پیرامون اقدامات انجام گرفته در زمینه جرائم رایانه ای توسط سازمان ها ومؤسسات بین‌المللی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
تصویب موافقتنامه جرائم رایانه ای در سال ۸۶- ۱۹۸۵توسط شورای اروپا که نتیجه سال ها تلاش سازمان همکاری وتوسعه اقتصادی اروپا،کمیته تخصصی شورای اروپا، سازمان ملل و انجمن بین‌المللی حقوق جزامی باشدکه هریک ازسازمان های مذکورگام های بلندی برای تدوین قوانین مرتبط باجرائم رایانه ای برداشته ومواردی درارتباط بااینگونه جرائم پیشنهاد نموده اند.در سال ۱۹۸۹کمیته تخصصی شورای اروپا درخصوص جرائم رایانه ای پس ازبررسی نظریه های ارائه شده توسط سازمان همکاری وتوسعه اقتصادی اروپا ونیز بررسی های حقوقی دو فهرست تحت عناوین فهرست حداقل یااجباری و فهرست اختیاری به شورای اروپاپیشنهاد نمودکه موردتصویب واقع شد.
در سال ۱۹۹۴انجمن بین‌المللی حقوق جزا درنشست خودیکسری اعمال وافعال را به عنوان جرائم مستقل رایانه ای تدوین نمود.بالاخره شورای اروپا در۲۳ نوامبر سال ۲۰۰۱میلادی مبادرت به وضع موافقت نامه جرائم رایانه ای نمود که بدون شک سالها تلاش مستمرآن شورا وسازمان های مختلف بین‌المللی بوده است[۶].
الف) تاریخچه پیدایش جرایم رایانه ای درجهان :
درموردپیدایش اولین جرم رایانه ای اختلاف نظروجود دارد.می توان گفت درقضیه رویس اولین جرم رایانه ای نمودپیدا کرده‌است. رویس حسابدار شرکتی درامریکا بود وچون مسئول شرکت،حق او راپایمال کرده بودبا تهیه برنامه ای بخشی از پول های شرکت رابه خوداختصاص داده بود.انگیزه رویس درانجام این کارانتقام گیری بود.شرکت محل کار وی یک عمده فروشی بودکه محصولاتی ازکشاورزان را خریداری وبا استفاده ازتجهیزات خود ازقبیل کامیون، انباربسته بندی وسرویس دهی به گروه‌های فروشندگان عرضه می نمود.به دلیل وضعیت خاص این شغل، قیمت هادرنوسان بود وارزیابی امورتنها ازعهده رایانه بر می‌آمد.کلیه امورحسابرسی وممیزی اسناد و مدارک وصورت حساب ها به صورت اطلاعات مفید درنوارهای الکترونیکی بود.رویس که عهده دارمحاسبات و عملیات این شرکت بود،دربرنامه ها،دستورالعمل های اضافی راگنجانده بود وقیمت کالاهارابا ظرافت خاصی تغییرمی داد.با تنظیم درآمداجناس، وی مبلغی راکاهش می دادومبلغ به دست آمده را به حساب های مخصوصی واریزمی کرد.سپس درزمان های خاصی چکی بنام یکی ازهفده شرکت جعلی خودش صادر و مقداری ازمبالغ را برداشت می کرد. بدین ترتیب اوتوانست درمدت شش سال بیش ازیک میلیون دلار برداشت کند.اماوی درسرراه خودمشکلی داشت واین بودکه نمی توانست مکانیزمی برای توقف عملکرد سیستم بیاندیشد. بنابرین درنهایت،خود رابه مراجع قضایی معرفی کرد وبا اعتراف به جرمش به ده سال زندان محکوم شد[۷].
ب) تاریخچه پیدایش جرایم رایانه ای درایران :
درخصوص تاریخ وقوع جرم رایانه ای درایران نمی توان وقوع آن رابا سال۱۳۴۱که رایانه وارد ایران شدهمزمان دانست.کاربرد رایانه در سال های اولیه بسیارمحدود بوده ودردهه ۵۰ و۶۰ کم کم بر تعداد رایانه های موجود درایران وهمچنین وسعت برنامه های رایانه ای افزوده شد.به دلیل عدم وجودقانون مدون وآماردقیق از جرائم و سوءاستفاده ازرایانه نمی توان تاریخچه ای مشخص بیان نمودولیکن ازاواخردهه۱۳۶۰مواردی ازتخلفات رایانه ای به صورت کپی و تکثیرغیر مجازنرم افزارها نمود پیداکرده است که تا اواسط دهه ۷۰ نیزاکثر تخلفات رایانه ای به صورت عدم ایفای تعهدتوسط شرکت های طرف قرارداد بودکه خودنیزممکن است ناشی از سوء نیت وقصورمتعهدیا عدم تبیین دقیق موضوع تعهد درقراردادباشد.
