وبلاگ

فرضیه اصلی :
بین حمایت اجتماعی و شیوه های مقابله با استرس با میزان افسردگی رابطه وجود دارد.
فرضیه های فرعی:
بین بعد شبکه حمایت اجتماعی با میزان افسردگی رابطه مستقیم وجود دارد.
بین بعد میزان رضایت مندی حمایت اجتماعی با میزان افسردگی رابطه مستقیم وجود دارد.
بین شیوه مقابله ای مسئله مدار با میزان افسردگی رابطه مستقیم وجود دارد.
بین شیوه مقابله ای هیجان مدار با میزان افسردگی رابطه مستقیم وجود دارد.
بین شیوه مقابله ای اجتنابی با میزان افسردگی رابطه مستقیم وجود دارد.
۶-۱ متغیرهای پژوهش
این پژوهش ، دارای متغیر مستقل و متغیر وابسته است. در ادامه در تعریف مختصری از هرکدام و متغیرها ارائه می گردد.
متغیر مستقل : حمایت اجتماعی و شیوه های مقابله با استرس
متغیر وابسته : افسردگی
۷-۱تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش
در ادامه تعاریف نظری و عملیاتی هر متغیر به تفکیک ارائه می گردد:
۱-۷-۱تعریف نظری:
حمایت اجتماعی: یک شبکه اجتماعی است که برای افراد منابع روان شناختی و محسوسی را فراهم می کند تا بتوانند با شرایط استرس زای زندگی ومشکلات روزانه کنار بیایند . به طور معمول حمایت اجتماعی سه نوع دارد : وسیله ای ، اطلاعاتی واحساسی .حمایت وسیله ای شامل منابع مادی مانند غذا و پول می شود؛ حمایت اطلاعاتی شامل فر اهم آوردن اطلاعات و یا پیشنهادات است و فرد را قادر می سازد تا با مشکلات وسختی ها کنار بیاید و حمایت احساسی دربرگیرنده عشق ورزیدن، اهمیت دادن و درک طرف مقابل است(کوهن، ۲۰۰۴).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شیوه های مقابله با استرس :راهبردهای مقابله ای به منزله تلاشهای رفتاری و روانشناختی، جهت مهار فشارها و روبرو شدن با موقعیت های تنیدگی زا برای پیشگیری، نظم بخشی و فرونشاندن تنیدگی است(تری، ۱۹۹۴؛ به نقل از پناغی و همکاران، ۱۳۸۷).
افسردگی : نوعی بیماری اختلال خلق که گروهی از اختلالات بالینی می باشد و در آن شخص احساس تسلط از بین رفته و رنج و عذابی عظیم می کند و همراه با یکسری نشانه های تشخیصی بالینی است که حداقل چهار تا از علائم باید به مدت دو هفته بطول انجامد(DSM-IV؛ به نقل از کاپلان و سادوک، ۲۰۰۷).
۲-۷-۱ تعریف عملیاتی:
حمایت اجتماعی :منظور از حمایت اجتماعی نمره ای است که آزمودنی از پرسشنامه حمایت اجتماعی ساراسون و همکاران (SSQ) ۱۹۸۳ دریافت می کند. .این نمره، میزان حمایت اجتماعی دریافتی او را نشان می دهد که دامنه شدت آن از بسیار خشنود تا بسیار ناخشنود می باشد.
شیوه های مقابله با استرس :منظور از شیوه های مقابله ای نمره ای است که آزمودنی از پرسشنامه راهبردهای مقابله با استرس اندلر و پارکرCISS))1990دریافت می کند.این نمره، میزان استرس او را نشان می دهد که دامنه شدت آن از همیشه تا هرگز می باشد.
افسردگی : نمره ای که فرد جانباز در پاسخ به پرسشنامه زونگ می دهد .این نمره، میزان افسردگی او را نشان می دهد که دامنه شدت آن از هرگز یا به ندرت تا بیشتر اوقات ویا همیشه می باشد.
