وبلاگ

ج-پرورش نیروی متخصص در عرصه های مختلف

د-ارائه خدمات علمی و پژوهشی به جامعه(مدرس هاشمی،۱۳۹۱).

در زمینه اهداف آموزش عالی ،نظرهای متعددی مطرح شده که همه آن ها بیانگر نوعی تفکر و بینش ‌در مورد آموزش عالی به طور عام، و دانشگاه به طور خاص است(فروغی ابری،یارمحمدیان،طرقی، ۱۳۸۳،صص:۸۶-۸۵).

تقی پور ظهیر(۱۳۷۰)پنج نقش عمده را برای آموزش عالی قائل شده است:

• • تربیت دانشمندان،پژوهشگران و مدیران به منظور نوسازی جامعه در حال تحول.

• • تربیت نیروی انسانی متخصص برای دنیای کار در بخش های گوناگون.

• • ارائه خدمات علمی و فنی از طریق آموزش های ضمن خدمت متناسب با نیاز بزرگسالان و جامعه.

• • فراهم نمودن امکان آموزش مستمر برای دانش آموختگان از طریق ارائه دوره های آموزش تکمیلی.

• انتقال میراث فرهنگی به نسل جوان که موجب ایجاد مهارت ها و عادات تفکرانتقادی در آن ها شد.

پازارگادی(۱۳۸۱)‌در مورد اهداف و رسالتهای آموزش عالی نوین می‌گوید:مأموریت‌ دانشگاه همان وظیفه ای است که دانشگاه در جهان معاصر به عهده دارد اما اهداف دانشگاه آن هدفهایی است که دانشگاه در جهان معاصر به عهده دارد اما اهداف دانشگاه آن هدف هایی است که دانشگاه می‌خواهد به آن برسد.این اهداف با توجه به نقش نوین آن ها عبارتند از:

۱٫پاسخ گویی به نیازهای جامعه.

۲٫کمک به پیشبرد و سرعت بخشیدن به فرایند توسعه فرهنگی ،اجتماعی و اقتصادی کشور.

۳٫تربیت نیروی انسانی متخصص مورد نیاز جامعه.

۴٫برقراری ارتباطات علمی،فرهنگ سیاسی،اقتصادی در سطح جهان و منطقه با سایر مراکز علمی و دانشگاه ها.

۵٫تولید و توسعه و نشر دانش و فرهنگ کشور.

از آنجایی که دانشگاه ها مجریان آموزش عالی محسوب می‌شوند،دیدگاه های بیان شده در باره اهداف و نقش و وظایف دانشگاه،ما را ‌به این نکته واقف می‌سازد که رسالت های اساسی دانشگاه که عمدتاً شامل آموزش ،پژوهش،انتشارات و ایجاد فرهنگ مکتوب،ارائه خدمات علمی و مشاوره ای به جامعه و تولید دانش و رشد حرفه ای است و عوامل مؤثر در پویایی دانشگاه ها،شامل دانشجو،هیئت علمی،‌گروه‌های آموزش،و منابع و امکانات خواهد بود.(فروغی ابری،احمد علی ،یار محمدیان،محمد حسین طرقی،جعفر،۱۳۸۳،صص:۸۶-۸۵).

رسالت آموزش عالی،بنیاد همه فعالیت ها و جهت گیری های این نهاد عظیم اجتماعی است. آغاز هزاره جدید دستخوش تحولی بنیادین در مسیر اخلاق گرایی و تعالی انسان و جامعه است. مطالعه و تحقیق درباره آموزش عالی، یا شاخه ای مستقل در مطالعات اجتماعی و یا تنها مبحثی در میان جریان ها و شاخه های علوم اجتماعی است.(فولتون^[۳۸]،۱۳۷۶).در یک طبقه بندی،رسالت های کلاسیک آموزش عالی در شش مقوله زیر طبقه بندی شده است.(پازارگادی،۱۳۷۸،ص ۱۶)

• • رسالت آموزش عالی در ارتباط با آرمان ها و نظام ارزشی جامعه

• • رسالت آموزش عالی در امر تربیت نیروی انسانی متخصص مورد نیاز کشور

• • رسالت آموزش در امر تولید و غنابخشی به دانش و فرهنگ کشور

• • رسالت آموزش عالی در جهت تسریع و تسهیل فرایند توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور

