در کشورهای توسعه یافته و غنی این رشته به دلایل وجود امکانات مالی گسترده تر و نیروی انسانی متخصص لازم از گسترش وسیعی برخوردار بوده و خدمات منظم و کاملی را ارائه می‌دهند.

در مقایسه بیمه های درمانی اختیاری با بیمه های درمانی اجباری، نکاتی هست که اشاره به آن قابل توجه می‌باشد. از جمله اینکه در بیمه درمانی اختیاری روابط بین بیمه گر و بیمه‌گزار و بیمه شده ناشی از قرارداد و توافق طرفین می‌باشد ولی در بیمه های درمانی اجباری اگر پرداخت حق بیمه اجباری کسر داشته باشد دولت کمکهای بلاعوض به آن می‌کند ولی در بیمه درمانی اختیاری چنین نیست و تکالیف بیمه گر به مجرد عدم پرداخت حق بیمه ساقط می شود.

همچنین در بیمه های آزاد سود بخش بودن بیمه مورد نظر بیمه گر است و در برقراری نرخها با توجه به حساب احتمالات برای هر بیمه شده نرخی متناسب با منافع و ضررهای احتمالی معین می‌کنند. اما در بیمه های درمانی اجباری چنین نیست و برای همه بیمه شدگان یا گروه‌های بیمه شده نرخ واحدی تعین می‌گردد.

مزایای بیمه نیز در بیمه های درمانی اجباری برای همه یکسان می‌باشد. در صورتی که در بیمه درمانی اختیاری بر حسب قرارداد منعقده بین بیمه‌گر و بیمه‌گزار متغیر است (کریمی،۱۳۷۳،ص ۶۳)^۱.

۱۱-۳-۲ بیمه های درمانی

در بیمه های درمانی موضو ع بیمه سلامت بیمه شده است. که به دو شکل انجام می‌شود

۱٫ بیمه های درمانی فردی ۲٫ بیمه های درمانی گروهی

۱-۱۱-۳-۲ بیمه های فردی

وظیفه بیمه فردی درمانی تأمین هزینه های درمانی، اعم از درمان سرپایی یا بستری شدن در بیمارستان یا هزینه اعمال جراحی،‌ در حدود مبالغ تقاضا شده توسط بیمه‌گزار است. ولی فوت بر اثر بیماری و پرداخت کمک مالی به بازماندگان شخصی متوفی هیچگاه در بیمه درمانی مورد تأمین قرار نمی‌گیرد، بلکه بیمه عمر است که فوت به هر علت از جمله بر اثر بیماری را بیمه می‌کند.

بیمه عمر موجب رفاه مادی بیمه شدگان در ایام پیری و از کار افتادگی یا کمک مالی برای بازماندگان آنان است. بیمه مربوط به جراحات حادثه‌ای، تأمینی برای کمک مالی به بازماندگان فوت شدگان بر اثر حوادث یا دچار شدگان به نقص عضو یا از کار افتادگان دائم و پرداخت هزینه پزشکی و مقرری هفتگی یا روزانه به مصدومین حوادث است.

۲-۱۱-۳-۲ بیمه های گروهی

پوششهای گروهی عبارتند از:

1. 1. خطرهایی که به طول عمر افراد وابسته است.

1. 1. ناتوانی در کار یا نقص عضو به علت حادثه یا بیماری.

1. پرداخت هزینه درمان پزشکی.

شرایط قرارداد بیمه های گروهی

بیمه‌گزار باید شخص حقیقی یا حقوقی باشد و رابطه اش با بیمه شدگان تنها از طرق انعقاد قرارداد بیمه گروهی نباشد. به دیگر سخن، بیمه شوندگان قبلاً برای هدفی به غیر از انعقاد قرارداد بیمه متشکل شده باشند. اشخاصی که بیمه شوندگان را تشکیل می‌دهند باید کلیه افراد سازمان باشند یا طبقه و گروه خاصی از افراد سازمان که بر اساس شرایط معینی به غیر از سن مشخص شوند(مانند طبقه بندی بر اساس شغل، سابقه خدمت، درآمد، و حقوق و غیره) در این صورت باید حداقل ۷۵ درصد افراد سازمان یا طبقه خاصی بیمه شوند. تعداد بیمه شدگان نباید از ۲۵ نفر کمتر باشد.