۸-۱قلمرو پژوهش
۱-۸-۱ قلمرو زمانی
قلمرو زمانی این پژوهش از دی ماه ۹۳ تا شهریورماه ۹۴ است.
۲-۸-۱ قلمرو مکانی
قلمرو مکانی این پژوهش، بنیاد شهید و ایثارگران استان گیلان می باشد.
۳-۸-۱ قلمرو موضوعی
متغیرهای این تحقیق حمایت اجتماعی،شیوه های مقابله با استرس و افسردگی است که در حوزه ی روانشناسی قرار دارند.
فصل دوم
پیشینه و ادبیات تحقیق
۲-۱پیش درآمد
سلامت یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار و بخش لاینفک شکوفایی و ارتقای کیفیت زندگی است. به عبارت دیگر حفظ و ارتقای سطح سلامت پیشنیاز حرکت در راستای برنامه ریزی های اقتصادی و اجتماعی است. سلامت یکی از حقوق اساسی بشر است که مفهومی پویا دارد هر جامعه زمانی از پویایی و نشاط برخوردار است که شهروندان از سلامت جسمی ، روانی و اجتماعی مطلوب برخوردار باشند در این صورت است که جامعه می تواند پله های ترقی و تکامل را طی کند. جنگ به عنوان یک عامل فشار روانی شدید پیامدهای گسترده ی فردی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد که در گستره ی نسل های متمادی تأثیرات چشمگیری بر روابط اعضای یک جامعه می گذارد. از عوارض هرجنگی بروز مشکلات جسمی، روانی و اجتماعی است که برای افرادی که به طور مستقیم و یا غیر مستقیم درگیر جنگ بوده اند به وجود می آید.معمولاٌ مشکلات جسمی منجر به بروز نقص عضو می گردد اما آسیب های روانی و اجتماعی تا مدت ها حتی پس از جنگ گریبان گیر آسیب دیدگان خواهد بود. فرد آسیب دیده نه تنها از نظر روانی دچار اختلال می گردد بلکه محیط و خانواده نیز به تأثیر از وی در معرض خطر قرار می گیرند. به طور کلی جنگ یکی از عوامل تأثیرگذار بر میزان شیوع، زمان شروع و سیر اختلالات روانی و رفتاری است. یکی از آثار منفی جنگ به جای ماندن جانبازان زیادی است. از مشکلات اجتماعی و اختلالات روانی، انزوا، تنهایی و عزت نفس پایین می باشد. حمایت اجتماعی افراد را قادر می سازد تا توانایی رویارویی با مشکلات زندگی روزمره و بحران های آن را داشته و به خوبی آن ها را سپری کنند. بنابراین پیوستن افراد به گروه ها و سازمان ها خود دلیلی برای نیاز انسان به حمایت اجتماعی است.
۲-۲حمایت اجتماعی
۲-۲-۱موضع گیری های نظری در خصوص حمایت اجتماعی
۲-۲-۳مفهوم حمایت اجتماعی
محققان مختلف حمایت اجتماعی را به طور متفاوتی تعریف کرده اند به عنوان مثال از نظر ساراسون و همکارانش^[۱] حمایت اجتماعی به عنوان وجود و یا در دسترس بودن افرادی که ما می توانیم به آنها تکیه کنیم ، بیان می گردد.افرادی که آنها را به عنوان کسانی که مراقبمان هستند ، برای ما ارزش قائلند و ما را دوست دارند می شناسیم.
نظریه دلبستگی بالبی^۱ به شدت روی این تفسیراز حمایت اجتماعی تکیه می کند و معتقد است که حمایت اجتماعی به عنوان شکلی از دلبستگی در اوایل زندگی در دسترس است. بنابر نظر بالبی ، کودکانی که متکی به خود می شوند یاد می گیرند که به عنوان حامی دیگران عمل کنند و در نتیجه آن، احتمال وقوع آسیب شناسی روانی در زندگی آینده شان کاهش می یابد.بابی همچنین عقیده داشت که دسترسی به حمایت اجتماعی ظرفیت،تحمل و غلبه بر ناکامی و چالش های حل مساله را تقویت می کند (ساراسون و همکاران ، ۱۹۸۲).
