وبلاگ

در کل می توان ادعا کرد که علی رغم این که اتخاذ تدابیری جهت تأمین حمایت از پاتنت، علایم تجاری، کپی رایت و جلوگیری از رویه های فریبنده مورد توجه قرار گرفته اما با این وجود، گات ۱۹۴۷ چندان به موضوع حقوق مالکیت فکری نپرداخته و تنها ‌به این حداقل های غیر قابل انکار اکتفا کرده بود. این در حالی است که گروهی مدعی آن بودند که اساساً گات نمی بایستی ‌به این حقوق توجهی می کرده^[۱۶] ولی با همه ی این ها شاهد آن هستیم که در چارچوب گات، حمایت هایی از حقوق مالکیت فکری انجام گرفته و دلیل بارز آن، رسیدگی به اختلاف بین کانادا و ایالات متحده برای اولین بار در خصوص جنبه‌های تجاری حقوق مالکیت فکری در هیئت حل و فصل اختلافات گات می‌باشد.^[۱۷] در کل، برای حمایت از مالکیت های فکری، سه روش حقوقی به شرح ذیل وجود دارد:^[۱۸]

بند اول : شیوه ی ملی و داخلی

در این شیوه، مسئولیت حمایت و حفاظت از مالکیت فکری، به سازمان های ملی و یا تصویب قوانین و مقررات داخلی محول می شود. برای نمونه در کشور ما می توان به قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۱/۱۰/۱۳۴۸ و قانون ثبت علایم و اختراعات مصوب ۱/۴/۱۳۱۰ و غیره اشاره نمود.

بند دوم : شیوه ی منطقه ای

در این روش، موافقت نامه هایی که در یک منطقه ی معین، میان کشور ها منعقد گردیده اند، مورد توجه است. از جمله ی این موافقت نامه های منطقه ای می توان از کنوانسیون اروپایی حقوق ناشی از ثبت اختراع مصوب ۱۹۷۳ و غیره یاد کرد.

بند سوم : شیوه ی بین‌المللی

در این طریق، مقررات موافقت نامه های بین‌المللی که در این زمینه منعقد گردیده اند، مورد توجه قرار می- گیرد. مثلاً مهم ترین موافقت نامه های مربوط با این زمینه عبارتند از: کنوانسیون پاریس ۱۸۸۳ مربوط به حمایت از مالکیت های صنعتی یا کنوانسیون برن ۱۸۸۶ درباره ی حمایت از آثار ادبی و هنری و غیره.

گفتار دوم : اهمیت حمایت از حقوق مالکیت فکری و پیامد های تجاری آن

در مسیر نمود اهمیت روز افزون حمایت از حقوق مالکیت فکری، شاید بتوان اندیشه ی «انیشتین»^[۱۹] را که تصور را مهم تر از دانش می‌دانست، نقطه ی عطفی در این خصوص دانست، چرا که مالکیت فکری بر قدرت تصور و خیال مبتنی است. وی چنین ابراز داشت که سر چشمه ی پیشرفت شخصی، فرهنگی و اقتصادی، توانایی ایستادن بر پایه های دانش مورد قبول موجود و نگاه به ورای مرز های کشف است.^[۲۰] وایپو بر این باور است که مالکیت فکری، امری بومی برای تمام مردم و مرتبط با تمام اعصار و فرهنگ ها و به لحاظ تاریخی مؤثر در پیشرفت جوامع است. علی رغم این که برآورد های منتشر شده در خصوص درآمد های از دست رفته ی صنایع در نتیجه ی نقش نقض حقوق مالکیت فکری، بسیار گوناگون هستند، ولی هیچ تردیدی نیست که استفاده ی غیر مجاز از مالکیت های فکری خسارات قابل ملاحظه ای را در پی می آورد. هر چند که تنها تا چند دهه ی گذشته، عواقب سوء این قبیل تخطی ها، عمدتاًً محدود به تجارت داخلی بوده ولی در دنیای معاصر، حمایت از حقوق مالکیت فکری، ابعاد گسترده و غیر قابل اجتنابی یافته است که حمایت های فراتر از نظام کنونی سازمان جهانی مالکیت معنوی را می طلبد. در فاصله سال های ۱۹۶۵ تا ۱۹۹۲ سهم محصولات متضمن مالکیت فکری در تجارت جهانی از ۱۱ درصد به ۷۳ درصد افزایش یافته است. حمایت از حقوق مالکیت فکری نه تنها به حمایت از جنبه‌های تجاری این حقوق در سطح بین الملل می پردازد بلکه چارچوبی برای رفع اصطکاک تجاری میان کشور ها تلقی می شود. اکنون به طور گذرا ‌به این موارد اشاره خواهیم داشت:

بند اول : تشویق فعالیت های خلاقانه

بدون تردید با توجه به ارزشی که می بایست برای تلاش ها و زحمات انسان قائل بود، تعهد سنگینی برای جامعه ی انسانی در خصوص قدر دانی از مخلوقات ذهنی انسان که می‌توانند منشاأ اثر در پیشرفت علمی و فرهنگی حیات بشری باشند، به بار می‌آید. شاید بتوان اصلی ترین هدف اجتماعی از حمایت حقوق مالکیت فکری را در تشویق آثار خلاقانه ای که افراد انسانی به خصوص در حوزه کپی رایت و حقوق مرتبط آن پدید می آورند، یافت. البته این انگیزه در حوزه های دیگری مثل پاتنت، طرح صنعتی و غیره نیز قابل مشاهده است.^[۲۱]

بند دوم : حمایت از ابداعات فنی