افراد ممکن است در مواجهه با تعارض های ناشی از روابط بین فردی راهبردهای مختلفی به خود بگیرند آنچه در این امر شایسته مطالعه و تعمق است بررسی نوع سبک های مقابله با تعارض است )کوان[۲]، ۲۰۰۴). اگر تعارض ها به صورت مثبتی از طرف زوجین حل و فصل شود و راهبردهای مناسبی به مرور زمان جهت حل مشکلات ناشی از روابط زناشویی اتخاذ شود باعث پایداری و بهبود روابط در بلند مدت خواهد شد و مهارت‌های ناشی از روابط زناشویی را بالا خواهد برد، حتی یادگیری این رویکرد انطباقی، می‌تواند فرد را در مقابل دیگر رویدادهای فشارزای زندگی هم مقاومتر کند (دان هام، ۲۰۰۸) ولی اگر تعارض ها به صورت نامطلوبی اداره شود موجب تخریب زندگی زناشویی شده و اثرات زیان آوری بر سلامت فیزیکی و هیجانی زوجین به جا می‌گذارد (ماهونی، ۲۰۰۶) و می‌تواند موجب ایجاد دامنه ای از مشکلات رفتاری و هیجانی کودکانی شود که در معرض تعارضات والدین هستند (هیندمن[۳]،۲۰۰۲).
در این پژوهش با نگاهی به اقسام تعارض و میزان تعارض در زوجین، به مقایسه شیوه های حل تعارض سازنده و مخرب و تأثیر آن بر رضایت زناشویی زوجین پرداخته شده است.
۱-۲ بیان مسأله پژوهش
ازدواج مرحله گذار در یک زندگی است. زوج ازدواج کرده با اندیشه تشکیل یک خانواده وارد نهادی می‌شوند که انتظارات و مسئولیت های زیادی را برای آن ها به دنبال خواهد آورد. ازدواج نه تنها منبعی برای کامیابی های مطلوب است، بلکه نیازمند توجه دائمی از طرف زوجین است. زوجین در زندگی فراز و فرودهای بسیاری را تجربه می‌کنند. کمال مطلوب معمولاً در همه حوزه های زندگی قابل دستیابی نیست. تعارضات در زندگی غیرقابل اجتناب و گاهی اوقات برای حفظ علاقه و عاطفه در زندگی ضروری است (دلدار[۴]، ۲۰۱۳).
شواهد تجربی نشان می دهدکه تعارض هم در ازدواج هایی که زوجین رضامندی دارند و هم در ازدواج هایی که زوجین رضایت ندارد به وقوع می پیوندد، اما رفتارهایی که برای اداره این تعارض‌ها به کار گرفته می شود در هر دو دسته به طور قابل توجهی متفاوت است. روش سازنده برای اداره کردن تعارض ها در رابطه ممکن است صمیمیت را تسهیل نماید، در حالی که شیوه های غیر سازنده برای اداره کردن تعارض ممکن است بدکارکردی را افزایش دهد و باعث پریشانی بیشتر در ازدواج گردد(فاروق[۵] و اف بات[۶]، ۲۰۱۲؛ کوسار[۷] و کاهلید[۸]، ۲۰۰۱؛ لیم[۹]، ۲۰۰۰؛ فالکنر[۱۰]، ۲۰۰۲). کوردک[۱۱] (۱۹۹۵)، نشان داده است که بین سبک‌های حل تعارض و رضامندی از ازدواج رابطه وجود دارد( هاروک[۱۲]، ۲۰۱۰٫( هاکر[۱۳] و ویلموت[۱۴] (۱۹۹۵) “تعارض” را به عنوان تلاش انجام شده بین حداقل دو نفر وابسته به هم که طرفین، هدف‌های ناسازگار، پاداش های اندک، و دخالت از طرف دیگری را برای دستیابی به هدف‌هایش دریافت می کند، تعریف نموده است (هاکر و ویلموت، ۲۰۰۱).