از سوی دیگر، هاگیهارا و همکارانش^۲، حمایت اجتماعی را به عنوان تهیه وصول به اهداف عینی و غیر عینی ، خدمات و منافع (مانند تشویق و اطمینان) در زمینه روابط اطلاعاتی (مانند خانواده، دوستان، همکاران و رئیس) تعریف می کنند (ال ولوو،۲۰۰۷).
کوهن^۳ نیز حمایت اجتماعی را مجموعه تمام روابطی می داند که احساس شخص را از اینکه کسانی که برای او مهم هستند و به او اهمیت می دهند، می سازد.حمایت اجتماعی معمولاً بر اساس دو ساختار تعریف می شود که شامل زندگی اجتماعی افراد ( مانند اعضای یک گروه ، وجود وابستگی های خانواده ) و فعالیت های روشن تری ( مانند حمایت عاطفی) است که آنها ممکن است انجام دهند ( آچینو ، ۲۰۰۶).
در تعریف دیگری ، حمایت اجتماعی به مراقبت ، محبت ، عزت ، تسلی و کمکی که سایر افراد یا گروه ها به فرد ارزانی می دارند گفته می شود که این حمایت را ممکن است منابع گوناگونی مانند همسر، خانواده،نامزد، اقوام،دوستان و همکاران، پزشک یا سازمان های اجتماعی به عمل آورند. بنا به سیدنی کاب^۴ ، کسانی که از حمایت اجتماعی برخوردارند احساس می کنند کسی دوستشان دارد و به آنها اهمیت داده می شود، دیگران آنها را افرادی محترم ، با عزت و با ارزش به شمار می آورند و خود را بخشی از شبکه های اجتماعی مانند خانواده یا
سازمان اجتماعی می دانند که می تواند منبع کمک های مادی و معنوی و خدمات دو جانبه در هنگام نیاز باشد (سارافینو ، ۱۳۸۷).
^[۲]
۴-۲-۲اجزای حمایت اجتماعی
حمایت اجتماعی ، ساختاری پیچیده و شامل حداقل ۳ جزء است : طرح حمایت،ارتباطات حمایتی و مبادلات حمایتی.این عناصر ساختار حمایت اجتماعی انحصاراً دو طرفه نیستند؛ آنها به صورت دو سویه و مشترک بر روی یکدیگر در شیوه های مهمی تاثیر می گذارند برای مثال طرح های حمایتی از تاریخچه تبادلات حمایتی (یا غیر حمایتی) ناشی می شود،تبادلات حمایتی بالقوه در زمینه ای از ارتباطات حمایتی که احتمالاً اثرات مفید دارند رخ می دهد افرادی که از دیگران انتظار دارند حمایتی باشند به احتمال بیشتری نسبت به دیگران ، ارتباطات حمایتی را در زمینه اجتماعی به صورت جدی رشد می دهند (پرس و همکاران^۱،۱۹۹۶).
۲-۲-۵ابعاد حمایت اجتماعی
حمایت اجتماعی به دو بعد تقسیم می شود که عبارتند از حمایت اجتماعی ساختاری و حمایت اجتماعی کارکردی. حمایت اجتماعی ساختاری : جنبه های ساختاری،به موقعیت فرد در ساختار اجتماعی اشاره دارد. به عنوان مثال ، مشارکت در سازمانهای اجتماعی ، حفظ ارتباطات اجتماعی و غوطه ور شدن در شبکه های اجتماعی نزدیک، چنین موقعیت های ساختاری ممکن است احتمال دسترسی به حمایت و منابع را افزایش دهد و عملکردی محافظ در برابر شرایط نا مطلوب زندگی فراهم نماید)شربورن و استوارت^۲، ۱۹۹۱ به نقل از لی و همکاران^۳ ، ۲۰۰۴).
۲-۲-۶انواع حمایت اجتماعی
محققان سعی کرده اند انواع حمایت اجتماعی را طبقه بندی کنند .آنان معتقدند که پنج نوع حمایت اجتماعی وجود دارد.