وبلاگ

متغیرهای زیادی درافزایش تاب آوری ممکن است دخیل باشند که از جمله آن می توان به نگرش مذهبی و شیوه های فرزندپروری اشاره کرد.درهمین رابطه،نتایج تحقیقات دوبینس^[۱۷] (۲۰۰۶)،برومند نسب (۱۳۷۳)،مهر افروز (۱۳۷۸) و پور عبدلی و همکاران (۱۳۸۷) نشان می‌دهد والدینی که انتظارات درونی بیشتری از فرزند خود داشته و از نظر سطح پاسخگو بودن (گرمی، پذیرش و تعهد) و درخواست کنندگی(کنترل و نظارت) در سطح بالایی باشند و به شیوه اقتدار منطقی با فرزندان خود رفتار نمایند، فرزندانشان دارای کنترل درونی می‌شوند.این پژوهش با هدف پاسخ گویی ‌به این سوال اساسی انجام شده است که آیادانش آموزان با بهره گیری ازشیوه فرزند پروری مناسب وداشتن نگرش مذهبی قوی ،می تواندتاب آوری وسازگاری بهتری در مقابل مسائل استرس زای زندگی از خود نشان دهند؟

۱-۲- اهمیت وضرورت تحقیق:

واژه تاب آوری را می توان به صورت توانایی بیرون آمدن از شرایط سخت یا تعدیل آن تعریف نمود. در واقع تاب آوری ظرفیت افراد برای سالم ماندن و مقاومت و تحمل در شرایط سخت و پر خطر است که فرد نه تنها بر آن شرایط دشوار فائق می شود بلکه طی آن و با وجود آن قوی تر نیز می‌گردد . پس تاب آوری به معنای توان موفق بودن، زندگی کردن و خود را رشد دادن در شرایط دشوار (با وجود عوامل خطر) است. خانواده به دلیل نقش تربیتی وفرهنگی خود در پرروش انسان های متفکر، آگاه وبالنده نقش بسیار مؤثری می توانددراین زمینه ایفا کند.اگر ابعاد این نهاد تربیتی به درستی تحلیل شود معلوم می‌گردد که سلامت ‌و پویایی جامعه به سلامت ‌و پویایی خانواده ارتباط دارد(ملکی،۱۳۸۵).

یکی دیگرازعوامل تأثیرگزار درتاب آوری،اعتقادات دینی ونقش مذهب است.بسیاری ‌از پژوهش ها نشان می‌دهد اصول مذهبی ارتباط مثبت ومعنی داری باسلامت جسمانی و روانی افراد دارد وداشتن نگرش مذهبی،افزایش عواطف مثبت مانند امید وخوش بینی واحساس داشتن تکیه گاهی ایمن ‌و قدرتمند وحمایت کننده درموقعیت های دشواربرای افراد رابه دنبال دارد( آینثورث^[۱۸]،۱۹۷۸).

انجام این تحقیق می‌تواند اطلاعات ارزنده ای در اختیار مسئولین و برنامه ریزان آموزش و پرورش قرار دهد و با توجه به اینکه چنین تحقیقی در استان هرمزگان انجام نشده است اهمیت آن را دو چندان می‌کند. ازطرفی نتایج این تحقیق می‌تواند مسئولان و برنامه ریزان را یاری دهد تا بتوانند زمینه لازم جهت فراگیری روش صحیح تربیت فرزندان را به والدین ونیزراه های افزایش معنویت را دردانش آموزان آموزش دهند.

تاب آوری وسلامت روانی افراد جامعه یکی از مهمترین و عینی‎ترین معیارها برای بررسی و ارزیابی کارایی نظام‌های تربیتی است.از طرفی دانش‎آموزان بزرگترین سرمایه های انسانی در هر جامعه به حساب می‎آیند؛داشتن نیروی انسانی کارآمد که ازسلامت روانی برخوردار است،می‌تواند چرخ های پیشرفت و توسعه را به حرکت در آورند.

