وبلاگ

1. خشم: خشم در حالی که یک واژه روزمره است، توسط پژوهشگران مختلف به شیوه ­های متفاوتی توصیف‌شده است. عمدتاًٌ تعاریف خشم بر پیامدهای منفی آن متمرکز است؛ بااین‌حال، برخی دیگر اظهار داشته اند که خشم واکنش هیجانی بهنجاری است که ‌می‌توان آن را به شکل مناسبی ابراز نمود(بومان، مِرگلر، فورلانگ و کالتابیانو^[۲۲۲]، ۲۰۱۴). خشم را می‌توان به عنوان یک حالت تجربه‌شده ذهنی تعریف کرد که در آن فرد به دنبال حمله فیزیکی یا کلامی درصدد حذف منبع تهدید برمی‌آید(جیووانی، جیانلوکا، آنتونلا، سیمونا^[۲۲۳] و همکاران ۲۰۱۴).

در این پژوهش نمره به دست‌آمده از خرده مقیاس خشم، اقتباس‌شده از پرسشنامه پرخاشگری^[۲۲۴](AQ) باس و پری^[۲۲۵] (۱۹۹۲، هنجاریابی شده توسط سامانی، ۱۳۸۶) مبنای قضاوت ‌در مورد میزان خشم هر فرد است.

1. خصومت: خصومت عموماٌ به عنوان یک نگرش یا صفت شناختی منفی^[۲۲۶] معطوف به دیگران تعریف ‌می‌کنند(چیدا و استپتو^[۲۲۷]، ۲۰۰۹) که با رنجش، سوءظن و بدبینی همراه است(دورفمن و زوباکین^[۲۲۸]، ۲۰۱۴).

برای سنجش میزان خصومت شرکت‌کنندگان در پژوهش از خرده مقیاس خصومت، برگرفته از پرسشنامه پرخاشگری(AQ) باس و پری(۱۹۹۲، هنجاریابی شده توسط سامانی، ۱۳۸۶) استفاده شده است.

1. رضایت زناشویی: رضایت زناشویی را می‌توان به عنوان یک شاخص از چندین جنبه زندگی یک زن و شوهر مانند درک متقابل، میزان رضایت از زندگی جنسی خود، استحکام ارتباط در خانواده و دیگران مورد ملاحظه قرارداد(زولانیک^[۲۲۹]، ۲۰۱۴). بورپی و لانگر^[۲۳۰](۲۰۰۵) در مقاله خود اشاره می‌کنند که رضایت زناشویی درجه‌ای از ادراک همسر است که میزان برآورده شدن نیازها و آرزوهایش را توسط شریک زندگی مشخص می‌کند.

در مطالعه حاضر، رضایت زناشویی با توجه به نمره اکتساب شده هر فرد در پرسشنامه وضعیت زناشویی گلومبوک- راست^[۲۳۱](۱۹۸۶؛ امین پور و زارع، ۱۳۹۲) تعیین‌شده است.

1. راهبرد مقابله گری گریز/ اجتناب: در روانشناسی مقابله گری به یک تلاش مستمر در حال تغییر شناختی و رفتاری جهت مدیریت مطالبات خاص درونی و بیرونی اشاره دارد(بدگوجر و گیر^[۲۳۲]، ۲۰۱۴). راهبردهای مقابله گری می‌توانند سازگارانه یا ناسازگارانه باشند که یکی از انواع راهبردهای مقابله گری ناسازگارانه راهبرد گریز/ اجتناب است. این راهبرد مقابله گری شامل درگیر نشدن و یا فاصله گرفتن از شرایط استرس آفرین و پیامدهای شناختی، رفتاری و هیجانی آن است(ناتر^[۲۳۳]، ۲۰۱۲).

در این پژوهش از خرده مقیاس گریز/ اجتناب فولکمن و لازاروس(۱۹۸۸، اقتباس‌شده از کتاب آزمون‌های روانشناختیِ ساعتچی، کامکاری و عسکریان، ۱۳۸۹) برای سنجش این راهبرد مقابله‌ای استفاده شده است.

