این چیه؟ یک دفتر پاره‌پاره / نقاشی‌های خواهرم ستاره
یک موش چاق بدون پا / کشیده گلی که رنگ قرمزش پریده
گربه او طفلکی بی دم شده / خروس او تاج سرش گم شده
دفتر خط‌خوردهنیمه‌کاره / خدا دلش گرفته از ستاره ( رحمان دوست ، ۱۳۸۵ : ۶-۵ )
شاعر در این شعرها که قسمت‌هایی از یک کتاب هستند سعی کرده است اسراف نکردن را به کودک بیاموزد و آن را نکوهش و مذمت کرده است و به کودک می‌آموزد که خداوند اسراف کردن را دوست ندارد.
اشعار در قالب مثنوی سروده شده است و روان و ریتمیک است شاعر از حس زیبایی‌شناسی کودک استفاده کرده است و در شعر به دل‌بستگی‌ها و علایق او توجه کرده است و همان‌طور که قبلاً گفته شد ازآنجاکه شاعر با مراحل رشد ذهنی و روانی کودک آشناست این نکته را هم موردتوجه قرار داده است و اشعار برای کودک دل‌نشین و تأثیرگذار است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
فاطمه السادات رضوانی
از شاعران دیگری که مسائل اخلاقی را مورد توجه قرار داده‌اند فاطمه سادات رضوانی است و همان‌طور که در بررسی شعری درباره قرآن از این شاعر گفته شد یک کتاب با نام « ماجراهای شیرین علی کوچولو» در دهه هشتاد در شورای کتاب کودک بررسی شده است که در این مجموعه شعری با نام « سلام بچه‌ها » وجود دارد که اولین شعر این مجموعه است و باادب بودن را سفارش و بدزبانی را نکوهش می‌کند که در این قسمت این شعر را بررسی می‌کنیم.
سلام بچه‌ها
سلام سلام ای بچه‌ها / سلام به روی ماهتون
من علی باادبم / قربون اون نگاهتون
کسی تابه‌حال نشنیده / یه حرف زشت از زبونم
بد زبونی خیلی بده / اینو خودم خوب می دونم
پدربزرگم همیشه / به من میگه ای علی جون
گوهر انسان ادبه / قدرشو خیلی خوب بدون
اون کسی که بد زبونه / با همه نامهربونه
هیچ‌کسی حاضر نمیشه / لحظه‌ای با اون بمونه
تازه خدای مهربون / خالق هفت‌تا آسمون
دوست نداره بچه‌ای که / دعوا داره با این و اون
(رضوانی ، ۱۳۸۶ : ۱ )
این شعر هم مانند دیگر شعرهای این مجموعه در قالب چهار پاره سروده شده است و روان و ریتمیک است. شاعر شعر را از زبان کودکی به نام علی بیان می‌کند که کودکان هم سن خودش را مخاطب قرار می‌دهد و به‌طور مستقیم به آن‌هامی‌گوید که باادب باشند و بدزبانی و دعوا نکنند و مقبول نبودن یک کودک بدزبان و نامهربان را در میان هم‌سالان خود و همچنین خداوند بیان می‌کند بهتر بود شاعر از تشبیه و استعاره و آرایه‌های ادبی بیشتری در شعر خود استفاده می‌کرد تا عواطف و حس زیبایی‌شناسی کودک را برانگیزد تا ارزش ادبی شعر خود را بالا ببرد و تأثیرگذارتر باشد.
شاعر در دیگر اشعار این کتاب نیز از آموزه‌های اخلاقی دیگری نیز یاد کرده است و کودکی که در این شعر با نام علی وجود دارد کودکی با ویژگی‌های اخلاقی خوب است که آن را به کودکان مخاطب خود می‌آموزد .از آموزش‌هایی که در این اشعار وجود دارد ، تمیز و پاکیزه بودن ، مهربان و باادب بودن راست‌گو بودن ، مسواک زدن ، دعا کردن و حمد و سوره خواندن در هنگام خواب ، کمک به پدر و مادر و نمازخواندن و به یاد خدا بودن است .
به نظر می‌رسد شاعر با مراحل رشد ذهنی و مذهبی کودکان قدری آشنایی دارد و می‌تواند با تحقیق و مطالعه‌ی بیشتر در این زمینه کیفیت مطالبی را که برای مخاطبان خود، که گروه‌های سنی خردسال هستند، ارتقا بخشد .
با توجه به اهمیت مسائل اخلاقی ، لازم است که شاعران توجه بیشتری به این موضوع داشته باشند اما همان‌گونه که در بخش‌های دیگر مسائل مذهبی دیدیم شاعران به این بخش نیز توجه زیادی نداشته‌اندو اشعارشان مطابق با نظر روان شناسان درباره‌ی مراحل درک ذهنی و مذهبی کودکان نیست.
فصل چهارم
آمار یافته‌های پژوهش
جامعه آماری ما در این پژوهش اشعار بررسی شده در دهه هشتاد، در شورای کتاب کودک برای کودکان گروه سنی «الف و ب » است.
لازم به ذکر است که برای دسترسی به آمار این پژوهش در ابتدا کتاب‌شناسی‌های توصیفی – تحلیلی شورای کتاب کودک از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۹ جمع آوری شد که در آن مسئولین شورای کتاب کودک درباره گروه‌های مختلف مانند داستان، شعر، علمی، دین و … کتاب‌هایی را برای همه گروه‌های سنی بررسی کرده‌اند. سپس فهرست کتاب‌های شعری که شاعران مختلف برای گروه‌های سنی «الف و ب» سروده بودند و در قسمت‌های شعر و دین این کتاب‌شناسی‌ها آمده بودند، یادداشت‌برداری شد و سپس به جمع آوری این کتاب‌ها پرداخته شد.
حدود ۳۰۰ کتاب که از کتاب‌شناسی‌ها فهرست برداری شده بود جمع آوری و بررسی شد. از بین این کتاب‌هایبررسی‌شده ، حدود آن‌ها ، یعنی تقریباً ۱۱۲ کتاب دارای مضامین مذهبی بودند. البته بعضی از این کتاب‌ها هم عنوان مذهبی داشتند و هم محتوای کل کتاب مذهبی بود اما بعضی دیگر از کتاب‌هابااینکه عنوان مذهبی نداشتند اما در هنگام خوانش متوجه رگه‌های مذهبی در این کتاب‌ها شدیم که این اشعار نیز یادداشت‌برداری و بررسی شد.
جدول شماره ۱ تعداد کتاب‌های مذهبی و غیرمذهبی بررسی‌شده را نشان می‌دهد:
نوع کتاب
تعداد
کتاب‌های دارای مضمون مذهبی
۱۱۲
کتاب‌های دارای مضمون غیرمذهبی
۱۸۹
جمع کل
۳۰۱
فرم در حال بارگذاری ...
