وبلاگ

«هنری لینک^[۱] در کتاب «بازگشت به ایمان» اظهار می‌دارد: در نتیجه تجربه طولانی خود در اجرای آزمون‌های روانی، ‌به این مطلب پی برده ام که مؤمنان، دارای شخصیتی قوی و بهتر از افراد بی ایمان هستند. توین بی^[۲] معتقد است بحرانی که بیش­تر اروپائیان و امریکائیان در قرن حاضر دچار آن ‌شده‌اند، اساساً به فقر معنوی آنان باز می‌گردد. او عقیده دارد تنها راه درمان این فروپاشی اخلاقی که دنیای غرب گرفتار آن است، بازگشت به دین و معنویت می‌باشد» (پناهی، ۱۳۸۴، ص ۱۶۰).

««بِک» یکی از روانشناسان معروف می­گوید: تصوّر خطرهای قریب­الوقوع که در زیربنای اعتقادات مبتلایان به اضطراب قرار دارد، باعث این بیماری شده است، به همین سبب اگر این افراد بخواهند خود را از احساسات اضطرابی فراگیر رها سازند، باید این اعتقادات و باورها را تغییر دهند؛ از این رو «بک» با بهره گرفتن از همین روش، یعنی تغییر باورهای بیماران به درمان آن ها می­پرداخت و بیمار وقتی به نادرست بودن افکار و باورهای خود پی می‌برد، کمتر دچار اضطراب فراگیر می شد» (همان، ص ۳۶). در بینش اسلامی، هر چه شناخت انسان از پدیده ­های مرتبط با خود کامل‌تر و دقیقتر باشد، کمتر دچار سردرگمی و اضطراب می‌گردد و به وجود آمدن باورهای دقیق و صحیح از «خدا»، «انسان»، «دنیا» و «مرگ» می‌تواند انسان را به آرامش درونی و دور شدن از سردرگمی و اضطراب در زندگی برساند (پناهی، ۱۳۸۴). «ایجاد دگرگونی در تلقّی افراد از جمله لوازم قطعی تغییر رفتارها و اعمال آن هاست. زیرا نوع تلقّی و به عبارت دیگر نحوه ارزیابی امور، یکی از مبانی مؤثر در نوع رفتار و اعمال است… بینش نوعی آگاهی عمیق و گسترده است و از این رو آدمی را با واقعیت مورد نظر کاملاً در می پیوندد، امّا اصل آگاهی ممکن است سطحی و کم دامنه و لذا گمراه­کننده باشد. بر این اساس، خداوند گاه منحرفان را موصوف به «آگاهی» (علم) می­داند، اما همواره «بینش» (بصیرت) را از آن ها منتفی دانسته است. در قرآن هم، روش «اعطای بینش» مورد تصریح قرار گرفته است: قَدْ جَاءکُم بَصَآئِرُ مِن رَّبِّکُمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ عَمِیَ فَعَلَیْهَا، به راستی بینش هایی از نزد پروردگار شما برایتان آمده است. پس هر که در پرتو آن بینا شود، به سود خود چنین ‌کرده‌است و هر که کوری ورزد، به زیان خود عمل ‌کرده‌است… (انعام: ۱۰۴)» (باقری، ۱۳۸۷، ص ۱۰۴).

رفیعی مترجم کتاب «سیر آرای تربیتی در تمدن اسلامی» در رابطه با اعتقاد شیعه ‌در مورد علم امامان می‌گوید: «شیعه امامت علی علیه السلام و یازده فرزند او را منصبی الهی می‌داند که رسول خدا به آن تصریح فرموده است. یکی از ویژگی های امامان معصوم علیهم السلام احاطه آنان بر علوم الهی است، … امامان علیهم السلام در احاطه بر علوم … از هر رطب و یابسی در قرآن آگاه بوده اند. امامان علیهم السلام علوم الهی را آن مایه که لازم بوده است به شیعیان می آموختند و به آموزش علوم اهلبیت علیهم السلام به شیعیان بسیار اهتمام داشتند … » (۱۳۸۷، ص۴۵). ‌بنابرین‏ ائمه اطهار علیهم السلام که شاگردان بر حق مکتب معرفتی قرآن کریم می‌باشند و از چشمه زلال معارف الهی قرآن نوشیده اند، در قالب بیان ادعیه، انسان ها را به بینش هایی می رسانند که منجر به «بینایی» (بصیرت) آن ها خواهند شد و «سود» (رسیدن به کمال) آنان را در پی خواهد داشت. باقری (۱۳۸۷) بینش هایی را که در قرآن برای برداشت صحیح انسان ها از امور مطرح شده است را در پنج مورد بیان می کند:

الف- بینش ‌در مورد جهان هستی

ب- بینش ‌در مورد دنیا

ج- بینش ‌در مورد حقیقت انسان

د- بینش ‌در مورد تاریخ انسان

هـ – بینش ‌در مورد مرگ و پس از مرگ