• • رسالت آموزش عالی در خصوص برقراری و گسترش ارتباط متقابل بین دانشگاه و مؤسسات آموزش عالی و دیگر بخش های فرهنگی،علمی، صنعتی،اقتصادی و خدماتی کشور

• رسالت آموزش عالی در ایجاد و تسهیل در برقراری روابط علمی،فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در سطح منطقه و جهان

کمتر از دو دهه است که دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی به تدوین رسالت خود تمایلی فزاینده نشان داده‌اند،به گونه ای که اکنون بخشی از اغلب پایگاه های اطلاع رسانی مؤسسات آموزش عالی به بیان رسالت اختصاص یافته است.(نوروز زاده، فتحی واجارگاه،۱۳۸۷ ،صص۸-۷).

با وجود این، هنوز رسالت آموزش عالی جایگاه بایسته خود را در مدیریت و برنامه ریزی های مربوط به آموزش عالی پیدا نکرده است؛ به عنوان نمونه، شاخص های ارزیابی و اعتباربخشی آموزش عالی،در اغلب مقالات و کتاب هایی که در سال های اخیر در این زمینه نوشته شده،از رسالت ریشه نگرفته اند.(پازارگادی،۱۳۷۸؛ بازرگان،۱۳۷۷؛ خلیجی،۱۳۷۶؛حسینی نسب،۱۳۷۲)

صاحب نظران زیادی (بازرگان ،۱۳۷۴ ؛عارفی ،۱۳۸۴؛جاودانی ،۱۳۷۹؛ شریعتمداری،۱۳۷۷،۱۳۸۱،۱۳۸۲ ) درباره اهداف آموزش عالی اظهار نظر کرده‌اند که در ذیل خلاصه ای از آن ها فهرست وار آمده است:

• • کمک به تحقق هدف های اجتماعی و فراهم آوردن فرصت های برابر دسترسی به آموزش عالی.

• • برآوردن تقاضای اجتماعی برای آموزش عالی متناسب با ویژگی ها،انگیزه ها ،انتظارات و تحصیلات افراد ،پرورش توانایی‌های بالقوه شهروندان و تسهیل فرایند یادگیری مستمر.

• • پرورش نیروی انسانی متخصص مورد نیاز توسعه کشور و کمک به حل مسائل جامعه.

• • پیشبرد مرزهای دانش و تولید دانش نو

• • محافظت و انتقال میراث فرهنگی.

• • تربیت معلم و محققان آینده.

• • تلاش در جهت پاسخ به نیازهای جامعه.

• • ارائه آموزشی که افراد را قادر می‌سازد در دنیای امروز متخصصان شایسته ای باشند.

• • مساعدت و یاری به دانشجو برای سازمان دادن به تجربیاتش و کسب ادراک و مهارت ها و نگرش ها یی که او را برای دست یابی به یک زندگی رضایت بخش یاری می‌دهند.

• • ایجاد هوشیاری در افراد نسبت به همه جنبه‌های محیط زندگی انسان.

• • ایجاد نگرش و آمادگی در افراد برای کسب آموزش مداوم.

• • پرورش مهارت در استدلال و کنجکاوی افراد.

• • پرورش توانایی برقراری ارتباط اجتماعی در افراد.

• • جستجوی حقیقت و گسترش دانش.

• • ایفای نقش حیاتی و اصلی در حل معضلات جامعه از جمله مسائل فقر،گرسنگی و بیماری.

• • پرورش نیروی انسانی متخصص.

• • تدریس یا آموزش ،پژوهش و خدمات.

• • فراهم آوردن فرصت ها برای یادگیری مادام العمر.

• • کمک به فهم و تفسیر ،حفظ و ترویج فرهنگ های ملی و منطقه ای،بین‌المللی در چارچوب توجه به کثرت گرایی و تنوع فرهنگی.

• • کمک به حفظ ارزش های انسانی و اخلاقی،صلح،عدالت،آزادی و …..

• • مشارکت در توسعه و بهبود آموزش در تمامی سطوح.

• تقویت نگرش نقادانه،خلاق و دور اندیشانه،و تحلیل مداوم گرایش ها ی جدید اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی،سیاسی و ایجاد جو پیش‌بینی،آینده نگری و پیشگیری (نوروز زاده ، فتحی واجارگاه ،۱۳۸۷: ۱۰-۸).

۲-۱۷- رسالت ها و نقش های آموزش عالی