وبلاگ

• • • تمرین بیشر برای رسیدن به حد تسلط: چند رسانه ای چون یک معلم صبور و شکیبا عمل می‌کند و با فراهم آوردن فرصت تکرار و تمرین به یادگیری هرچه بهتر مهارت ها کمک می‌کند.

  

• • تسهیل مشارکت میان دانش آموزان: برخی از چند رسانه ای ها طوری طراحی می‌شوند که نیازمند وجود مشارکت میان یادگیرندگان است.

  

• • کمک به دانش آموزان برای ایجاد ارتباط بین مفاهیم: آموزش و یادگیری مفاهیم در صورتی که به ایجاد ارتباط بین مفاهیم منجر نشود، نمی تواند به ایجاد شناخت در یادگیرنده کمک کند. چند رسانه ای، فرصتی برای ارتباط بین مفاهیم در اختیار یادگیرندگان قرار داده، فهم اصول و قواعد را آسان می‌کند.

• • انعطاف پذیر بودن در مقابل نیاز یادگیرندگان: برنامه های چند رسانه ای شاخه ای یا غیر خطی می‌توانند مطابق با نیازهای یادگیرندگان، آنان را در موقعیت های مناسب قرار دهند.

• • برقراری تعامل و رابطه دو سویه با کاربر: عنصر تعامل، ویژگی مهم چند رسانه ای است. ولف گرام^[۳۴] (۱۹۹۴) بیان می‌کند که افراد فقط ۱۵ درصد از انچه را که می شنوند و ۲۵ درصد از آنچه را که می بینند به خاطر می آورند، حال آنکه ۶۰ درصد از آنچه را که با آن تعامل داشته اند به یاد می آورند.

• آموزش مفاهیم انتزاعی: مفاهیم انتزاعی پیچیده برای دانش اموزان دشوار است. اشکال گرافیکی، و شبیه سازی ها در بسیاری از مواقع یادگیری این مفاهیم را آسان می‌کند(رضوی، ۱۳۸۶، ص ۲۸۲).

۲-۲-۱۹- نظریه شناختی یادگیری چند رسانه ای

سه فرضیه اساسی درباره نظریه شناختی یادگیری چندرسانه ای مطرح شده است که عبارتند از:

۱) مفروضه کانال دوگانه: طبق این فرضیه انسان ها مطالب شنیداری و دیداری را جداگانه مورد پردازش قرار می‌دهند. اگرچه فراگیران در صورت برخوردار بودن از منابع شناختی لازم قادر خواهند بود که این اطلاعات را به نحوی که در کانال دیگر قابل پردازش باشند تغییر دهند.

۲) مفروضه ظرفیت محدود^[۳۵]: طبق این فرضیه میزان اطلاعاتی که افراد می‌توانند هر بار در هر یک از کانال ها پردازش کنند محدود است. سوئلر^[۳۶] و چندلر در سال ۱۹۹۹ به بررسی تمایزهای موجود بین منابع شناختی افراد در حین یادگیری مبادرت کردند. بار شناختی درونی به میزان دشواری مطالب ارائه شده بستگی دارد بار شناختی بیرونی به شیوه طراحی پیام های آموزشی بستگی دارد (سوئلر و چندلر^[۳۷]، ۱۹۹۹).

۳) مفروضه پردازش فعال^[۳۸] : انسان‌ها به منظور ایجاد بازنمایی های ذهنی و منسجم از تجارب محیط اطراف خود، در فرایند پردازش شناختی، نقش فعال دارند. دقت، سازماندهی اطلاعات ورودی و تلفیق اطلاعات ورودی با دانش موجود، از جمله فرایندهای شناختی فعال محسوب می شود. دو مورد بسیار مهم در طراحی چندرسانه ای ها باید در نظر گرفته شود: ۱) مطالب ارائه شده، باید دارای ساختاری منسجم باشند. ۲) پیام، باید فراگیر را در چگونگی ترسیم و ایجاد چنین ساختاری هدایت کند (مایر،۲۰۰۱، ترجمه موسوی، ۱۳۸۴، ص ۵۸).

۲-۲-۲۰- اصول طراحی مبتنی بر یادگیری چند رسانه ای

هفت اصل طراحی مبتنی بر پروژه «یادگیری چندرسانه ای» مایر (ترجمه موسوی، ۱۳۸۴) مطرح شده است در ذیل می‌آید:

۱)اصل چندرسانه ای^[۳۹]: یادگیری فراگیران از کلمات و تصاویر بهتر از کلمات صرف است. ارائه همزمان تصاویر و کلمات این فرصت را در اختیار فراگیران قرار می‌دهد تا به ایجاد الگوهای ذهنی کلامی و تصویری و برقراری ارتباط بین آن ها بپردازند.