فصل دوم: گستره نظری و عملی پژوهش

۲-۱- اختلال استرس پس از سانحه(PTSD)

۲-۱-۱ تعاریف اختلال استرس پس از سانحه و نقاط اشتراک آن‌ ها

اختلال استرس پس از سانحه از منظر طبقه ­بندی بیماری­ها^[۲۳۴] سیر تاریخی پرفرازونشیبی داشته است. از اصطلاح قلب سرباز^[۲۳۵] به دنبال جنگ داخلی آمریکا؛ صدمه ستون فقرات ناشی از تصادفات خطوط راه‌آهن^[۲۳۶]؛ روان­ رنجوری تروماتیک^[۲۳۷]؛ شوک گلوله^[۲۳۸]؛ شروع و تا انتخاب اصطلاح نشانگان پس از سانحه^[۲۳۹] توسط آبرام کاردینر^[۲۴۰] در سال ۱۹۴۷ ادامه داشته است(پیتمن^[۲۴۱]، ۲۰۱۳). بااین‌وجود، مفهوم‌سازی‌های ارائه شده از اختلال استرس پس از سانحه را با توجه به بررسی‌های به‌عمل‌آمده در ادبیات پژوهش می‌توان به شیوه های زیر مطرح نمود:

• • اختلال استرس پس از سانحه به دنبال مصیبتی هولناک^[۲۴۲] اتفاق می ­افتد که در آن فرد به صدمه فیزیولوژیکی یا تهدید به صدمه مواجهه شده است. آسیب ممکن است برای خود فرد یا شخص محبوب وی اتفاق افتاده باشد، یا این‌که اتفاقی ناگوار برای فرد موردعلاقه یا غریبه‌ها را مشاهده ‌کرده‌است. علائمی چون کناره­گیری از دیگران، اختلالات خواب، ناتوانی در به یادآوری جنبه­ های از تروما، احساس زنده شدن تجارب، اشکال در تمرکز، گوش بزنگی، پاسخ­های وحشت اغراق‌آمیز را نشان می­ دهند، و تظاهر سیمای بالینی علائم حداقل به مدت یک ماه تداوم پیدا کند(باندلو، شِر، بِنویشیوس، هُلاندر^[۲۴۳] و همکاران، ۲۰۱۲).

• • اختلال استرس پس از سانحه از اختلالات روانپزشکی پیچیده است که نشانگان هیجانی، فیزیولوژیکی، رفتاری و شناختی را در واکنش به‌مواجهه با رویداد آسیب­زا فرامی‌خواند(اربِس، پلس نی، آربای سی و کُفِل^[۲۴۴]، ۲۰۱۲).

• • اختلال استرس پس از سانحه باتجربه مکرر رویداد آسیب­زا، اجتناب از محرک­های مرتبط با تروما، کرختی در واکنش­های عمومی مشخص می­ شود(میکلس، پادالا، سایلس، یو^[۲۴۵] و همکاران، ۲۰۱۳).

• • اختلال استرس پس از سانحه به دنبال مواجهه با رویدادی تروماتیک به وجود می‌آید و با واکنش‌پذیری شدید و پایدار به نشانگان وابسته با تروما مشخص می­ شود(نورته، سوزا، ویلیت، پورتلا و همکاران، ۲۰۱۳).

• • اختلال استرس پس از سانحه عموماٌ به عنوان واکنشی بالینی مفهوم‌سازی شده است که نشانگان بارز آن تجربه ذهنی دوباره آسیب، کرختی هیجانی، پریشانی در پاسخ به ماشه چکان‌های اختلال، پاسخ وحشت‌زدگی اغراق‌آمیز و کناره‌گیری است(کالکارینی، پُرتر و راوچ^[۲۴۶]، ۲۰۱۲).