آنچه تحقیق حاضر را ضروری می‌سازد آن است که شهرستان رودان در مسیرترانزیت قاچاق مواد مخدربه داخل کشورقراردارد و شمار افراد مبتلا به مشکلات ناشی ازمواد مخدر از جمله اعتیاد،فروپاشی بنیان خانواده های قربانی مواد مخدر،ایدز و آمارطلاق در این شهرستان روبه افزایش است،پس شناخت وآموزش راه ها وعوامل مؤثردر افزایش تاب آوری در افراد و خصوصاً نسل آینده جامعه ضرورت دوچندانی دارد.

اهداف پژوهش

هدف اصلی:

هدف کلی:بررسی رابطه بین شیوه های فرزندپروری ونگرش مذهبی با تاب آوری دردانش آموزان مقطع متوسطه دوم

اهداف فرعی

۱-بررسی رابطه بین نگرش مذهبی وتاب آوری دانش آموزان مقطع متوسطه دوم

۲- بررسی رابطه بین شیوه های فرزند پروری وتاب آوری دانش آموزان مقطع متوسطه دوم

فرضیه های پژوهش

فرضیه اصلی

فرضیه کلی: بین شیوه های فرزندپروری ونگرش مذهبی با تاب آوری دردانش آموزان دختروپسرمدارس نمونه دولتی مقطع متوسطه دوم رابطه وجود دارد

فرضیه های فرعی:

۱- بین نگرش مذهبی وتاب آوری دانش آموزان رابطه وجود دارد

۲-بین شیوه های فرزند پروری وتاب آوری رابطه وجود دارد

تعریف متغییر ها :

تعاریف مفهومی

شیوه های فرزندپروری:روش هایی که والدین برای تربیت فرزندان خود به کارمی گیرندوبیانگرنگرش هایی است که آن ها نسبت به فرزندخوددارندو همچنین دارای معیارهاوقوانینی است که برای فرزند خویش وضع می‌کنند(سرکاری فر،۱۳۹۱).

نگرش مذهبی: نگرش مذهبی باور هایی را در بر می‌گیرد که انتظار می رود پیروان آن دین به آن اعتقاد داشته باشندودرهمه ادیان الهی داشتن نگرش مذهبی یعنی این که خداوندرابه عنوان منبع ومبنای امنیت افراد درشرایط استرس زا وشرایط روانی دانست(فقیهی و همکاران،۱۳۸۶).

تاب آوری:به طورکلی واژه تاب آوری به عوامل و فرآیندهایی اطلاق می شود که خط سیر رشد را از خطر به رفتارهای مشکل زا و آسیب روان شناختی قطع کرده و علی رغم وجود شرایط ناگوار، به پیامد های سازگارانه منتهی می‌شوند(هاشمی،۱۳۹۰).

تعاریف عملیاتی

شیوه های فرزند پروری:نمره ای که دانش آموزان ‌دختر و پسرمقطع متوسطه دوم ازپرسش نامه شیوه های فرزند پروری بامریند(۱۹۹۱) کسب می‌کند.

نگرش مذهبی:عبارت است از نمره ای که دانش آموزان ‌دختر و پسرمقطع متوسطه دوم ازپرسش نامه سنجش نگرش های مذهبی مسلمانان توسط سراج زاده(۱۳۷۷)، که ‌بر اساس مدل گلاک وستارک(۱۹۶۵)،با اسلام شیعی تطبیق ومتناسب شده است کسب می‌کند.

تاب آوری: عبارت است ازنمره ای که دانش آموزان ‌دختر و پسرمقطع متوسطه دوم ازپرسش نامه تاب آوری کانرودیویدسون(۲۰۰۳)،کسب می‌کند

فصل دوم

پیشینه پژوهش

مقدمه:

بخش اول: گستره ومبانی نظری مسأله مورد پژوهش

بخش دوم: بررسی پیشینه مطالعاتی

در بخش اول که گستره نظری مسأله مورد پژوهش را در بر می‎گیرد، پژوهشگر سعی دارد پیشنه نظری مسأله مورد پژوهش را مطرح نماید. ابتدا به تاب آوری واهمیت آن و سپس به نگرش مذهبی وشیوه های فرزندپروری والدین پرداخته می‎شود و درادامه به رابطه بین این عوامل اشاره می‎شود. و در بخش دوم به بررسی پیشینه مطالعاتی پژوهش حاضر پرداخته می‎شود.