وبلاگ

در دهه‌ های اخیر، به‌دلیل نارسایی موجود در اقلام تعهدی، عمده تحقیقات پژوهشگران و تمایلات سرمایه‌گذاران به سوی اطلاعات مبتنی بر مبنای نقدی سوق یافته است. جریانهای وجوه نقد از دیدگاه نظری در تمامی ابعاد تصمیم‌گیری، نظیر ارزیابی ریسک مربوط به مقدار و زمان وام، پیش‌بینی میزان اعتبار، ارزشگذاری سهام شرکت و فراهم کردن اطلاعات اضافی برای بازار سهام می‌تواند مفید باشد. در سالهای اخیر، جریانهای وجوه نقد ناشی از فعالیتهای عملیاتی به‌همراه سود، یکی از معیارهای ارزیابی شرکتها تلقی می‌شود. بیشتر مطالعاتی که در زمینه ارتباط بین سود و بازده انجام شده و دوره ای یکساله یا کمتر را در نظر گرفته اند، ارتباط ضعیفی را بین سود و بازده بازار ، گزارش می دهند؛ به بیان دیگر توان توضیحی سود در ارتباط با بازده ضعیف است. در این زمینه می توان به مطالعه« کازنیک و لیو^[۱]»، «وارفیلد و ویلد^[۲]» و «بال و کوتاری^[۳]» اشاره نمود.

لیو مطالعات انجام شده دهه ۱۹۸۰ را در این زمینه جمع آوری و خلاصه می کند و متو جه می شود که در بیشتر مطالعات، ضریب همبستگی بازده و سود بسیار پا یین است و به ندرت به بالای ۱۰ درصد می رسد. نتایج مطالعاتی که در آنها از دیدگاه بلند مدت تری استفاده شده، نشان می دهد که هر چه فاصله اندازه گیری طولانی تر (بلندمدت تر) می شود، ضریب همبستگی بین سود و بازده نیز بهبود یافته و افزایش پیدا می کند. از جمله این تحقیقات می توان به مطالعه لیو(۱۹۸۹)، « ایستون، هریس و اوهلسون هاین^[۴]»(EHO) اشاره نمود.
منطق« ارتباط سود و بازده »در سال ۱۹۶۸ توسط بال و براون ارائه شده است. تیتر « بال و براون^[۵] » عبارت بود از« ارزیابی تجربی ارقام سود حسابداری» و فرضیه صفر آنها چنین بود که: « ارقام سود حسابداری برای سرمایه گذاران بازار سهام مفید نمی باشد.» نتیجه تحقیق آنها به رد فرض صفر منجر شد. خلاصه نتایج حاصل از مطالعه آنها به شرح زیر است:
«مروری اجمالی درباره قیمت سهام در ارتباط با انتشار گزارش سود ، نشان دهنده این مطلب است که اطلاعات منعکس شده در رقم سود بسیار مفید است و جهت تغییر در سود گزارش شده حسابداری نسبت به سال قبل، دارای همبستگی مثبتی همراه با تغییر در قیمت سهام می باشد.» اطلاعات در بازار سرمایه زمانی سودمند خواهد بود که منجر به عکس العمل سرمایه گذاران، از جمله تغییر در قیمت سهام یا تغییر در حجم مبادله سهام شود.
پارادایم اساسی سود و بازده ، فرضیه ای است که بر اساس آن بازار سرمایه در مقابل انتشار اطلاعات مربوطی که در دسترس عموم قرار می گیرد کارآ باشد. فرضیه بازار کارامد به سرعت واکنش اوراق بهادار بازار سرمایه نسبت به اعلان اطلاعات جدید اشاره دارد. تعریف کارایی بازار عبارت است از اینکه:
بازار سرمایه، اطلاعات در دسترس را بطور کامل منعکس می کند.
قیمت های بازار فوراً نسبت به اطلاعات جدید واکنش نشان می دهند. به بیان دیگر ، اطلاعات جدید به سرعت بر قیمت اوراق بهادار اثر می گذارد.
مفاهیم فرضیه بازار کار آ محققان را قادر می سازد تا به بررسی این موضوع بپردازند که آیا بین سود حسابداری و قیمت سهام ارتباطی وجود دارد؟ و آیا اطلاعات منعکس در سود حسابداری برای سرمایه گذاران مفید می باشد ؟ مطالعه در زمینه پارادایم سود و بازده ، نیازمند مدلی است تا به کمک آن قیمت سهام به سود حسابداری ارتباط داده شود . بیشتر مطالعات رسماً مدلی ر ا که در آن بازده به سودارتباط داده شود، ارائه نمی دهند. اما این ارتباط در مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای مورد توجه قرار گرفته است.
به منظور درک ارتباط بین سود و بازده ، لازم است تا مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای را به صورت مدل قیمت گذاری بنویسیم. این مدل به توضیح دو مطلب کمک می کند؛ نخست اینکه ؛ چرا محققان از نتایج مطالعات بال و برآون که در زمینه ارتباط بین سود و بازده بدست آ مده، استفاده می کنند؛ دوم اینکه چرا تصور می شود ارقام حسابداری ، انتقال دهنده اطلاعات به بازار هستند. مدل ارزیابی قیمت گذاری چند دوره ای به شرح زیر است:
بازده معمولاً از دو بخش تشکیل می شود:
– سود نقدی: یکی از مهم ترین اجزاء بازده، سودی است که به صورت جریانات نقدی دورهای سرمایه گذاری است و می تواند به شکل بهره یا سود تقسیمی باشد. ویژگی متمایز این دریافت ها، این است که منتشر کننده، پرداخت هایی را به صورت نقدی به دارنده اوراق پرداخت می کند.
-سود سرمایه: دومین جزء مهم بازده، منفعت سرمایه است که ناشی از اختلاف بین قیمت خرید و قیمت زمان فروش است (لشکری و دیگران،۱۳۸۸،ص۱۶۱).
هدف اصلی سرمایه گذاران از سرمایه گذاری در سهام شرکت ها افزایش ثروت است که این امر از طریق کسب بازده سهام محقق می گردد.بنابراین ارزیابی بازده سهام شرکت های مختلف،مهمترین مساله ای است که سرمایه گذاران در بازار سرمایه با آن مواجهند (تهرانی و فنی اصل،۱۳۸۶،ص۲۱).
۱-۳ ضرورت انجام تحقیق