هندریک[۱۵] (۱۹۹۸) دریافت که رضامندی زناشویی به معنای ، ارزیابی ذهنی همسران از رابطه زناشویی است، و در رابطه با مفهوم کیفیت زناشویی یا سازگاری زناشویی به کار می رود. گاتمن و لیونسون[۱۶] (۱۹۹۸) نشان دادند، شیوه ای که یک زوج احساسات منفی را در زمان بروز تعارض کنترل می نمایند، تعیین می‌کند که ازدواج موفق است یا ناموفق(به نقل از لیم[۱۷]،۲۰۰۰). محققان مختلفی مانند گاتمن (۱۹۹۹)، جاکوبسن[۱۸] و ادیس[۱۹] (۱۹۹۳)، کوردک (۱۹۹۵)، نشان داده‌اند که الگوهای تعاملی تعارض زوجین با رضایت از رابطه مرتبط است. الگوی تعاملی کناره گیری – پرتوقعی با رضایت از رابطه همبستگی منفی دارد. در این الگوی تعاملی، یکی از زوجین توقع حل مسأله دارد در حالی که دیگری سعی بر کناره گیری دارد. گاتمن و کروکوف (۱۹۸۹) نشان دادند که سبک تعاملی پرتوقع-کناره گیر برای زوجین سودمند نیست، زیرا اجتناب از تعارض باعث بدتر شدن رابطه می‌گردد(فالکنر[۲۰]، ۲۰۰۲).
کنت توماس[۲۱] و رالف کیلمن[۲۲] (۱۹۷۰) ۵ سبک عمده کنار آمدن زوجین با تعارض را که در میزان مشارکت و ابراز وجود متفاوت است معرفی نمودند. این سبک ها عبارتند از : رقابتی، اجتنابی، اجباری، مشارکتی و توافقی (لیم، ۲۰۰۰). در این پژوهش مدل توماس و کیلمن(۱۹۷۰) به عنوان چهارچوب سبک تعارض برگزیده شده است.
۱-۳ ضرورت پژوهش
ازدواج رابطه ای انسانی، پیچیده، ظریف و پویا است و از ویژگی های خاصی برخوردار است. در جوامع امروز زندگی انسان ها در تمامی ابعاد دستخوش تغییرات سریع و شگرفی شده است. ازدواج و زندگی زناشویی نیز از این قاعده مستثنی نیست. هرچند ازدواج به عنوان نهادی جهانی باقی مانده است، ولی اهداف و انتظارات و نحوه شکل گیری آن بر اثر تغییرات مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در طول زمان تغییر کرده‌است. در گذشته، همسران به وسیله والدین انتخاب می شدند و ازدواج قرارداد بین خانواده ها بود. همچنین ازدواج وسیله تنظیم رفتار جنسی، تولید نسل، حفظ وضعیت اقتصادی و اجتماعی خانواده و نیاز جامعه برای تثبیت خانواده بود. با تغییر و تحولات اجتماعی و اقتصادی، اساس ازدواج از قرارداد بین والدین به انتخاب همسر و آزادی انتخاب تغییر کرد و علاوه بر مسائل اجتماعی و اقتصادی، جاذبه رومانتیک و نیازهای شخصی اساس انتخاب همسر شد. هدف ازدواج نیز از ارتباط اجتماعی و خانوادگی، به ارضای نیازهای عاطفی – روانی شخصی تغییر پیدا کرد. در جوامع امروز دلایل اساسی ازدواج عمدتاًً عشق و محبت، داشتن شریک و همراه در زندگی، ارضای انتظارات عاطفی – روانی و افزایش شادی و خشنودی است ( برنشتاین[۲۳]،۱۳۸۰ ؛ براون[۲۴]، ۱۹۹۰؛ نوابی نژاد، ۱۳۸۰).
فرم در حال بارگذاری ...
