دیگر پژوهشها موید آن است که رابطه منفی و معنیداری بین استرس شغلی و تعهد سازمانی؛ خصوصاًً” تعهد عاطفی و تعهد هنجاری وجود دارد. اما بین استرس شغلی و تعهد مداوم هیچ رابطه معنی داری وجود نداشت (خطیبی، اسدی و حمیدی، ۲۰۰۹).
همچنین جمال (۲۰۱۱) به این نتیجه دست یافت که رابطه معنی داری بین تعهد سازمانی و استرس شغلی وجود دارد.
یکی از مهمترین متغییرهای نگرشی در سازمان‌ها تعهد سازمانی یا وفاداری به کار می‌باشد، لذا فشارهای روانی که منجر به فرسودگی شغلی می‌شوند تأثیر بسزایی در میزان تعهد سازمانی کارکنان می‌توانند داشته باشند. تحقیقات قبلی به وضوح به تأیید این مسئله پرداخته است. مریما، زواوی، هیتام و جودی (۲۰۱۱) نشان دادند که فرسودگی شغلی تأثیر چشم گیری خصوصاًً” روی تعهد عاطفی دارد.
فصل سوم
روش پژوهش
۳-۱ مقدمه
پژوهش، در زمینه‌های علوم اجتماعی و علوم رفتاری، مانند سایر زمینه ها، از دهۀ ۱۹۶۰ حرکتی قوی به سوی روشی کیفیتر، طبیعیتر و ذهنیتر داشته است. در روش تجربی علمی، پژوهش کمّی برای کشف قوانین یا اصول کلی تلاش می کند. چنین رویکرد علمی که اغلب قانونمند خوانده می شود بر این فرض استوار است که واقعیت اجتماعی امری عینی و نسبت به فرد بیرونی است. اما رویکرد طبیعی در پژوهش بر اهمیت ذهنی افراد یا تمرکز بر تحلیل کیفی تأکید دارد و در آن واقعیت اجتماعی به عنوان ایجاد خودآگاهی فرد، با ارزشیابی و مفهوم پیشامدهایی که یک ساخت ذهنی و شخصی دارند، در نظر گرفته می شود (هومن، ۱۳۹۲).
انتخاب یک روش تحقیق علمی و قابل اطمینان از مهمترین اصول و معیارها در یک پژوهش می‌باشد و رسیدن به اهداف علمی مورد نظر بدون انتخاب یک روش صحیح و منطقی امکان پذیر نیست، بنابرین لازم است که در امر تحقیق با در نظر گرفتن موضوع مورد مطالعه، امکانات و شرایط موجود و اهداف مورد نظر مناسب ترین شیوه ها را برگزید تا بتوان داده های مورد نیاز را جمع آوری و تجزیه وتحلیل نمود و در نهایت به نتایج قابل قبولی دست یافت.
بهترین روش کسب دانش، روش علمی است، زیرا تلاش می‌کند نفوذ پیش داوری پژوهشگر را در زمان آزمون یک فرضیه یا نظریه کمینه سازد و اطلاعاتی (تا حد ممکن) مبتنی بر واقعیت به دست دهد. به بیان دیگر پژوهشگران تلاش می‌کنند با بهره گرفتن از روش علمی، اطلاعاتی به دست آورند که از عقاید شخصی، ادراکات، تورشها، تعصبها، ارزشها، نگرشها و عواطف به دور باشد(دلاور، ۱۳۸۷).
این کار از طریق آزمایش، تعیین همبستگی یا مشاهده ایده ها و عقاید بر پایه روش علمی که در معرض وارسی همگان قرار دارد، انجام می شود. دانش حاصل از این روش قابل اعتماد است زیرا در نهایت مبتنی بر شواهد مشاهده شده ی عینی خواهد بود (هومن، ۱۳۹۲). بنابرین یکی از روش های تحقیقاتی که داده های قابل اعتمادی به دست میدهد، تحقیقات آزمایشی است که از نوع تحقیقات مداخلهای محسوب می شود. در این فصل به روششناسی این پژوهش میپردازیم.
۳-۲ طرح تحقیق
پژوهش حاضر در گروه پژوهش های کاربردی قرار می‌گیرد. هدف از تحقیق حاضر تعیین تأثیر آموزش کارگاهی تعهد سازمانی بر کاهش فرسودگی شغلی کارکنان ادارات دخانیات استانهای یزد و کرمان می‌باشد. با توجه به هدف پژوهش و استنباط علی تأثیر متغیر مستقل (آموزش کارگاهی تعهد سازمانی) بر کاهش متغیر وابسته (فرسودگی شغلی)، مناسب‌ترین روش تحقیق، از نوع آزمایشی است. آزمایش دقیق ترین و در عین حال پیچیده ترین شکل پژوهش علمی است. آزمایش، حادثه ای است که به منظور جمع آوری اطلاعات در بارۀ یک یا چند فرضیه، به وسیلۀ پژوهشگر طرح ریزی و اجرا می شود. از ویژگی‌های آزمایش کنترل، انتخاب تصادفی و تکرار پذیری است (دلاور، ۱۳۸۶).