با توجه به گسترش رایانه و تکنولوژی اطلاعات درایران باگسترش تخلفات مرتبط باکپی و تکثیرغیرمجازنرم افزارها وبرنامه های رایانه ای سرانجام پس ازسال هابحث وبررسی قانون «حمایت ازپدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای» دردی۱۳۷۹تصویب شد وازسوی دیگر باشیوع و وقوع جرائم مرتبط بارایانه و شبکه اینترنت،مقامات قضایی وانتظامی،اقداماتی در رابطه بابررسی ومبارزه وپیشگیری از جرائم رایانه ای وآموزش نیروی متخصص در این زمینه بعمل آوردند[۸].سرانجام دراوایل دهه ۱۳۸۰،موضوع جرایم رایانه ای درایران مطرح گردید.درآن سال ها جرایم رایانه ای عموماًدراستفاده از رایانه درساده سازی جرایم قدیمی مثل جعل خلاصه می شد به نحوی که بیشترین پرونده های مجرمانه رایانه ای که درپلیس آگاهی به آن رسیدگی می شدبه استفاده ازرایانه ونرم افزارهای رایانه ای درجعل اسناد نظیرکارت پایان خدمت،چک پول وغیره خلاصه می گردید.باگسترش کاربری رایانه وتوسعه شبکه اینترنت وبه تبع آن افزایش جرایم رایانه ای،دولت وقت جمهوری اسلامی ایران نسبت به تهیه لایحه جرایم رایانه ای اقدام نمود،نهایتاًًًَبا برگزاری جلسات کارشناسی در کمیسیون های مختلف مجلس شورای اسلامی وطی چند مرحله تبادل میان مجلس وشورای نگهبان،این قانون مشتمل بر۵۶ماده و۲۵ تبصره درتاریخ ۵/۳/۸۸ در مجلس شورای اسلامی تصویب ودرتاریخ۲۰/۳/۸۸ به تأییدشورای نگهبان رسید[۹].
گفتار دوم) تاریخچه پیدایش حقوق کیفری جرایم رایانه ای :
الف) تاریخچه پیدایش حقوق کیفری جرایم رایانه ای ازسوی سازمان های بین‌المللی :
ازابتدای پیدایش فن آوری اطلاعات،همزمان با توسعه این تکنولوژی،سوءاستفاده ازآن توسط مجرمان آغاز وتوسعه یافته است به نحوی که امروزه اشکال متنوع جرایم مرتبط با رایانه و تکنولوژی اطلاعات تهدیدی جدی نه تنهابه منافع افراد وکشورهابلکه با توجه به بین‌المللی بودن این تکنولوژی،تهدیدی علیه جامعه بین‌المللی است.همین امرموجب واکنش سازمان های بین‌المللی و منطقه ای به این جرایم شده است.پیشگیری و مبارزه با این جرایم که غالباً بعدفراملی دارد و بعضاًشکل سازمان یافته نیزبه خودگرفته است مستلزم اقدامات هماهنگ درسطح ملی وبین المللی است. بدین منظورسازمان های بین‌المللی اقداماتی رادر راستای مبارزه باجرایم رایانه ای انجام داده‌اند.بررسی این اقدامات ازجهات مختلف به ویژه انعکاس درحقوق داخلی وهماهنگی باسایرکشورهادر راستای مبارزه مؤثر بااین جرایم وپیش گیری از آن ها مفید به نظرمی رسد.
سازمان همکاری توسعه اقتصادی در سال ۱۹۷۷شروع به اتخاذرهنمودهایی درحمایت ازحقوق فردی وجریان فراملی داده های شخصی کرد.کمیته تخصصی این سازمان کارخود رادرزمینه ایجادهماهنگی بین‌المللی قوانین کیفری برای مبارزه باجرایم اقتصادی رایانه ای شروع کرد.درسال۱۹۸۶ اقدام به انتشارگزارش باعنوان «جرایم رایانه ای،تحلیل سیاست قضایی»نمود و در سال ۱۹۸۹ لیستی از سوء استفاده های رایانه ای را ارائه داد.[۱۰]
فرم در حال بارگذاری ...
