . ق . بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل اشخاص ثالث ، اداره راهنمایی و رانندگی و پلیس راه را موظف کرده‌است نسخه ای از گزارش مربوط به حوادث منجر به خسارات بدنی ناشی از وسایل نقلیه را علاوه بر ذی نفع ، حسب مورد به بیمه گر مربوطه و یا صندوق تأمین خسارات بدنی ارسال کند .
این موارد کمک می‌کند تا شخصی به عنوان مصدوم غیر واقعی در پرونده اضافه نگردد و نیز دیگری خود را به جای راننده اصلی قلمداد نکند . بخصوص اگر راننده اصلی گواهینامه نداشته باشد ممکن است جابه جایی راننده صورت گیرد . همچنین بهتر است پلیس بعد از تهیه گزارش ، اتومبیل را مورد بازرسی قرار دهد و مدارک شناسایی ، وجوه نقد و اموال مجاز و غیر مجاز را توقیف و در گزارش قید کند . مهمترین چالش ضابط در اینجا عدم ترسیم کروکی و عدم احراز مقصر است ، گاهی اوقات مقصر مشخص نیست در این صورت اگر مدارک کامل باشد بهتر است که متهم آزاد گردد ، مگر اینکه متهم فاقد گواهینامه یا مدارک لازم باشد و یا در مظان اتهام دیگری باشد و در این صورت بازداشت وی جایز است ولی اگر مقصر مشخص باشد و اتومبیل متعلق به خود او باشد آزاد می‌گردد لی اتومبیل در توقیف می ماند . بدیهی است که پلیس موظف است کلیه مصدومین حادثه را مورد بازجویی قرار دهد ، شکایت یا عدم شکایت آن ها استماع شود ، بررسی شود از چه ناحیه ای مصدوم شده اند و اطلاع رسانی شود که می‌توانند از محل بیمه نامه مقصر تا سقف مشخص برای درمان استفاده کنند و توصیه شود که برای این کار باید شکایت کنند . به این وسیله مصدومین به مراکز درمانی دولتی اعزام می‌شوند و وضعیت جسمی و روحی آن ها مورد بررسی قرار می‌گیرد .
این اطلاع رسانی توسط پلیس در واقع یک هدف حمایتی دارد زیرا بسیار از افراد از این حق مطلع نیستند و ممکن است در صحنه تصادف بسیاری از صدمات معلوم نباشد و مصدوم اعلام گذشت کند این مسئله هم برای بیمه و هم مراجع قضایی مشکلاتی ایجاد می‌کند . به این صورت که اگر مصدومین بعدا متوجه صدمات شوند و بخواهند شکایت کنند در اینصورت مفتوح شدن پرونده با معاذیری رو به رو خواهد شد حتی ممکن است مورد استماع قرار نگیرد . برای جلوگیری از این وضعیت پلیس موظف شده تمام معاضدت را در حق مصدومین اجرا کند و راهنمایی لازم را به ایشان بنماید .
همان طور که گفته شد یکی از چالش های پلیس عدم ترسیم کروکی است . طبق قانون اصلاح قانون بیمه اجباری ماده ۱۸ که اشعار می‌دارد : « شرکت‌های بیمه موظف هستند که خسارات مالی ناشی از حوادث رانندگی موضوع این قانون را در مواردی که وسایل نقلیه مسبب و زیان دیده در زمان حادثه دارای بیمه نامه معتبر بوده و بین طرفین اختلافی وجود نداشته باشد حداکثر تا سقف تعهدات مالی مندرج در بیمه نامه بدون اخذ گزارش مقامات انتظامی پرداخت نمایند .
توجه به این نکات در اجرای ماده فوق در پرداخت خسارت بدون کروکی ضروری است :
۱- در ماده یکسری شرایط عنوان شده است که اگر یکی از این شرایط وجود نداشته باشد پلیس محترم راهنمایی و رانندگی باید وظایف خود را ترسیم کروکی انجام دهد .
۲- در اکثر موارد پس از مراجعه طرفین حادثه به بعث خسارتی بیمه گر نسبت به تشخیص فرد مقصر معترض بوده و چون کارشناس بیمه ذاتاً و قانوناً مجوزی برای تعیین مقصر حادثه ندارد طرفین حادثه مجدداً برای تنظیم گزارش و تعیین مقصر به نیروی انتظامی یا مراجع ذی صلاح رجوع می‌کنند.
۳- جا به جایی مقصر بعد از بهم خوردن صحنه تصادف قابل اثبات نیست در این طرح نارضایتی طرفین کاملا مشهود است و اگر در آن لحظه اختلافی نداشته باشند بعداً حتماً دچار اختلاف شده باز به مراجع قضایی و انتظامی رجوع می‌کنند .
باید این مطلب را مد نظر قرار داد که : در هیچ کشور پیشرفته ای ، کروکی افسر تصادف از ضمائم پرونده پرداخت خسارت مالی بیمه ها حذف نشده و یکی از گواهی های مهم بشمار می رود . بنابرین با عنایت به موارد فوق و وجود ماده ۱۸ ق . ا . ق بیمه اجباری نافی تنظیم گزارش در حوادث رانندگی از طرف پلیس راهنمایی و رانندگی نمی شود و امتناع افسر از وظایف ذاتی اش با وجود اینکه در صحنه تصادف حضور یافته صحیح به نظر نمی رسد و صحیح این است که طرفین حادثه مخیر به انتخاب در ترسیم کروکی حادثه باشند نه اینکه مجبور به ترک صحنه حادثه شده و مشکلات عدیده ای برای زیان دیده اصلی فراهم آورند [۱۳۱].
بعد از یک سلسله تحقیقات که توسط یا به دستور دادستانی صورت می‌گیرد چنانچه پرونده تکمیل شده باشد به یکی از شعبات دادیاری یا باز پرسی ارجاع می شود . در همین راستا دستور العمل رفع اطاله دادرسی مربوط به امور کیفری بند ۵ مقرر می‌دارد : گزارش نهایی به صورت کامل و مستند به دستورات قضایی باشد و فرم مربوط به چک لیست تحقیقات اولیه مراجع انتظامی با اهتمام و دقت کافی تکمیل گردد و از ارسال پرونده بدون تکمیل کردن فرم مذبور خودداری شود .
بند ۷ مقرر می‌دارد : « در پرونده های مربوط به تصادفات راهنمایی و رانندگی باید بدون فوت وقت و درحداقل زمان پس از اعلام نظر افسر کاردان فنی ، با تنظیم کروکی لازم و اظهار نظر صریح و شفاف شامل علت تصادف ، تعیین مقصر ……. و گواهی پزشکی قانونی تکمیل و به دادسرا ارسال شود و از ارسال پرونده های ناقص خودداری گردد [۱۳۲].
فرم در حال بارگذاری ...