از آنجا که تمام متغیرهای مزاحم در این تحقیق قابل کنترل نیست و جامعه آماری کوچک است، نهایتاًً از روش شبه آزمایشی استفاده خواهد شد.
طرح تحقیق حاضر از نوع طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل می‌باشد. در این طرح با انتخاب تصادفی نیمی از اعضای نمونه در گروه آزمایشی و نیمی دیگر در گروه کنترل جایگزین می‌شوند. هر کدام از گروه ها دو بار از طریق پرسشنامه فرسایش شغلی مورد اندازه گیری قرار می گیرند. اندازه گیری اول با اجرای پیش آزمون و اندازه گیری دوم با اجرای پس‌آزمون می‌باشد. با این تفاوت که گروه آزمایشی متغییر مستقل (آموزش) دریافت می‌کنند ولی برای گروه کنترل (گواه) متغییر مستقل اعمال نمی شود (این طرح را در جدول شماره ۱ مشاهده می کنید).
جدول ۱ـ طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه
گروه پژوهشی
پس آزمون
متغیّر مستقل
پیش آزمون
انتخاب تصادفی
گروه آزمایشی
T2
X
T1
R
گروه کنترل
T2
–
T1
R
۳-۳ جامعه آماری
تحقیق علمی با هدف شناخت یک پدیده در یک جامعه آماری انجام می شود. به این دلیل، موضوع تحقیق ممکن است متوجه صفات و ویژگی ها، کارکردها و متغیرهای آن باشد یا اینکه روابط بین متغیرها، صفات، کنش و واکنش و عوامل تاثیرگذار در جامعه مورد مطالعه قرار دهد (دلاور، ۱۳۸۴). یک جامعه آماری عبارت است از مجموعه ای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند (سرمد، بازرگان و حجازی،۱۳۸۷). جامعه آماری این تحقیق متشکل از کلیه کارمندان ادارات دخانیات استانهای کرمان و یزد (۱۰۲ نفر) می‌باشد در سال ۱۳۹۳ است.
۳-۴ نمونه تحقیق و روش نمونه گیری:
هدف همۀ نمونه گیریها در پژوهش علمی تهیۀ گزاره هایی دقیق و با معنا درباره ی یک گروه بر پایۀ مطالعۀ زیر مجموعه ای از آن گروه است (هومن، ۱۳۸۶).
ابتدا پرسشنامه فرسودگی شغلی بر روی کل اعضای جامعه آماری اجرا شد و ۳۰ نفر از کارکنان ادارات دخانیات استانهای یزد و کرمان که نمرات بالایی گرفتند (فرسودگی شغلی داشتند) به عنوان نمونه آماری این تحقیق در نظر گرفته شد. ۱۵ نفر از آنان به عنوان گروه آزمایش و ۱۵ نفر دیگر به عنوان گروه گواه جایگزین شدند. لازم به ذکر است که جامعه مورد مطالعه این تحقیق یک جامعه آماری کوچک (۱۰۲ نفر) بوده، مناسب‌ترین روش برای تعیین اعضای تحقیق نمونه گیری جایگزینی تصادفی است (دلاور، ۱۳۷۸).
۳-۵ ابزار تحقیق:
در این تحقیق برای سنجش میزان فرسودگی شغلی از پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش (۱۹۸۱) استفاده شده است. این پرسشنامه شامل ۲۲ ماده است که فرسودگی شغلی را در سه شاخص؛ خستگی عاطفی، شخصیت زدایی و فقدان موفقیت فردی میسنجد. نحوه نمره گذاری ماده های این پرسشنامه بر اساس مقیاس لیکرت ۷ درجه ای صورت می‌گیرد.گزینه های این آزمون با هرگز، خیلی کم، کم، متوسط، بالای متوسط، زیاد، خیلی زیاد مشخص شده است که به هنگام مطالعه این مقیاس توسط آزمودنی، شخص احساس خود را با توجه به گزینه های تحت اختیار بیان می‌کند. سئوالات (۲۰، ۱۶ ،۱۴ ،۱۳ ،۸ ،۶ ،۱،۲،۳) مربوط به شاخص خستگی عاطفی، سئوالات (۲۲، ۱۵ ،۱۱ ،۱۰ ،۵) مربوط به شاخص شخصیت زدایی و سئوالات (۲۱ ،۱۹ ،۱۸ ،۱۷ ،۱۲، ۹، ۷، ۴ ) مربوط به شاخص فقدان موفقیت فردی می‌باشد.
فرم در حال بارگذاری ...