حتی‌المقدور تأمین‌های بیمه گر برای بیمه شدگان از نظر مبلغ ، یا مقطوع باشد یا بر مبنای مزد یا حقوق تعیین شود. در هیچ مورد، سرمایه و تأمین‌های دیگر در قرارداد گروهی به میل و دلخواه فردی بیمه شدگان تعیین نمی‌گردد.

انواع قراردادهای گروهی از نظر بیمه شدگان:

1. 1. قراردادهای گروهی با ذکر نام بیمه شدگان.

1. 1. قراردادهای گروهی بدون ذکر نام بیمه شدگان.

1. قراردادهای گروهی متحرک (کریمی،۱۳۸۷،ص ۴۱۵)^۱.

۱۲-۳-۲ عامل پیدایش، گسترش و تکامل بیمه های گروهی

آنچه که ما امروز به نام بیمه گروهی می شناسیم یکی از پدیده‌های جدید به حساب می‌آید و بیشتر از ۷۰ تا ۸۰سال از پیدایش آن نمی گذرد، اما علی‌رغم این عمر کوتاه از چنان استقبال و گسترشی برخوردار گردیده که در جوامع صنعتی و پیشرفته یکی از ستون‌های حفاظتی و حمایتی اقتصادی اغلب خانواده ها محسوب می‌گردد. بیمه های گروهی یک طرح بیمه ای است که طی آن تعداد زیادی از افراد تحت پوشش بیمه ای قرار می گیرند. رشد و توسعه بیمه های گروهی در جهان و همزمان با انقلاب صنعتی در اروپا آغاز گردید و با توجه به طرحهای رفاهی کارفرمایان و به منظور تأمین کارکنان خود و افراد تحت تکفل آن ها از این پوشش ارائه شده توسط شرکت‌های بیمه استقبال نمودند.

۱۳-۳-۲ پوشش فردی در برابر پوشش گروهی

بیمه درمانی گروهی ترتیبی است که در آن یک قرارداد واحد که برای یک بیمه نامه گروهی صادر می شود برای گروه‌های افراد، پوششی ارائه می‌دهد. صاحب بیمه نامه ممکن است یک کارفرما ، یک مؤسسه‌، یک اتحادیه یا هر واحد قانونی دیگری باشد که منحصراًً به منظور به دست آورند بیمه سازماندهی نشده است. اعضای گروه‌های بزرگتر عموماً بدون اینکه مجبور باشند مدرکی مبتنی بر قابل بیمه شدن «بیمه پذیری» را ارائه دهند. پوشش کسب می‌کنند. طرحهای گروهی هزینه پزشکی عموماً اعضای گروه ، همسران آن ها و هر کودک .وابسته‌ای را تحت پوشش قرار می‌دهد.

پوشش‌های بیمه هزینه پزشکی گروهی به منظور بازپرداخت کامل یا جزیی برای‌طیف وسیعی از هزینه های درمانی که به کارکنان بیمه شده و وابستگان واجد شرایط آنان وارد آمده، ارائه می شود، پوششهای ارائه شده در ‌پاسخ‌گویی‌ به تغییرات تقاضا و تکنولوژی در فرایند تغییر و توسعه ایجاد شده اند.به علت کاهش هزینه های بازاریابی و اداری، بیمه های گروهی عموماً هزینه های کمتری در مقایسه ‌با طرح‌های انفرادی دارا می‌باشند. به عبارت دیگر بیمه درمانی فردی، ترتیبی است که در آن پوشش برای افراد خاصی ارائه می شود که بیمه نامه صرفاً برای او عرضه شده است. بیمه شده باید مدرکی مبنی بر بیمه پذیری را قبل از صدور بیمه نامه ارائه دهد و شرکت‌های بیمه مدارک جداگانه ای برای هر بیمه نامه نگهداری می‌کنند. همانند بیمه های گروهی، بیمه نامه‌های هزینه پزشکی فردی عموماً شامل پوشش خانوادگی می‌گردند.

۱۴-۳-۲ خصوصیات بیمه های گروهی

در مقایسه بیمه های گروهی با سایر شکل‌های صادره بیمه توسط شرکت‌های بیمه خصوصیاتی مشهود است که عبارتند از:

الف – جانشینی صدور گروهی به جای صدور فردی

ب- استفاده از یک قرارداد اصلی^[۸۶]

ج- هزینه اداری پایین

د- انعطاف در طراحی قرارداد

هـ – استفاده از نرخ گذاری تجربی^[۸۷]

الف – صدور گروهی