۲)اصل مجاورت فضایی^[۴۰] : یادگیری فراگیران از کلمات و تصاویر هنگامی بهتر خواهد بود که آن ها در مجاورت یکدیگر بر روی صفحه کاغذ یا رایانه ظاهر شوند. زیرا لازم نیست فراگیران برای کاوش تصاویر و کلمات مرتبط، از منابع شناختی خود استفاده کنند.

۳) اصل مجاورت زمانی: ارائه همزمان کلمات و تصاویر منجر به یادگیری بهتر فراگیران خواهد شد. ارائه همزمان، بخش های مرتبط انیمیشن و گفتار، این فرصت را در اختیار فراگیر قرار می‌دهد تا بازنمایی های ذهنی کلمات و تصاویر ارائه شده را به طور همزمان در حافظه فعال خود نگه دارد و در نتیجه ارتباط ذهنی بین این بازنمایی های کلامی و دیداری برقرار سازد.

۴) اصل انسجام^[۴۱] : حذف کلمات، تصاویر و اصوات اضافی و غیرضروری منجر به یادگیری بهتر فراگیران خواهد شد.

۵) اصل چگونگی وجه حسی^[۴۲] : یادگیری فراگیران از انیمیشن و گفتار بهتر از انیمیشن و متن نوشتاری است. یعنی هنگامی که کلمات موجود در یک پیام چندرسانه ای در قالب متون گفتاری ارائه می‌شوند، یادگیری فراگیران به مراتب بهتر خواهد بود.

۶) اصل افزونگی^[۴۳] : یادگیری فراگیران از انیمیشن و گفتار بهتر از انیمیشن، گفتار و متن نوشتاری است. هنگامی که کلمات و تصاویر هر دو به صورت دیداری ارائه می‌شوند، کانال دیداری دچار اضافه بار شناختی خواهد شد.

۷)اصل تفاوت‌های فردی^[۴۴] : تأثیر اصول طراحی بر فراگیران کم معلومات و فراگیرانی که از توانایی فضایی بالا برخوردارند، بیشتر است(مایر ۲۰۰۱، ترجمه موسوی،۱۳۸۴، ص۲۱۸).

۲-۲-۲۱- تدریس چیست؟

تدریس عبارت است از تعامل یا رفتار متقابل معلم و شاگرد، بر اساس طراحی منظم و هدف دار معلم برای ایجاد تغییر در رفتار شاگرد. این تعریف دو ویژگی خاص برای تدریس مشخص می‌کند:

1. 1. وجود تعامل یا رابطه متقابل بین معلم و شاگرد؛

1. هدف دار بودن فعالیت های معلم.

‌بنابرین‏ به فعالیت های پراکنده و یک جانبه ی معلم که هیچ گونه تغییری در شاگردان ایجاد نکند، تدریس گفته نمی شود.

تدریس مفاهیم مختلفی را در بر می‌گیرد، مانند نگرش ها، گرایش ها، باورها، عادت ها و شیوه های رفتار و به طور کلی، انواع تغییراتی که می‌خواهیم در شاگردان ایجاد کنیم. تغییر در زمینه‌های فوق نه تنها از نظر مشخصات متفاوت است، بلکه فرایند های یادگیری متناسب با آن ها نیز با هم متفاوتند؛ مثلاً تدریس در زمینه ی تغییرات عاطفی با تدریس در زمینه‌های شناختی یا روانی ­­– حرکتی یکسان نیست(شعبانی ، ۱۳۸۴، ص ۱۰۴).

از نظروکیلیان(۱۳۸۵، ص ۵) تدریس عبارت است از فعالیت های که جهت ایجاد تغییر در رفتار یادگیرنده از جانب معلم طرح ریزی می‌شوند این فعالیت ها بین معلم و یک یا چند گیرنده به صورت رابطه ی متقابل صورت می‌گیرد.

۲-۲-۲۲- روش تدریس چیست؟

در اینجا روش در مقابل واژه لاتینی « متد » به کار رفته شده است، و واژه متد در فرهنگ فارسی معین و فرهنگ انگلیسی به فارسی آریانپور، به روش، شیوه، راه، طریقه، طرز و اسلوب معنی شده است. به طور کلی « راه انجام دادن هر کاری » را روش گویند. روش تدریس نیز عبارت از راه منظم، با قاعده و منطقی برای ارائه درس می‌باشد(صفوی، ۱۳۷۸، ص ۹۱).

۲-۲-۲۳- الگوهای تدریس

۲-۲-۲۳-۱- الگوی تدریس چیست؟